Του Οσίου Πατρός ημών Νικοδήμου του Αγιορείτου.
Τη Γ’ του αυτού μηνός (Νοεμβρίου) εορτάζομεν τα εγκαίνια του Ναού του Αγίου Μεγαλομάρτυρος Γεωργίου του εν Λύδδη, ήτοι την ανακομιδήν και κατάθεσιν του αγίου σώματος αυτού.
+ Ναού τα εγκαίνια Μάρτυς και θέσιν,
Τών λειψάνων σου, νυν γεραίρει η κτίσις.
Σημειούμεν ενταύθα, ότι το παλαιόν δίστιχον παρελείφθη. Διατί ήτον πάντη άμετρον. Αντί εκείνου δε, συνετέθη τούτο.
Ούτος ο ένδοξος του Χριστού Μεγαλομάρτυς Γεώργιος, από μεν τον πατέρα του, ήτον Καππαδόκης το γένος, από δε την μητέρα του, ήτον Παλαιστίνος. Επειδή δε έτυχε φύσιν και ανατροφήν καλήν, και ρίζαν ευγενικήν (οι γαρ γονείς του εστάθησαν άνωθεν και εκ προγόνων ευγενείς και ευσεβείς), διά τούτο έγινε και εις τους πολέμους λαμπρότατος και επιτηδειότατος. Όθεν και όταν άρχισε να ευγάνη τρίχας, έγινεν από τον βασιλέα Διοκλητιανόν τριβούνος ονομαστότατος του Νουμέρου. Έπειτα έγινε και κόμης διά την ανίκητον ανδρίαν του. Έως τότε όμως εκρύπτετο ότι είναι Χριστιανός. Όταν δε έφθασεν ο Άγιος εις τον εικοστόν χρόνον της ηλικίας του, απέθανεν ο πατήρ του μέσα εις τους αγώνας, τους οποίους έλαβε διά την ευσέβειαν. Και λοιπόν πέρνωντας την μητέρα του, ανεχώρησεν από την Καππαδοκίαν, και επήγεν εις την Παλαιστίνην την πατρίδα της μητρός του, εις την οποίαν είχεν υποστατικά πολλά, και κληρονομίαν μητρικήν.
Αφ’ ου δε η μήτηρ του ετελεύτησεν, έμειναν εις τον Άγιον άσπρα πολλά, και περιουσία πολλών πραγμάτων. Τα οποία όλα άσπρα πέρνωντας μαζί του, επήγεν εις τον Διοκλητιανόν, αγαπώντας διά να λάβη μεγαλιτέραν αξίαν. Πού άράγε ευρίσκετο τότε ο Διοκλητιανός; Ερεύνησα πολλά περί τούτου, αλλά δεν εδυνήθην να εύρω προσδιωρισμένως τον τόπον. Όσον όμως εκ του βίου του, πιθανόν φαίνεται, ότι ευρίσκετο εις την βασίλειον καθέδραν της Ρώμης, οπού και ο μέγας Γεώργιος απελθών, εμαρτύρησεν. Ερώτησα περί τούτου και μερικούς διδασκάλους, και εύρον αυτούς συμφώνους με την γνώμην ταύτην.
Βλέπωντας δε την τόσην πολλήν μανίαν, οπού είχεν ο τύραννος κατά των Χριστιανών, απεφάσισε, να μοιράση μεν εις τους πτωχούς και πένητας τα άσπρα οπού είχε μαζί του. Νά κηρύξη δε τον εαυτόν του έμπροσθεν εις τον Διοκλητιανόν και όλην την βουλήν, ότι είναι Χριστιανός. Το οποίον τούτο και έκαμεν. Όθεν αφ’ ου διεμοίρασεν ογλίγωρα τα άσπρα, και ηλευθέρωσε τους δούλους του, και έκαμε διαθήκην διά τα πράγματα οπού είχεν εις την Παλαιστίνην? τότε κατά την τρίτην ημέραν της αθέου βουλής (βουλήν γαρ άνομον εβουλεύθη ο Διοκλητιανός και οι συν αυτώ, να αφανίσουν από τον κόσμον τους Χριστιανούς), τότε, λέγω, αυτοκάλεστος επήγεν ο μέγας Γεώργιος εις το μέσον του βουλευτηρίου, εις καιρόν οπού ήτον παρών και ο Διοκλητιανός. Και λαμπρώς ανακηρύξας τον Χριστόν Θεόν αληθινόν και Υιόν Θεού, παρρησιάζεται τον Χριστιανισμόν και την ευσέβειαν.
