Κυριακή της απόκρεω: το Αποστολικόν Ανάγνωσμα της Θ. Λ., «η πιο φωτεινή σφραγίδα», Λόγος του αειμνήστου Μητροπ. Νικαίας Γεωργίου Παυλίδου.

Το Αποστολικόν Ανάγνωσμα της Θείας Λειτουργίας.
Προς Κορινθίους Α επιστολής Παύλου: Η. 8 – Θ. 2.

Αδελφοί, βρώμα ημάς ου παρίστησι τω Θεώ. Ούτε γάρ εάν φάγωμεν περισσεύωμεν, ούτε εάν μή φάγωμεν υστερούμεθα. Βλέπετε δέ μήπως η εξουσία υμών αύτη πρόσκομμα γένηται τοις ασθενούσιν. Εάν γάρ τις ίδη σε, τον έχοντα γνώσιν, εν ειδωλείω κατακείμενον, ουχί η συνείδησις αυτού, ασθενούς όντος, οικοδομηθήσεται εις το τα ειδωλόθυτα εσθίειν? Και απολείται ο ασθενών αδελφός επι τη σή γνώσει, δι’ όν Χριστός απέθανεν. Ούτω δέ αμαρτάνοντες εις τους αδελφούς και τύπτοντες αυτών την συνείδησιν, ασθενούσαν, εις Χριστόν αμαρτάνετε. Δδιόπερ ει βρώμα σκανδαλίζει τον αδελφόν μου, ου μή φάγω κρέα εις τον αιώνα, ίνα μή τον αδελφόν μου σκανδαλίσω. ΟΥΚ ειμί απόστολος? Ουκ ειμί ελεύθερος? Ουχί Ιησούν Χριστόν τον Κύριον ημών εώρακα? Ου το έργον μου υμείς εστέ εν Κυρίω? Ει άλλοις ουκ ειμί απόστολος, αλλά γε υμίν ειμί. Η γάρ σφραγίς της εμής αποστολής υμείς εστέ εν Κυρίω.

Απόδοση.

Αδελφοί, δεν είναι οι τρο¬φές που θα καθορίσουν τη θέση μας απέναντι στο Θεό ούτε αν δε φάμε κάποια απ’ αυτές χάνουμε κάτι ούτε αν φάμε αποκτάμε κάτι πα¬ραπάνω. Προσέξτε όμως, μήπως το ελεύθερο αυτό δικαίωμά σας γί¬νει αιτία να σκοντάψουν και να πέσουν εκείνοι που η πίστη τους είναι αδύνατη. Πράγματι, αν κάποιος, απ’ αυτούς δει εσένα, που έχεις τη «γνώση», να κάθεσαι στο τραπέζι ενός ειδωλολατρικού ναού, η συ¬νείδησή του, αφού αυτός είναι αδύνατος, δε θα παρασυρθεί από το παράδειγμά σου και θα παρακινηθεί να τρώει τα ειδωλόθυτα; Κι έτσι, η δική σου «γνώση» θα προκαλέσει το χαμό αυτού του αδύνατου του αδελφού μας, για τον οποίον ο Χριστός έδωσε τη ζωή του. Αμαρτάνοντας όμως μ’ αυτό τον τρόπο απέναντι στους αδελφούς και πληγώνοντας τη συνείδησή τους που είναι αδύνατη, αμαρτάνετε απέ¬ναντι στον ίδιο το Χριστό. Γι’ αυτό, αν κάποια τροφή μπορεί να γίνε¬ται αιτία να σκοντάφτει και να πέφτει ο αδελφός μου, εγώ δε θα βάλω ποτέ κρέας στο στόμα μου, για να μη γίνω αιτία να πέσει ο αδελφός μου.
Πάρτε παράδειγμα εμένα. Δεν είμαι απόστολος; δεν είμαι ελεύθερος δεν είδα αναστημένο τον Ιησού, τον Κύριό μας; δεν είστε εσείς ο καρπός του κόπου μου στην υπηρεσία του Κυρίου; 2Κι αν α¬κόμα άλλοι αρνούνται να με αναγνωρίσουν ως απόστολο, για σας οπωσδήποτε είμαι• γιατί η ίδια η ύπαρξη της εκκλησίας σας είναι η α¬πόδειξη πως είμαι απόστολος.

