Ο Ευαγγελισμός της Θεοτόκου – Ιερομ. Κοσμά του Δοχειαρίτου.

(Λουκ. α, 26- 38).

Τον έκτο μήνα της εγκυμοσύνης της Ελισάβετ, ο Θεός έστειλε τον άγγελο Γαβριήλ στην πόλη της Γαλιλαίας Ναζαρέτ, σε μια παρθένο, που ήταν αρραβωνιασμένη με κάποιον που λεγόταν Ιωσήφ και προερχόταν από τη γενιά του Δαβίδ. Η παρθένος λεγόταν Μαριάμ. Παρουσιάστηκε, λοιπόν, σ’ αυτήν ο άγγελος και της είπε: «Χαίρε εσύ, η προικισμένη με τη χάρη του Θεού! Ο Κύριος είναι μαζί σου. Ευλογημένη απ’ τον Θεό είσαι εσύ, περισσότερο απ’ όλες τις γυναίκες».1

Εκείνη μόλις τον είδε ταράχτηκε με τα λόγια του και προσπαθούσε να εξηγήσει τι σήμαινε ο χαιρετισμός αυτός. Ο άγγελος της είπε: «Μη φοβάσαι, Μαριάμ, ο Θεός σου έδωσε τη χάρη του˙ θα μείνεις έγκυος, θα γεννήσεις γιο και θα τον ονομάσεις Ιησού. Αυτός θα γίνει μέγας και θα ονομαστεί Υιός του Υψίστου. Σ’ αυτόν θα δώσει ο Κύριος ο Θεός τον θρόνο του Δαβίδ, του προπάτορά του. Θα βασιλέψει για πάντα στους απογόνους του Ιακώβ και η βασιλεία του δεν θα έχει τέλος». Η Μαριάμ τότε ρώτησε τον άγγελο: «Πώς θα μου συμβεί αυτό, αφού εγώ δεν έχω συζυγικές σχέσεις με κανέναν άνδρα;» Ο άγγελος της απάντησε: «Το Άγιο Πνεύμα θα έρθει επάνω σου και θα σε καλύψει η δύναμη του Θεού˙ γι’ αυτό και το άγιο παιδί που θα γεννήσεις θα ονομαστεί Υιός Θεού. Μάθε ακόμη ότι η συγγενής σου Ελισάβετ συνέλαβε γιο στα γηρατειά της˙ έτσι, αυτή που την αποκαλούσαν στείρα, τώρα βρίσκεται στον έκτο μήνα της εγκυμοσύνης. Για τον Θεό τίποτα δεν είναι ακατόρθωτο».

Η Μαριάμ τότε είπε: «Είμαι πια δούλη του Κυρίου˙ ας γίνει το θέλημά του σ’ εμένα όπως μου το είπες». Κι έφυγε από αυτήν ο άγγελος.

ΣΧΟΛΙΑ.

(1) Η τιμή της Παναγίας.

Ευαγγελικός: Σεις οι ορθόδοξοι αποδίδετε μεγάλην τιμήν εις την Μαρίαν την γεννήσασαν τον Κύριον. Φθάνετε μέχρι Παναγιολατρείας. Εις τα ευαγγέλια όμως ευρίσκομεν περιπτώσεις, όπου η Μήτηρ του Κυρίου επιτιμάται και υποτιμάται υπό του Κυρίου.

Ορθόδοξος: Είπατέ μου μερικάς από τας περιπτώσεις, καθ’ ας η Θεοτόκος υποτιμάται υπό της Αγίας Γραφής.