Όθεν ευθύς παραδίδεται ο του Χριστού γενναίος αγωνιστής, εις διάφορα και σχεδόν αμέτρητα παιδευτήρια. Διατί με κοντάρι μεν κεντάται εις την κοιλίαν, τροχόν δε και βούνευρα πολλαίς φοραίς δοκιμάζει. Και μέσα εις λάκκον γεμάτον ασβέστην βάλλεται. Επειδή δε εφυλάχθη αβλαβής από όλα αυτά διά της θείας χάριτος, τούτου χάριν ετράβιξεν εις την του Χριστού πίστιν την γυναίκα του Διοκλητιανού Αλεξάνδραν, ομοίως δε επίστρεψε και ένα γεωργόν, Γλυκέριον ονόματι, με το να ανέστησε το βόδι του. Και Αθανάσιόν τινα, με το να ανέστησεν αυτόν από τους νεκρούς. Και απλώς ειπείν, πλήθος σχεδόν άπειρον ανθρώπων επίστρεψεν εις τον Χριστόν, με τα διάφορα θαύματα οπού ετέλεσε διά του ονόματος του Χριστού. Αφ’ ου δε ταύτα ούτως εποίησε, ρίπτεται σιδηροδέσμιος μέσα εις την φυλακήν. Κατά δε την νύκτα εκείνην φαίνεται ο Χριστός εις τον ύπνον του, και ευαγγελίζεται εις αυτόν τα αγαθά οπού έμελλε να κληρονομήση.
Εξυπνήσας δε ο Άγιος μετά χαράς, ευχαρίστει τον Θεόν, και τον δεσμοφύλακα παρεκάλει, διά να αφήση τον υπηρέτην του να έλθη μέσα εις την φυλακήν, ότι εστέκετο έξω και επρόσμενεν. (Ούτος δε και το Μαρτύριον του Αγίου συνέγραψε με ακρίβειαν.) Εμβάς λοιπόν ο υπηρέτης εις την φυλακήν, και βλέπωντας τον αυθέντην του εις τα δεσμά, επροσκύνησεν αυτόν, και έπεσεν εις τους πόδας του κλαίωντας. Ο δε Άγιος ανέστησεν αυτόν, λέγωντάς του, να χαίρη. Έπειτα εδιηγήθη εις αυτόν και το όραμα οπού είδε. Και ακολούθως προστάζει αυτόν, ότι μετά τον θάνατόν του, να πάρη το σώμά του και να το υπάγη εις την Παλαιστίνην. Ομοίως να πάρη και την διαθήκην, οπού εποίησε προ του να παρρησιασθή. Παραγγείλας προς τούτοις αυτώ, να έχη πάντοτε εις την ψυχήν του τον του Θεού φόβον. Ο δε υπηρέτης υποσχεθείς να φυλάξη τα παραγγελθέντα, ευγήκεν από την φυλακήν. Κατά δε την ερχομένην ημέραν, εφέρθη πάλιν ο Μάρτυς εις εξέτασιν, και μη πεισθείς να θυσιάση εις τον Απόλλωνα, αλλά μάλλον διά προσευχής του κρημνίσας τα εν τω ναώ τούτου είδωλα, διά ξίφους την κεφαλήν αποκόπτεται. Ο δε υπηρέτης του Αγίου πέρνωντας το πολλά τίμιον αυτού λείψανον, ομοίως και την διαθήκην του, επήγεν εις την Παλαιστίνην, και εις αυτήν ενταφίασεν ευλαβώς και εντίμως το ιερόν εκείνο σώμα, ομού με άλλους Χριστιανούς. Και τελειόνοι με ευχάριστον γνώμην, όλα όσα είχε διατάξη ο Άγιος.