Επιμέλεια κειμένων, Ιωάννης Τρίτος.

Η ΠΙΟ ΦΩΤΕΙΝΗ ΣΦΡΑΓΙΔΑ
«Η σφραγίς της εμής αποστολής υμείς εστέ εν Κυρίω».

Πολλές φορές ακούομεν όλοι δυσμενή σχόλια κατά του Χριστιανισμού, αγαπητέ αναγνώστα. Τον κατηγορούν ότι δεν πέτυχε πολλά πράγματα στη διάρκεια των δύο χιλιάδων χρόνων που επέρασαν. Υποστηρίζουν ότι δεν είναι εφαρμόσιμα στη σημερινή εποχή αυτά που διδάσκει. Ότι ζητάει πολλά και βαριά πράγματα από τους οπαδούς του. Ότι ματαίως ο κόσμος περιμένει την αλλαγήν που υπεσχέθη να επιτύχη η Χριστιανική θρησκεία. Έτσι ο καθένας πετάει και από ένα βέλος, πάντα πικρόν και άδικον. Και τι απάντησιν άραγε έχει να δώση ο Χριστιανισμός εις αυτά τα πικρόχολα σχόλια; Μην ανησυχήτε.

Η απάντησις είναι απλή, σύντομη, πειστική, ακλόνητη. Είναι η ίδια με εκείνην που έδωσε παλαιά ο Απόστολος Παύλος, όταν τον κατηγόρησαν, διεστραμμένοι και κακοί άνθρωποι, ότι, τάχα, δεν είναι Απόστολος γνήσιος, διότι δεν υπήρξεν απ’ ευθείας μαθητής του Κυρίου. Ηναγκάσθη τότε ο μέγας Απόστολος, εις αντίκρουσιν αυτής της δυσφημήσεως, να αναφέρη τους κόπους, τους διωγμούς, τας θυσίας, που υπέστη χάριν της Εκκλησίας του Χριστού, εις το τέλος δε να θέση, ως αδιαφιλονίκητη σφραγίδα, που θα επεκύρωνε χωρίς αντιλογία το αποστολικό του κύρος, αυτήν την ιδέαν: «Η σφραγίς της εμής αποστολής υμείς εστέ εν Κυρίω». Η βεβαίωσις δια της οποίας πιστοποιείται αυθεντικώς το αποστολικόν μου αξίωμα, είπεν, είσθε, δια της χάριτος του Κυρίου, εσείς.

Το ίδιο υποστηρίζει και απαντά και σήμερον ο χριστιανισμός. Η φωτισμένη ζωή και τα καλά έργα των χριστιανών είναι η καλυτέρα απολογία και απάντησις την οποίαν ημπορεί να δώση ο Χριστιανισμός εις τους επικριτάς του. Είναι αυτό, αγαπητέ, ένα θέμα πολύ σοβαρόν και θα πρέπη δια τούτο να χαραχθούν μερικαί απόψεις εις το σημερινόν μας φυλλάδιον.

1. Η φωτεινή σφραγίδα.

Δεν ευρέθη κανένας, φίλε αναγνώστα, που να ισχυρισθή σοβαρώς ότι δεν είναι τέλειος ο χριστιανικός νόμος, η διδασκαλία του Χριστού. Όλοι ομολογούν ότι δεν ήτο δυνατόν να υπάρξη πληρέστερο σύστημα ηθικών κανόνων, που να ρυθμίζη την ζωήν των ανθρώπων. Εκεί που ακούονται αντιρρήσεις είναι, όπως ελέχθη, ότι αυτά τα πράγματα είναι δύσκολα, ανεφάρμοστα, ακατόρθωτα εις την εποχήν μας. «Καλά, σου λέγουν, αλλά δεν γίνονται αυτά σήμερα».

