Το Αποστολικόν Ανάγνωσμα της Θείας Λειτουργίας.
Προς Κορινθίους Α. 10 – 17.
Αδελφοί, παρακαλώ υμάς δια του ονόματος του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού, ίνα το αυτό λέγητε πάντες, και μή η εν υμίν σχίσματα” ήτε δέ κατηρτισμένοι εν τω αυτώ νοϊ και εν τη αυτή γνώμη. Εδηλώθη γάρ μοι περι υμών, αδελφοί μου, υπό των Χλόης, ότι έριδες εν υμίν εισί. Λέγω δέ τούτο, ότι έκαστος υμών λέγει, εγώ μέν ειμι Παύλου, εγώ δέ Απολλώ, εγώ δέ Κηφά, εγώ δέ Χριστού. Μεμέρισται ο Χριστός? Μή Παύλος εσταυρώθη υπέρ υμών? Ή εις το όνομα Παύλου εβαπτίσθητε? Ευχαριστώ τω Θεώ, ότι ουδένα υμών εβάπτισα, ει μή Κρίσπον και Γάϊον, ίνα μή τις είπη ότι εις το εμόν όνομα εβάπτισα. Εβάπτισα δέ και τον Στεφανά οίκον” λοιπόν ουκ οίδα εί τινα άλλον εβάπτισα. Ου γάρ απέστειλέ με Χριστός βαπτίζειν, αλλ’ ευαγγελίζεσθαι, ουκ εν σοφία λόγου, ίνα μή κενωθή ο σταυρός του Χριστού.
Απόδοση.
Και τώρα, αδελφοί, σας ζητώ, στο όνομα του Κυρίου μας Ιησού Χριστού, να είστε όλοι σύμφωνοι μεταξύ σας και να μην υπάρχουν ανάμεσά σας διαιρέσεις, αλλά να είστε ενωμένοι, με μια σκέψη και με ένα φρόνημα. Αυτό το γράφω, αδελφοί μου, γιατί με πληροφόρησαν για σας άνθρωποι της Χλόης ότι έρχεστε σε προστριβές μεταξύ σας. Θέλω να πω ότι ο καθένας σας λεει κάτι διαφορετικό. Ο ένας λεει: «Εγώ είμαι του Παύλου», ο άλλος: «Εγώ είμαι του Απολλώ», ένας άλλος: «Εγώ είμαι του Κηφά» και κάποιος άλλος: «Εγώ είμαι του Χριστού». Διαμοιράστηκε, λοιπόν, ο Χριστός; Μήπως είναι ο Παύλος που πέθανε πάνω στο σταυρό για να σας σώσει; ή μήπως βαφτιστήκα¬τε στο όνομα του Παύλου; Ευχαριστώ το Θεό που δε βάπτισα κανέ¬να σας εκτός από τον Κρίσπο και το Γάιο. Έτσι δεν μπορεί να πει κανείς πως βαφτιστήκατε στο δικό μου όνομα. Ναι, βέβαια, βάπτισα και την οικογένεια του Στεφανά. Εκτός απ’ αυτούς, δε θυμάμαι να βάπτισα κανέναν άλλο. Η αποστολή που μου όρισε ο Χριστός δεν ήταν να βαφτίζω, αλλά να κηρύττω το ευαγγέλιο, χωρίς σοφά και περίτεχνα λόγια, ώστε ο θάνατος του Ιησού Χριστού πάνω στο σταυρό να μη χάσει το περιεχόμενό του.
Ο ΧΡΥΣΟΥΣ ΚΡΙΚΟΣ
«Παρακαλώ δε υμάς, ίνα το αυτό λέγητε πάντες, και μη η εν ημίν σχίσματα…»
Οργανισμούς και οργανώσεις, συμβούλια και διασκέψεις έχει να μας παρουσιάση, αγαπητέ αναγνώστα, η ιστορία των ανθρώπων, δια μέσου των χρόνων και των γενεών. Προγράμματα εξηγγέλθησαν, υπομνήματα διετυπώθησαν, χρήματα προσεφέρθησαν, ελπίδες πολλές εστηρίχθησαν. Όμως εις το τέλος όλα είχαν ίδιο αποτέλεσμα. Τον κλονισμόν εις την αρχήν, την διάλυσιν εις το τέλος. Και η εξήγησις είναι μία. Απλή, σύντομος, αδιαφιλονείκητος: Η έλλειψις ενότητος!