Ευαγγελικός: Όταν ο Κύριος δωδεκαετής εδίδασκεν εις τον ναόν, οι γονείς του και ιδίως η Μήτηρ του επιτιμήσαντες αυτόν έλαβον την απάντησιν: «Ουκ οίδατε ότι εν τοις του Πατρός μου δει είναι με;» Η Μήτηρ του Κυρίου ενταύθα επιτιμάται υπό του Ιησού. Η επιτίμησις αύτη δεν είναι κάποια μικρά ή μεγάλη υποτίμησις;

Ορθόδοξος: Όχι! Και ιδού διατί. Η Θεοτόκος εγνώριζε βεβαίως κάτι το μεγαλειώδες δια τον Υιόν της, δεν έμαθε όμως ευθύς αμέσως όλον το μεγαλείο τούτο του Υιού της. Ελάμβανε γνώσιν τούτου βαθμηδόν και κατ’ ολίγον δια των διαφόρων περιστάσεων, όπως είναι τα λόγια των ποιμένων που είπον προς αυτήν, η προσκύνησις των μάγων, που είδε, τα λόγια του Συμεών τα οποία ήκουσε και εδώ η επιτίμησις του Κυρίου. Τα λόγια τούτα η Θεοτόκος «συνετήρει συμβάλλουσα εν τη καρδία αυτής», Λουκ. 1,10, ενεθυμείτο και έθετε μέσα εις την καρδίαν της το εν πλησίον του άλλου. Εκ των λόγων αυτών εσχημάτιζε την εικόνα του μεγαλείου του Υιού της. Ούτω η Θεοτόκος προώδευε εις την γνώσιν του Υιού της. Και όπως ο Κύριος «προέκοπτε σοφία και ηλικία και ουδέν επίμεμπτον είχε η πρόοδός του αύτη, κατά παρόμοιον τρόπον και η Θεοτόκος επιτιμωμένη και προοδεύουσα εν τη γνώσει του Υιού της ουδεμίαν υποτίμησιν ελάμβανε εκ της επιτιμήσεως αυτής. «Προέκοπτε» και αύτη «σοφία» εν τη γνώσει του Υιού της ως και ο Υιός της.

Ευαγγελικός: Καλά, έστω, η επιτίμησις εδώ του Κυρίου προς αυτήν δεν είναι υποτίμησις αυτής αλλά πρόοδος εν τη γνώσει του Υιού της. Όταν όμως κάποια γυναίκα εκ του όχλου ακούσασα τα ωραία του Κυρίου λόγια είπε: «Μακαρία η κοιλία η βαστάσασά σε…» εννοούσα την Μητέρα του Κυρίου, ο Κύριος απαντά: «μενούνγε, μακάριοι οι ακούοντες τον λόγον του Θεού» Λουκ. 11, 27 δεν νομίζετε, ότι με το «μενούνγε» το οποίον σημαίνει «περισσότερον» θεωρεί ο Κύριος περισσότερον μακάριον ανώτερον της μητρός του πάντα άνθρωπον, ο οποίος ακούει τον λόγον του Θεού;

Ορθόδοξος: Εδώ ο Κύριος απευθύνεται κυρίως εις την νοοτροπίαν της γυναικός του όχλου και όχι εις την αξίαν της Θεοτόκου. Απευθύνεται εις την γυναίκα του όχλου, η οποία, κοσμικώς κρίνουσα τα πράγματα, μακαρίζει την Θεοτόκον ως έχουσα αίματος συγγένειαν με τον Ιησούν, ως μάννα του μόνον. Λέγει δηλαδή η γυνή εκείνη ό,τι θα έλεγε και σήμερον μια γυναίκα του κόσμου: «Ευτυχισμένη είναι η μάννα που σε γέννησε και ανέθρεψε» αδιαφόρως εάν η Μάννα αύτη έχει αξίαν αυτή καθ’ εαυτήν ή όχι.

Ευαγγελικός: Απλούστατα! Ο άγγελος ονομάζει την Θεοτόκον «κεχαριτωμένην» η Ελισάβετ «πλησθείσα Πνεύματι Αγίου» ονομάζει αυτήν» ευλογημένη εν γυναιξί», η ιδία η Θεοτόκος προφητεύει δια τον εαυτόν της: «από του νυν μακαριούσι με πάσαι αι γενεαί». Δια ποίον ή δια ποίαν άλλην ελέχθησαν τόσοι έπαινοι; Δι’ ουδένα. Άρα είναι ποτέ δυνατόν να ευρεθή άλλος ανώτερος μακαριώτερος ταύτης; Ασφαλώς όχι! Επομένως εκείνο το «μενούνγε» = περισσότερον του Κυρίου προς την γυναίκα του όχλου απευθύνεται εις την κοσμικήν νοοτροπίαν της γυναικός ταύτης του όχλου και όχι εις την πραγματικήν αξίαν της Θεοτόκου, διότι δεν είναι δυνατόν, ως είπομεν, να ευρεθή τις ίσος, άρα ουδέ ανώτερος μακαριώτερος της Θεοτόκου.