Είναι αυτό μια επίκρισις. Θα ημπορούσε βεβαίως σήμερα η Εκκλησία, δια να αποδείξη το ανυπόστατον αυτών των σχολίων, να χρησιμοποιήση τα λόγια αυτού του Κυρίου: «Ο ζυγός μου χρηστός και το φορτίο μου ελαφρόν εστίν». Ή να επαναλάβη την βεβαίωσιν του Ευαγγελιστού Ιωάννου: «Αι εντολαί αυτού βαρείαι ουκ εισίν». Και το κάνει αυτό, βεβαίως, όπου χρειάζεται! Αλλά γνωρίζει, ότι η πειστικωτέρα απόδειξις είναι άλλη. Η ζωή δηλαδή και το παράδειγμα των οπαδών της. Η πιο φωτεινή σφραγίδα, που καθιστά έγκυρον και ισχυρόν το πιστοποιητικόν, είναι η ακτινοβολία των χριστιανών. Αυτό το στοιχείον κυρίως αφοπλίζει τον κακόπιστον επικριτήν, πείθει τον αμφιβάλλοντα, ικανοποιεί τον κλονιζόμενον.

Ας εντοπίσωμεν όμως καλύτερα το πράγμα.
Πρώτον. Ομιλεί η θρησκεία μας δια την αγάπην. Εξυμνεί με τα ωραιότερα χρώματα την υπέροχον αυτήν αρετήν. Συγκινείται βεβαίως η ψυχή μας από το μεγαλείον της. Αν μείνη όμως μόνον εις τους ύμνους, η εντύπωσις θα σβύση γρήγορα. Χρειάζεται η πρακτική εκδήλωσις. Σκεφθήτε τώρα εις μίαν κοινωνίαν όπου κυριαρχεί η κακία και βασιλεύει το συμφέρον, να εμφανισθούν μερικοί χριστιανοί με ψυχή γεμάτη αγάπη, που να εκδηλώνεται εμπράκτως εις έργα και δράσιν. Όταν λόγου χάριν βλέπη ο άνθρωπος την αδελφή νοσοκόμο να θυσιάζεται κυριολεκτικώς στο κρεββάτι του αρρώστου, τότε συγκινείται. Όταν παρακολουθή τον άλλον, που δίδει χρήματα, δια να σπουδάση το πτωχό παιδί, τότε διδάσκεται. Όταν διαπιστώνη, ότι ο B κουράζεται, τρέχει, βοηθάει, χωρίς συμφέρον, τους πονεμένους, τότε παραδειγματίζεται. Και όταν μάθη ότι όλα αυτά γίνονται διότι τα εμπνέει ο Χριστός, τότε αναγκάζεται να ομολογήση το μεγαλείον της θρησκείας της αγάπης. Και ευτυχώς υπάρχουν και σήμερα τέτοιοι. Που αγαπούν με ειλικρίνεια, με έμπρακτο τρόπο. Και πιστεύσατε, ότι αυτοί είναι οι καλύτεροι απολογηταί του Χριστιανισμού. Ας μην είναι θεολόγοι σπουδαίοι, κήρυκες φημισμένοι. Κουράστηκεν ο κόσμος από λόγια. Έργα ζητάει. Αυτά τον πείθουν. Αυτά τον συγκινούν. Και είναι καιρός να το καταλάβωμε αυτό όλοι μας.