Δέν επέρασε πολύς καιρός εν τω μεταξύ, και διέλαμψεν η ευσέβεια, και ο Μέγας και αοίδιμος Κωνσταντίνος, ο βασιλεύς και ισαπόστολος, εβασίλευσε. Τότε λοιπόν ευκαιρίαν λαβόντες οι της ευσεβείας και του Αγίου Μάρτυρος Γεωργίου φίλοι και ερασταί, κτίζουσι Ναόν χαριέστατον ομού και ωραιότατον εις την Λύδδαν1, και ανακομίσαντες από τον αφανή τόπον, εις τον οποίον ευρίσκετο πρότερον το πολύαθλον και άγιον σώμα του Μάρτυρος, το πολλού φωτός άξιον, τούτο αποθησαυρίζουσιν εις τον παρ’ αυτών οικοδομηθέντα νεόκτιστον Ναόν. Και διά της καταθέσεως του λειψάνου τελούσι του Ναού τα εγκαίνια, κατά την παρούσαν τρίτην ημέραν του Νοεμβρίου μηνός. Το δε του Αγίου λείψανον επήγαζεν αεννάως κρουνούς θαυμάτων, εις τους πιστώς αυτώ πλησιάζοντας. Οίδε γαρ ο Θεός δοξάζειν τους αυτόν δοξάζοντας. Από τότε λοιπόν η αγία του Χριστού Εκκλησία εορτάζει ετησίως κατά την σημερινήν ημέραν, την ανακομιδήν του λειψάνου του Αγίου Γεωργίου, εις δόξαν και αίνεσιν Χριστού του αληθινού Θεού ημών, και του αυτού Μεγαλομάρτυρος Γεωργίου.
Ο Nαός του Αγίου Γεωργίου, εν ω έγινεν η κατάθεσις του τιμίου σώματός του, ευρίσκεται εις την κωμόπολιν Λύδδαν, απέχουσαν έξι ώρας μακράν από την Εμμαούς. Τήν σήμερον δε είναι κρημνισμένος, σώζεται δε μόνον το άγιον Βήμα και ο τάφος του Αγίου, όπου και λειτουργούσιν οι Χριστιανοί. (Τούτο το ίδιον Συναξάριον είναι μεταφρασμένον και εις τον Νέον Παράδεισον.)
Σημείωσαι, ότι η εμή αδυναμία εφιλοπόνησεν εις την ανακομιδήν ταύτην του λειψάνου του Αγίου Γεωργίου, Ακολουθίαν τελείαν. Επειδή εν τοις Μηναίοις ουδέ γρύ περί αυτής αναφέρεται. Ομοίως και εγκώμιον απλοϊκή φράσει συντεθειμένον. Έχει δε εις αυτήν και ελληνικόν εγκώμιον Αρκάδιος ο Επίσκοπος Κύπρου, ου η αρχή? «Συγκαλεί πάλιν ημάς ώ φιλόχριστοι». Σώζονται ταύτα εν τω άνωθεν των Καρεών κειμένω κελλίω του Αγίου Γεωργίου, του αοιδίμου παπά Παρθενίου Σκούρτου. (Ού τα λείψανα ο Θεός ετίμησεν ευωδία πνευματική.) Και ο βουλόμενος, ζητησάτω ταύτα.
(Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου” Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Εκδόσεις Δόμος, 2005)
Παράβαλε και:
03 Νοεμβρίου, Μνήμη και των αγίων μαρτύρων, Ακεψιμά, Ιωσήφ και Αειθαλά: Συναξάριον.
03 Νοεμβρίου, μνήμη του Αγίου Ιερομάρτυρος Γεωργίου του Νεαπολίτου: Συναξάριον.