Ευαγγελικός: Καλά αυτά: Εις τον γάμον εν Κανά διατί ο Κύριος επετίμησε την μητέρα του; Όταν δηλ. αύτη είπε προς Αυτόν «οίνον ουκ έχουσι» ο Κύριος απαντά: «Τί εμοί και συ γύναι; Ούπω ήκει η ώρα μου» Ιωάν. 2, 4. Μικρά επιτίμησις και υποτίμησις είναι αυτή;

Ορθόδοξος: Εάν η επιτίμησις αύτη του Κυρίου είχε υποτίμησιν, πώς τολμά η Θεοτόκος να είπη ευθύς αμέσως εις τους εκεί ανθρώπους: «Ό,τι αν λέγη υμίν ποιήσατε», ό,τι σας είπη ο Υιός μου κάμετέ το; Η Θεοτόκος θα έπρεπε να σουφρώση και να μη τολμήση να ανοίξη το στόμα της, αν επετιμάτο αποπεμπομένη. Και το σπουδαιότερον δεύτερον είναι, ότι ο Κύριος εκπληροί την αίτησίν της, διότι μεταβάλλει το ύδωρ εις οίνον. Έπειτα τρίτον δεν σου κάμνει εντύπωσιν η πρότασις της Θεοτόκου περί θαυματουργικής εμφανίσεως οίνου, την οποίαν κάμνει προς τον Υιόν της και την αποδοχήν του αιτήματός της αργά ή σύντομα υπό του Υιού της; Δεν περιποιεί τιμήν δια την Θεοτόκον η προς τον Υιόν της πρότασις περί θαυματουργίας και η υπό του Υιού της εκπλήρωσις της αιτήσεώς της; Δεν εγνώριζε η Θεοτόκος την ώραν της μεταβολής του ύδατος εις οίνον, εγνώριζε όμως το γεγονός. Δια το πρώτον επετιμήθη, δια το δεύτερον ημείφθη, εισηκούσθη. Διατί τονίζετε μόνον το πρώτον όχι όμως και το δεύτερον;

Ευαγγελικός: Καλά όλα αυτά. Όταν όμως η Μήτηρ του Κυρίου με τους αδελφούς του Κυρίου εζήτησαν να ίδουν τον Ιησούν κκηρύττοντα εντός οίκου και είπον προς τον Ιησούν: «Η μήτηρ σου και οι αδελφοί σου έξω εστήκασι ζητούντες σοι λαλήσαι». Και ο Κύριος απήντησε: «Όστις αν ποιήση το θέλημα του Πατρός μου του εν ουρανοίς αυτός μου αδελφός και αδελφή και μήτηρ εστίν». Ματθ. 12, 50. Δεν είναι εδώ μία περιφρόνησις του Κυρίου προς την Μητέρα του; Ο Ιερός μάλιστα Χρυσόστομος αποδίδει εις εγωϊστικόν ελατήριον την ενέργειαν ταύτην της Θεοτόκου.

Ορθόδοξος: Δεν θελω να είπω, ότι η Θεοτόκος ήτο αναμάρτητος, ίση με τον Θεόν. Κάθε άλλο! Πριν έλθη το Πνεύμα το Άγιον είχε τας ελλείψεις της ως άνθρωπος. Πάντως όμως είναι ανωτέρα όχι του Θεού αλλά όλων των αγίων και δια τούτο ονομάζεται Παναγία.