Πόσον σοβαρόν είναι το στοιχείον αυτό δια τας κοινωνίας, το ήξευρε πολύ καλά ο Απόστολος Παύλος. Δι’ αυτό απευθύνεται σήμερα προς τους Χριστιανούς της Κορίνθου με πολύν πόνον και πικρίαν. Έμαθε ότι ήρχισαν και μέσα στην Εκκλησία τα σχίσματα και αι φατρίαι. Αυτό όμως ισοδυναμεί με δυναμίτιδα. Και ανησυχεί. Διότι αυτός ίδρυσε την Εκκλησίαν της Κορίνθου. Υψώνει λοιπόν φωνήν διαμαρτυρίας. Αλλά και ικεσίας. Κορίνθιοι! Μη! φωνάζει. Μη χωρίζεσθε σε φατρίες. Μη διασπάτε την ενότητα. Μία σκέψις και μία γνώμη ας βασιλεύη ανάμεσά σας.
Μέγα και πυρωμένο θέμα η ενότης, αγαπητοί. Εις τας ημέρας μας, μάλιστα, πολύ επίκαιρο και θεμελιώδες. Ας το εξετάσωμεν σήμερον. Θα μας κάμη καλό
1. Θεμελιώδης προυπόθεσις.
2.
Η μία ψυχή, η μία καρδιά, η μία πίστις εις τον Χριστόν, η οποία δημιουργεί την μυστικήν έλξιν των ψυχών και εμφανίζει ισχυράν την κοινωνίαν των ανθρώπων του Θεού, αυτό είναι ενότης. Και είναι τόσον απαραίτητον στοιχείον η ενότης αυτή, ώστε να την κάμη ο Κύριος αντικείμενον ιδιαιτέρας προσευχής. Το βράδυ της Mεγάλης Πέμπτης, αφού έδωσε τας τελευταίας Του συμβουλάς εις τους μαθητάς Του, ύψωσε, σημειώνει ο Ιερός Ευαγγελιστής, τους οφθαλμούς Του προς τον ουρανόν και είπε, μεταξύ άλλων. «Πάτερ Άγιε, τήρησον αυτούς εν τω ονόματί σου…, ίνα ώσιν εν καθώς ημείς».
«Ίνα ώσιν εν»! Πολλάκις χρησιμοποιεί ο Κύριος την φράσιν αυτήν κατά την εσπέραν προ του Πάθους Του. Και η ενότης αυτή απετέλεσεν έκτοτε θεμελιώδη προϋπόθεσιν εν τη Εκκλησία. Δεν ημπορούμεν, επομένως, να είμεθα Χριστιανοί γνήσιοι, εάν δεν ενωθώμεν προς αλλήλους εις εν σύνολον αρμονικόν, που θα πειθαρχή απολύτως εις τον Χριστόν. Θα εμφανίζεται τοιουτοτρόπως ένα σώμα, εις το οποίον θα κατοικούν λόγου χάριν δέκα ψυχαί, θα πάλλουν δέκα καρδίαι, θα κινούνται είκοσι χέρια, είκοσι πόδια, είκοσι οφθαλμοί. Τι μεγαλειώδης, αλήθεια, ιδέα! Δι’ αυτό και ο Απόστολος Παύλος απευθύνεται με θερμότητα προς τους Φιλιππησίους και τους γράφει «Πληρώσατέ μου την χαράν, ίνα το αυτό φρονήτε, την αυτήν αγάπην έχοντες, σύμψυχοι, το εν φρονούντες». Σύμψυχοι! Θεέ μου, να γινότανε αυτό κάποτε πραγματικότης. Ο ένας εδώ, ο άλλος εις την Κρήτην, ο τρίτος εις τον Έβρον, ο τέταρτος εις το απόμερο νησί της χώρας, του κόσμου όλου. Και όλοι αυτοί να έχουν μίαν ψυχήν, να είναι ένας! Λέγει κάπου ο Χρυσόστομος: «Ουχ απλώς ειρηνεύειν, ουδέ απλώς φιλείν, αλλά εν πάσιν είναι μίαν ψυχήν». Και όμως, αυτό κάποτε πρέπει να γίνη. Η μία ψυχή! Αλλοιώς, χανόμεθα
3. Χρυσοί κρίκοι.
