Αριστοτέλης και αθλητισμός – Φώτη Σχοινά – Δρ.



Ο Αριστοτέλης σημειώνει, για την αναγκαιότητα συμπεριλήψεως και της γυμναστικής στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα των νέων, τα ακόλουθα: “Ότι μεν ουν χρηστέον τη γυμναστική , και πως χρηστέον, ομολογουμένον εστιν”. Απόδοση: «Ότι λοιπόν πρέπει να χρησιμοποιήται η γυμναστική και κατά τίνα τρόπον πρέπει να χρησιμοποιήται, είναι ζήτημα επί του οποίου πάντες συμφωνούν».

Βεβαίως ο Αριστοτέλης δεν παραλείπει να επισημάνει τις εκτροπές από την υπερβολική γυμναστική, ιδιαιτέρως κατά την παιδική ηλικία. Η υπερβολική επίδοση στην γυμναστική, κατά την παιδική ηλικία, εξασθενίζει αντί να ενδυναμώνει το σώμα. Απόδειξη τούτου αποτελεί ότι σπανιώτατες είναι οι περιπτώσεις –δύο η τρεις– Ολυμπιονικών και ως παίδες στους αγώνες των παίδων και ως άνδρες στους αγώνες των ανδρών: «Μέχρι δηλαδή της εφηβικής ηλικίας πρέπει να προσάγωνται ελαφρότεραι γυμναστικαί ασκήσεις εις τους παίδας και να αποφεύγεται η αυστηρά δίαιτα και ο εξαναγκασμός εις επιπόνους ασκήσεις, ίνα κατ οὐδέν εμποδίζεται η φυσιολογική του σώματος ανάπτυξις• δεν είναι δε μικρόν τεκμήριον περί του ότι δύναται να προέλθη η τοιαύτη βλάβη, το γεγονός ότι εις τους πίνακας των Ολυμπιονικών δύο η τρεις θα ηδύνατό τις να εύρη, οι οποίοι να ενίκησαν και παίδες εις τους αγώνας των παίδων και άνδρες έπειτα εις τους αγώνας των ανδρών, διότι αι επίπονοι κατά την νεότητα καταναγκαστικαί ασκήσεις, εξηντλησαν πρωΐμως την δυναμικότητά
των». Αυτή η τελευταία παρατήρηση του Αριστοτέλη, προσλαμβάνει δραματική επικαιρότητα στο σύγχρονο αθλητισμό, όπου η υπεράνθρωπη και αφύσικη για τα ανθρώπινα μέτρα προετοιμασία των συγχρόνων αθλητών για τους Ολυμπιακούς αγώνες, προστεθειμένης της χρήσεως αναβολικών προς μεγιστοποίηση της αθλητικής επιδόσεως, εξαντλεί και υποσκάπτει ανεπανορθώτως την υγεία τους.

Ο Σταγιρίτης φιλόσοφος, συμφωνώντας με τον μεγάλο διδάσκαλό του Πλάτωνα, επισημαίνει ότι ο υπερβολικός σωματικός κάματος επιβαρύνει την άρτια διανοητική λειτουργία: “άρα γαρ τη τε διανοία και τω σώματι διαπονείν ου δει, τουναντίον γαρ εκάτερος απεργάζεσθαι πέφυκε των πόνων, εμποδίζων ο μεν του σώματος πόνος την διάνοιαν, ο δε ταύτης το σώμα”. Απόδοση: «διότι δεν πρέπει να υποβάλλεται εις κόπωσιν συγχρόνως και η διανοητική ενέργεια και η σωματική, διότι έγκειται εν αυτή τη φύσει των δύο ειδών της ενεργείας να παράγουν αντίθετον προς άλληλα αποτέλεσμα, του μεν σωματικού καμάτου καταπονούντος την διάνοιαν, του δε καμάτου της διανοίας καταπονούντος το σώμα». Επομένως, αν διαβάζουμε σωστά τον Αριστοτέλη, η διανοητική και η σωματική δραστηριότητα- ορθότερον η επίταση της διανοητικής και σωματικής δραστηριότητος – είναι δραστηριότητες εναντίες, άρα αλληλοαποκλειόμενες και αλληλοαναιρούμενες.

Σύροντες λοιπόν τη συλλογιστική του Αριστοτέλη έως τις έσχατες συνέπειές της, μπορούμε βάσιμα να ισχυρισθούμε ότι η υπερβολική σωματική δραστηριότητα, αποκλείει και ακυρώνει την διανοητική δραστηριότητα. (Προς αποφυγή πάσης παρεξηγήσεως οι λέξεις-κλειδιά του ανωτέρω συλλογισμού είναι η επίταση και η υπερβολή της σωματικής δραστηριότητος, διότι η μετρία και λελογισμένη χρήση της σωματικής ασκήσεως ουδόλως είναι δυνατόν να θεωρηθεί ότι επιδρά τόσο καταλυτικά στη διανοητική δραστηριότητα- το εναντίον μάλιστα.

Επομένως αυτό είναι το ζητούμενον: η μετρία και λελογισμένη σωματική δραστηριότητα και όχι η επιτεταμένη, υπερβολική, μη φυσιολογική και καταστροφική, θα έλεγα, στην οποία επιδίδονται δυστυχώς οι σύγχρονοι αθλητές, προκειμένου να αποσπάσουν ένα Ολυμπιακό μετάλλιο).

Η/Υ ΠΗΓΗ:
Πεμπτουσία.gr: 13 Δεκεμβρίου 2014.

Κατηγορίες: Άρθρα, Ιστορικά, Υγεία – επιστήμη - περιβάλλον. Προσθήκη στους σελιδοδείκτες.