Ευαγγελικός: Πώς θα μου αποδείξητε, ότι η Παρθένος Μαρία ήτο ανωτέρα όλων των αγίων;

Ορθόδοξος: Δια την Θεοτόκον έχομεν ρητήν την βεβαίωσιν της Γραφής (Λουκ. 1, 19) ότι ήτο τόσον προσεκτική εις τα λόγια τα αφορώντα τον Υιόν της, ώστε «συνετήρει πάντα τα ρήματα ταύτα συμβάλλουσα εν τη καρδία αυτής». Δια ποίον άλλον άγιον έχομεν την πληροφορίαν ταύτην και μάλιστα υπό της Αγίας Γραφής βεβαιωμένην; Δεύτερον. Γνωρίζομεν ότι η σταυρική θυσία του Χριστού είναι εκείνη η οποία ελυτρώσατο ημάς και εκείνος ο οποίος συμπάσχει μετά του Ιησού θα συνδοξασθή «είπερ συμπάσχομεν και συνδοξασθώμεν». Ρωμ. 8, 17. Δια την Θεοτόκον η Γραφή μας λέγει ότι αύτη μετ’ άλλων γυναικών «ειστήκεσαν παρά τω σταυρώ» Ιωάν. 19, 25. Δυναταί τις να φαντασθή ποίον πόνον θα ησθάνετο αύτη ως μήτηρ βλέπουσα τον Υιόν της κρεμάμενον εις τας πληγάς Του! Η ιδία η Γραφή παρομοιάζει τον πόνον της με ρομφαίαν διερχομένην την καρδίαν της όπως λέγει προς αυτήν ο Συμεών Λουκ. Β, 35. Αφού λοιπόν αύτη εδοκίμασε τον μεγαλύτερον πόνον δια τον σταυρόν του Χριστού, διατί να μη έχη και την μεγαλυτέραν δόξαν κατά το «είπερ συμπάσχομεν και
συνδοξασθώμεν» του Αποστ. Παύλου; Ανήκει λοιπόν εις αυτήν η τιμή Παναγία ως ανωτέρα όλων των αγίων!

Ευαγγελικός: Και όμως αποδίδετε εις την Μητέρα του Κυρίου τοιαύτας πολλάκις τιμάς, οίας πρέπει να αποδίδετε μόνον εις τον Χριστόν. « Τιμιωτέραν των Χερουβείμ ενδοξοτέραν ασυγκρίτως των Σεραφείμ» ονομάζετε αυτήν. Ιδίως δε όταν ψάλλετε τον παρακλητικόν της κανόνα λέγετε: «Πού λοιπόν άλλην ευρήσω αντίληψιν; Πού δε και σωθήσομαι; Προς τίνα καταφύγω άλλον; Εις σε μόνην ελπίζω. Εις σε μόνην καυχώμαι…» Ο Χριστός φαίνεται περιττός δια τον άνθρωπον, εάν τοιαύτη, είναι η θέσις και η δύναμις της Μητρός Αυτού. Ταύτα λέγοντες είναι φανερόν, ότι αποδίδετε λατρείαν εις την Θεοτόκον.

Ορθόδοξος: Θα μου επιτρέψης κ. Ευαγγελικέ να σου αναφέρω μίαν ευχήν της προσκομιδής εν τη εκκλησία μας: Η ευχή αύτη είναι η εξής: «Σταυρωθέντος Σου Χριστέ ανηρέθη η τυραννίς. Ούτε άγγελος, ούτε άνθρωπος έσωσεν ημάς αλλά Αυτός ο Κύριος». Εδώ βλέπετε, ότι λέγομεν ούτε άγγελος ούτε άνθρωπος έσωσεν ημάς αλλά ο Χριστός. Επομένως και η Θεοτόκος ως άνθρωπος δεν είναι η πηγή της σωτηρίας αλλά ο Χριστός.