Χρυσοί κρίκοι μιας αλυσίδος που θα ενώνη όλων τις ψυχές. Να ένα σύγχρονο θαύμα, που ημπορεί να μεταβάλη την όψιν της ζωής μας. Διότι ποιος αρνείται, ότι η ενότης είναι αληθινά ακατανίκητος δύναμις; Πάρετε μίαν οικογένειαν ηνωμένην, συμπαγή, ομονοούσαν. Είναι αδιάσπαστος, γρανιτώδης, ευτυχισμένη. Εκεί μέσα δεν υπάρχει χώρος δια τα αγκάθια, που ματώνουν τις καρδιές, λείπουν οι εγωισμοί, που διαλύουν, απουσιάζουν αι ιδιορριθμίαι, που διασπούν, επικρατεί πνεύμα απλότητος, αγάπης και αλληλοσεβασμού. Πανίσχυρος αυτή η οικογένεια!
Το ίδιο συμβαίνει και με τους πνευματικούς οργανισμούς. Αν επιτευχθή η ειλικρινής και καθαρά ενότης ψυχών, και δεν υποφόσκουν μυστικαί φιλοδοξίαι και εγωισμοί και παράπονα και αντιθέσεις, τότε καμμία δύναμις δεν ημπορεί να τους κλονίση. Όλα τα κύματα τα αφρισμένα θα σπουν στον βράχο τον αλύγιστο και θα διαλύωνται.
Ηνωμένον έπειτα ένα έθνος πραγματοποιεί θαύματα. Δεν είναι ανάγκη να ανατρέξωμεν εις άλλα έθνη και άλλας ιστορίας. Το ιδικόν μας έθνος είναι εν προκειμένω πειστικόν παράδειγμα. Οσάκις ήτο ηνωμένον, πάντοτε εθριάμβευσε. Έγραψε τις ωραιότερες σελίδες της παγκοσμίου ιστορίας. Ύψωσε το ανάστημά του ενώπιον γιγάντων, εμέτρησε την δύναμίν του με κολοσσούς. Και το όπλον του, η ενότης. Και αντιθέτως, όταν έχασε την ενότητά του και οδηγήθη εις διχασμόν, συνετρίβη, έγινε στάχτη. Τα πράγματα ομιλούν τόσον συγκλονιστικά!
Τι δε να είπη τώρα κανείς δια την δύναμιν μιας ηνωμένης Εκκλησίας; Φανταστήτε την Εκκλησίαν συμπαγή. ΜΙΑΝ! Πόσον διαφορετικός θα ήτο σήμερον ο κόσμος! Ουδεμία δύναμις θα ήτο ικανή να αναμετρηθή με την Εκκλησίαν. Έχομεν παραδείγματα από την ιστορίαν, κατά τα οποία μαχηταί Ιερείς και Επίσκοποι ύψωσαν το ανάστημά των απέναντι ηγεμόνων και κυριάρχων, και ενίκησαν. Την Εκκλησίαν δεν την έβλαψαν οι διωγμοί. Όχι! Το αίμα των Μαρτύρων, άγιον, ολοπόρφυρον, επότισε το δένδρον της Εκκλησίας και το εγιγάντωσε. Την Εκκλησίαν την εζημίωσαν οι εχθροί της ενότητος, αι αιρέσεις και τα σχίσματα. Αυτά την επλήγωσαν, και την πληγώνουν ακόμη.
4. Το μικρόβιον.
Από την αρχή ήρχισε το καταχθόνιο έργον του. Σκοπός του να καταφάγη ύπουλα και αθέατα την υγεία της Εκκλησίας, την δύναμιν της, την ενότητα. Άρχισε κατ’ αρχήν ως προσωπολατρεία. «Εγώ μεν ειμί Παύλου, εγώ δε Απολλώ, εγώ δε Κηφά, εγώ δε Χριστού». Μπήκαν μέσα ανθρώπινες αδυναμίες, κομματισμοί και προσκολλήσεις. Πάει πλέον η μία καρδιά. Εκομματιάστηκε. Και ο Απόστολος Παύλος, που αγωνίστηκε να στήση την ενότητα στην Εκκλησία, με πόνο και παράπονο διαμαρτύρεται και λέγει: «Μεμέρισται ο Χριστός;» Εκομματιάσθηκε, λοιπόν, ο Χριστός; «Μη Παύλος εσταυρώθη υπέρ υμών;» Όχι, αδελφοί, φωνάζει. Όχι! Μη χωρίζεσθε. «Εις Κύριος, μία πίστις, εν βάπτισμα».
Πόσον επονούσεν ο Απόστολος δια τα τραύματα αυτά που άνοιγαν στο σώμα της Εκκλησίας τα χέρια των πιστών! Απαίσιο και δόλιο το μικρόβιο της διαιρέσεως, εδούλευε μυστικά. Και δεν είχαν περάσει χρόνια πολλά, όταν το μικρόβιο εχτύπησε και αλλού την Εκκλησίαν. Ήλθαν οι αιρέσεις, αι πλάναι, αι κακοδοξίαι. Η ορθή πίστις εκλονίσθη. Η μία, η ενιαία πίστις διεσπάσθη. Και ηγέρθη θύελλα μέσα εις τους κόλπους της Εκκλησίας. Και εδημιούργησε μεγίστην φθοράν και άπειρα ερείπια. Μέχρι σήμερα συνεχίζεται η επίδρασις εκείνης της τρικυμίας.
Αλλά φαίνεται ότι το θείο αυτό φυτό, η Εκκλησία, έπρεπε να χτυπηθεί και από άλλους κεραυνούς. Έτσι ήλθαν εν συνεχεία τα σχίσματα. Εχωρίσθησαν αι Εκκλησίαι. Η ενότης ετραυματίσθη. Ο άρραφος χιτών του Κυρίου εσχίσθη. Έγιναν εις αυτό το διάστημα σοβαρά λάθη. Η ιδική μας ιδίως Εκκλησία εποτίσθη με πολλά ποτήρια πικρίας από τας άλλας. Χωρίς λόγον.
Και ερωτά κατόπιν αυτών καθείς: Ματαίως, λοιπόν, Ο Κύριος παρεκάλεσε τον ουράνιον Πατέρα Του δια την ενότητα; Ματαίως ικέτευσε ο Απόστολος Παύλος να έχουν οι χριστιανοί «μίαν πίστιν, εν βάπτισμα;» Βεβαίως όχι. Κάποτε ασφαλώς θα έλθη αυτή η ποθητή ενότης. Σήμερα όμως…
5. Ενώπιον του χρέους
Αδελφοί, όλοι οι χριστιανοί όλων των ομολογιών, ευρισκόμεθα ενώπιον του κοινού χρέους. Και το χρέος αυτό είναι η ενότης. Αν επί τέλους έχωμεν μικροδιαφοράς εις ζητήματα τάξεως και οργανώσεως, το πράγμα δεν έχει σημασίαν. Φυσικόν είναι να υπάρχουν αυταί αι διαφοραί. Εις την πίστιν όμως, εις τα δόγματα, πρέπει να συμφωνήσωμεν. Με γνώμονα την αλήθειαν θα πρέπη να προχωρήσωμεν εις το κοινόν στρατόπεδον. Η Ορθόδοξος Εκκλησία δεν είναι εγωιστικόν αν λεχθή, εκράτησε καθαράν την πηγήν. Ας βυθίσωμεν τας ψυχάς μας εις τα άγια νάματά της, ηνωμένοι, δυνατοί. Αυτή η ενότης θα αποτελέση την ισχυροτέραν μαρτυρίαν και προς τους ειδωλολάτρας, ότι η πίστις μας δεν είναι ανθρώπινον κατασκεύασμα. Το είπεν ο ίδιος ο Κύριος εις την προσευχήν Του, όταν εζήτει των μαθητών Του την ενότητα, «ίνα ο κόσμος πιστεύση ότι Συ με απέστειλας».