Ευαγγελικός: Άλλα λοιπόν λέγετε εις την προσκομιδήν και άλλα εις τον παρακλητικόν κανόνα της Θεοτόκου; Φάσκετε και αντιφάσκετε σεις οι ορθόδοξοι;

Ορθόδοξος: Όχι κ. Ευαγγελικέ. Λέγοντες τα της προσκομιδής και αποκλείοντες πάντα άγγελον και άνθρωπον επομένως και την Θεοτόκον ως πηγήν σωτηρίας, λαμβάνομεν την Θεοτόκον ως άνθρωπον φέρουσαν το όνομα Μαρία. Λέγοντες τον Παρακλητικόν της κανόνα και θεωρούντες αυτήν ως την μόνην πηγήν σωτηρίας βλέπομεν αυτήν ως Μητέρα του Χριστού, ως φορέα της σαρκώσεως, της απολυτρώσεως, ως πηγήν τρόπον τινά της σωτηρίας μας, διότι δι’ αυτής εγεννήθη ο Σωτήρ. Το βλέμμα μας ιδίως δε του ποιητού του Παρακλητικού κανόνος εύκολα γλυστρά από το πρόσωπον της Θεοτόκου ως ανθρώπου και μεταβαίνει εις την θέσιν της ως μητρός ως πηγής του Λυτρωτού μας και εκφραζόμεθα ούτω.

Ευαγγελικός: Αυτό είναι σοφιστεία, ιδικός σου τρόπος του σκέπτεσθαι όχι όμως και Γραφικός Βιβλικός. Εις την Αγίαν δηλ. Γραφήν, όπου το ναι είναι ναι και το όχι είναι όχι, δεν έχομεν παράδειγμα όπου επαμφοτερίζει το βλέμμα θεοπνεύστου τινός ανδρός, ώστε να γλυστρά από το ένα πράγμα και να πηγαίνη προς το άλλο. Η Αγία Γραφή έχει το ναι ναι και το όχι όχι.

Ορθόδοξος: Και όμως κ. Ευαγγελικέ. Ο ίδιος ο Κύριος περιγράφων την καταστροφή της Ιερουσαλήμ Ματθ. 24, 1-15 Μάρκ. κεφ. 13ον και Λουκ. 21, 5-36 συνδέει την καταστροφήν ταύτην με την καταστροφήν του κόσμου τόσον στενώς, ώστε δεν μας είναι εύκολον εις τινά σημεία να είπωμεν αν ταύτα αναφέρονται εις την καταστροφήν της Ιερουσαλήμ ή την καταστροφήν του κόσμου, διότι ευκόλως γλυστρά το βλέμμα του Κυρίου και ημών από της εικόνος, ήτοι της καταστροφής της Ιερουσαλήμ εις το εικονιζόμενον, ήτοι την καταστροφήν του κόσμου. Διατί λοιπόν να αρνηθώμεν το δικαίωμα του ποιητού του παρακλητικού κανόνος και ημών να γλυστρήση το βλέμμα μας και να ίδη την Θεοτόκον εν μεν τη προσκομιδή δια της εν λόγω ευχής ως απλούν άνθρωπον, δια δε του Παρακλητικού κανόνος ως φορέα και πηγήν της Απολυτρώσεως;

Ευαγγελικός: Μα είναι δυνατόν ένα πρόσωπον να έχη δύο τιμάς μίαν ως άτομον και άλλην εκτός αυτού κειμένην;