Και κάτι άλλο ακόμη. Αφορά πλέον ημάς τους Ορθοδόξους. Η Εκκλησία μας είναι θείον Καθίδρυμα. Μερίδες και φανατισμοί και προσκολλήσεις, διασπούν την ενότητά της. Ο Αρχηγός είναι ένας. Ο Ιησούς Χριστός. Οι εργάται της Εκκλησίας είναι απλοί εντολοδόχοι. Σήμερον είναι, αύριον αποθνήσκουν. Κάποτε και σφάλλουν. Η Εκκλησία του Χριστού πρέπει να μένη ΜΙΑ, ΗΝΩΜΕΝΗ, ΑΔΙάΣΗΣΤΗ!
Ας μην επιτρέψωμεν λοιπόν να μας χωρίζουν διαφοραί και παρατάξεις. Όλοι ας ενωθώμεν κάτω από την αγίαν Σημαίαν της Εκκλησίας μας. Όταν γύρω μας οι εχθροί της Εκκλησίας οργανώνονται με τόσην μανίαν, είναι τουλάχιστον εγκατάλειψις καθήκοντος να μένωμεν ημείς μακράν των επάλξεων. Η μάχη μαίνεται. Η νίκη δεν πρέπει να χαθή. Σημειώσατέ το αυτό. Δεν πρέπει να χαθή!
Αγαπητοί,
Όταν εκηρύχθη επί Νέρωνος ο μέγας διωγμός κατά των Χριστιανών, ο Απόστολος Πέτρος, ο οποίος ευρίσκετο τότε εις την Ρώμην, εσκέφθη να φύγη, νομίσας ότι θα ημπορούσεν ακόμη να εργασθή εις το κήρυγμα. Μερικά όμως χιλιόμετρα έξω από την Ρώμην, αναφέρει η παράδοσις, συνήντησε τον Κύριον, περίλυπον, βαδίζοντα προς την πόλιν. Κατεπλάγη. Η καρδιά του ήρχισε να χτυπά έντονα. «Domine quo vαdis?» (Κύριε, που πηγαίνεις;), ερωτά με απορίαν ο Πέτρος. «Πηγαίνω εις την Ρώμην, ίνα σταυρωθώ και πάλιν», απαντά ο Κύριος. Ο Πέτρος αντελήφθη το λάθος του. Συνεκινήθη, επέστρεψεν εις την Ρώμην και απέθανε μαρτυρικώς.
Αδελφέ,
Πολλοί από τους Χριστιανούς όλων των αιώνων τα ίδια και χειρότερα έκαμαν. Επρόδωσαν την μίαν πίστιν. Διέσπασαν την ενότητα της Εκκλησίας με τας αιρέσεις, με τα σχίσματα, με τας διαιρέσεις των. Αν ήρχετο σήμερον πάλιν ο Κύριος και μας έδειχνε τον αιματωμένον Σταυρόν Του, που ημείς οι Χριστιανοί με τα λάθη μας και τα σχίσματά μας περιφρονούμεν, τι θα απαντούσαμε; Πώς δεν μας τρομάζει η ευθύνη;
«Κύριε, μη στήσης ημίν την αμαρτίαν ταύτην!» Ένωσε τις καρδιές μας, ένωσε τις θελήσεις μας. Κάμε μας όλους να έχωμεν μίαν πίστιν, ένα βάπτισμα, μίαν Εκκλησίαν. Κύριε, Κύριε, στείλε από τον Ουρανό τον κρίκο τον χρυσό να μας ενώση!
Από το βιβλίο «Φως ταις τρίβοις μου», του Μητροπολίτου Νικαίας, Γεωργίου Παυλίδου, σελίς 93 και εξής.
Επιμέλεια κειμένου Δημήτρης Δημουλάς.
Παράβαλε και. . .
Κυριακή Η. Ματθαίου – η Ευαγγελική Περικοπή της Θ. Λ., ομιλία Βασιλείου επισκ. Σελευκείας εις τους τραφέντας πεντακισχιλίους.