Ορθόδοξος: Βεβαιότατα. Ο Νομάρχης, ο Δήμαρχος, ο Πρόεδρος της Κυβερνήσεως δεν τιμώνται μόνον ως άνθρωποι αλλά και λόγω της θέσεώς των. Το ίδιον συμβαίνει και εις ωρισμένας γυναίκας. Η Βασίλισσα λ. χ. η σύζυγος του βασιλέως, η δασκάλα ήτοι η σύζυγος του διδασκάλου, η γιατρίνα ήτοι η σύζυγος του ιατρού κ.λ.π. τιμώνται όχι μόνον ως άτομα αλλά και λόγω της θέσεώς των. Η σύζυγος δηλαδή ενός ιατρού ονομάζεται κυρά – γιατρίνα έστω και αν δεν γνωρίζη τίποτα εκ της ιατρικής τέχνης. Η σύζυγος του διδασκάλου ονομάζεται κυρά – δασκάλα έστω και αν είναι αγράμματη. Εάν λοιπόν κ. Ευαγγελικέ, άνδρες λ. χ. Νομάρχης, Δήμαρχος, Πρόεδρος της Κυβερνήσεως εκπρόσωποι του λαού τιμώνται λόγω της θέσεώς των, διατί η Θεοτόκος να μη τιμάται λόγω της θέσεώς της ως Μητέρα του Κυρίου ως πηγή της απολυτρώσεως και της σωτηρίας μας; Εάν γυναίκες λ. χ. μία σύζυγος δασκάλου αγράμματη ονομάζεται κυρά – δασκάλα, εάν σύζυγος Ιατρού ονομάζεται κυρά – γιατρίνα διατί η Θεοτόκος σας σκανδαλίζει εάν τιμηθή λόγω της θέσεώς της ως Μητέρα του Κυρίου;

Ευαγγελικός: Δέχομαι ότι είναι λογικόν να τιμάταί τις ως άτομον και ως εκπρόσωπος, ως φορεύς μιας άλλης αξίας. Είναι όμως και Γραφικόν; Υπάρχει δηλαδή τοιαύτη εν τη Γραφή εξίσωσις, Μητρός του Κυρίου και Χριστού λόγω της θέσεως της Μητρός του Κυρίου ως φορέως της απολυτρώσεως;

Ορθόδοξος: Μάλιστα. Ακούσατε! «Ευλογημένη συ εν γυναιξί και ευλογημένος ο καρπός της κοιλίας σου» Λουκ. 1, 4 λέγει η Ελισάβετ προς την Θεοτόκον. «Ευλογημένη» λέγει την Θεοτόκον, «Ευλογημένον» ονομάζει τον καρπόν της κοιλίας της2, τον Χριστόν. Ιδού η αυτή λέξις δια την Θεοτόκον και τον Ιησούν, λεγομένη υπό της Ελισάβετ, πλησθείσης υπό του Αγίου Πνεύματος, ιδού η εν ύμνοις εξίσωσις Θεοτόκου και Χριστού Γραφικώς.

Ευαγγελικός: Ναι! Είναι ευλογημένη εν γυναιξί, όχι όμως και Παναγία, Άγιος ο Θεός Παναγία η (Θεοτόκος έστω αλλά) γυνή. Παναγιώτατος ο Πατριάρχης! Εδώ έχομεν όχι εξισώσεις αλλά ανυψώσεις αφορήτους της Θεοτόκου.

Ορθόδοξος: Ονομάζομεν την Θεοτόκον Παναγίαν και τον Πατριάρχην Παναγιώτατον εν ώ τον Θεόν λέγομεν Άγιον όχι διότι συγκρίνομεν ανθρώπους και Θεόν και θεωρούμεν αγιωτέρους τους ανθρώπους από τον Θεόν. Κάθε άλλο! Τούτο δύναται να σου το βεβαιώση η ονομασία της Θεοτόκου ως Παναγίας και του Πατριάρχου ως Παναγιωτάτου. Ουδέποτε εσκέφθημεν, ότι ο Πατριάρχης και ο αγιώτερος ακόμη είναι ανώτερος ως Παναγιώτατος της Θεοτόκου την οποίαν ονομάζομεν Παναγίαν. Ονομάζομεν λοιπόν την Θεοτόκον Παναγίαν ως ανωτέρα όλων των αγίων τους δε Πατριάρχας Παναγιωτάτους προς διάκρισιν από τους άλλους οι οποίοι είναι άγιοι οι μεν, αγιώτεροι οι δε, Παναγιώτατος ο Πατριάρχης. Έτσι υποτίθεται ότι είναι.

Ευαγγελικός: Παρ’ όλον τούτο δεν μπορώ να χωνεύσω πως ο μεν Θεός είναι άγιος, όσιος, οι άνθρωποι είναι αγιώτατοι, οσιώτατοι!!!

Ορθόδοξος: Επειδή εκ των ανθρώπων ο ένας είναι καλλίτερος από τον άλλον έχουν μεταξύ των τα συγκριτικά αγιώτερος, αγιώτατος, οσιώτερος, οσιώτατος. Ο Θεός όμως ως απόλυτον ον και μη έχων άλλους θεούς να συγκριθή, ονομάζεται απλώς άγιος, όσιος.

Ευαγγελικός: Λογικόν είναι αυτό, αλλά δεν αντέχω να βάλω θετικόν βαθμόν «άγιος» και «όσιος» δια τον Θεόν ο οποίος είναι απόλυτος και συγκριτικόν «αγιώτερος» «οσιώτερος» δια τους ανθρώπους οι οποίοι είναι σχετικοί. Ποίος κανών το λέγει αυτό;

Ορθόδοξος: Υπάρχει κάποιος κανών της γραμματικής που το λέγει. Θα μου επιτρέψης να σου φέρω μερικά παραδείγματα: Έχομεν μερικά επίθετα: λίθινος, ξύλινος, υάλινος, χρυσούς, αργυρούς κλπ. Δυνάμεθα να είπωμεν ότι ο λίθος ούτος είναι λιθινότερος από τον άλλον ή το ξύλον τούτο είναι ξυλινότερον από το άλλο κλπ; Όχι, διότι ο λίθος, το ξύλον, ύαλος, άργυρος δεν δέχονται σύγκρισιν έχουν το «απόλυτον» εν εαυτοίς. Ούτω και επί του Θεού. Επειδή είναι απόλυτον ον δεν δύναται να συγκριθή με άλλους θεούς ή ανθρώπους, δεν έχει συγκριτικούς βαθμούς αλλά μόνον τον θετικόν: Άγιος, όσιος!

Ευαγγελικός: Λογικόν είναι αυτό. Είναι όμως και Γραφικόν; Δύνασθε να αποδείξητε αυτό και δια της Αγίας Γραφής; Δύνασθε δηλ. να φέρετε χωρίον τι Γραφικόν το οποίον εν ω δια τον Θεόν χρησιμοποιεί θετικόν βαθμόν δια τους ανθρώπους χρησιμοποιεί υπερθετικόν βαθμόν;

Ορθόδοξος: Βεβαιότατα. Ακούσατε. «Κραταιάν» ονομάζει «την χείρα του Θεού» ο Απόστολος Πέτρος Α, 5-6. «Κραταιόν» απλώς ονομάζει τον Θεόν η Βίβλος Δευτερ. 7, 21. Ψαλμ. 23, 8. Νεεμ. 2, 32. «Κράτιστον» ονομάζει ο Λουκάς τον Θεοφίλον Λουκ. 1, 3 και ο Παύλος «Κράτιστε Φήλιξ» ονομάζει τον Φήλικον Πράξ. 24, 3. «Κράτιστε Φήστε» Πράξ. 26, 25 ονομάζει τον Φήστον. Βλέπετε; Τον Θεόν ονομάζει Κραταιόν, τους ανθρώπους και ασεβείς ακόμη ονομάζει Κρατίστους. Θετικόν βαθμόν θέτει δια ανθρώπους. Ασεβεί η Αγία Γραφή; Όχι ασφαλώς.

Ευαγγελικός: Ουδέν απήντησε.
(Αρχιμανδρίτης, Ιωήλ Γιαννακόπουλος).

Από το βιβλίο: «Ιησούς Χριστός: Βίος, Διδασκαλία, Θαύματα», Α’ τόμος, του Ιερομονάχου Κοσμά του Δοχειαρίτου.

Ιερόν Δοχειαρίτικον Κελλίον, Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου. Αγιον Ορος 2011.

Η/Υ επιμέλεια Σοφίας Μερκούρη.

Κατηγορίες: Αγιολογικά - Πατερικά, Άρθρα, Λειτουργικά, εορτολογικά, Νεοελληνική απόδοση Ύμνων, Συναξάρια, Λογοτεχνικά. Προσθήκη στους σελιδοδείκτες.