Δεύτερον. «Μακάριοι οι ποιούντες δικαιοσύνην εν παντί καιρώ», λέγει η Παλαιά Διαθήκη. Δίωκε (επιδίωκε) δικαιοσύνην, (ευσέβειαν)…», συνιστά ο Απόστολος Παύλος. Ωραίαι διδασκαλίαι. Αλλά δεν φθάνει αυτό. Τότε θα διδαχθή ο άλλος, όταν διαπιστώση ότι οι χριστιανοί είναι και εις την πράξιν οπαδοί της δικαιοσύνης. Όταν ιδή τον χριστιανόν έμπορον, δίκαιον εις τας συναλλαγάς του. Τον χριστιανόν εργοστασιάρχην δίκαιον εις την αμοιβήν των εργατών του, τον χριστιανόν προϊστάμενον δίκαιον εις τας σχέσεις του με τους υφισταμένους του, τότε διδάσκεται, τότε ικανοποιείται, τότε πιστεύει περισσότερον. Και εις μίαν εποχήν όπου η δικαιοσύνη καταδιώκεται και η αδικία απλώνει τους πλοκάμους της παντού, τέτοια παραδείγματα δικαιοσύνης αποτελούν την καλυτέραν δικαίωσιν των χριστιανικών αρχών και το τιμητικώτερον εγκώμιον της πίστεώς μας.

Τρίτον. Πόσα έπειτα διδάσκει ο Χριστιανισμός δια την ηθικότητα!
«Σεαυτόν αγνόν τήρει», συμβουλεύει ο Απόστολος Παύλος τον μαθητήν του Τιμόθεον. «Πας (πιστός) αγνίζει εαυτόν, καθώς εκείνος αγνός εστί», σημειώνει επιβλητικά ο Ευαγγελιστής Ιωάννης. Είπαμε, εξαιρετικές ιδέες και νοήματα.

Σκεφθήτε όμως πόσην εντύπωσιν κάμνει, όταν, στην σημερινή εποχή, που υπάρχει τόση εξαχρείωσις ηθική, που νέοι και νέες φθείρονται και διαφθείρονται εις την αμαρτίαν, ενώ επισήμως διδάσκεται η καταπάτησις των ηθικών αρχών, ενώ ασυστόλως διακηρύττεται ότι η ηθική είναι αδύνατος και δήθεν επιβλαβής, σκεφθήτε, λέγομεν, να έχετε μπροστά σας νέους αγνούς, μορφωμένους, με ψυχήν τριαντάφυλλο, νέες κρύσταλλο, κρίνο και μοσχολίβανο, οικογενειάρχας ακεραίους, αγωνιστάς του καλού, της αρετής. Να τους βλέπετε να αγωνίζονται και αυτοί σκληρά κατά του κακού, και να νικούν στο τέλος πανηγυρικά, και να τους χαίρεσθε, να τους καμαρώνετε. Και να ξέρετε, ότι αυτοί το κατόρθωσαν αυτό διότι είναι άνθρωποι του Χριστού. Τι να τα κάμης τα μεγάλα κηρύγματα μπροστά στις ζωντανές αυτές λαμπάδες που φωτίζουν! Η ισχυροτέρα απόδειξις της αληθείας των χριστιανικών αρχών είναι οι φωτεινές αυτές σφραγίδες, που πείθουν και αφοπλίζουν τους κατηγόρους, τους επικριτάς. Δι’ αυτό είπεν ο Κύριος. «Ούτω λαμψάτω το φως υμών έμπροσθεν των ανθρώπων, όπως ίδωσιν υμών τα καλά έργα και δοξάσωσι τον πατέρα υμών τον εν τοις ουρανοίς».

Ναι, αδελφέ, λαμπρότερον φως είναι τα έργα των χριστιανών. Η ζωή των. Το παράδειγμά των και σε τόσες άλλες περιπτώσεις, που δεν είναι δυνατόν να αναφερθούν όλες εδώ. Αν το επροσέχαμεν αυτό ημείς οι πιστοί! Αν!…

2. Η θλιβερή κηλίδα.

Επαναλαμβάνομεν. Αν! Διότι, δυστυχώς, δεν φαίνεται ότι το προσέχομεν. Και όταν λέγωμεν ότι δεν το προσέχομεν, δεν εννοούμεν τους αδιαφόρους, τους αρνητάς, τους εχθρούς της Εκκλησίας. Ημάς τους πιστούς, τους χριστιανούς, που εκκλησιαζόμεθα, που εξομολογούμεθα, που πιστεύομεν, που κοινωνούμεν, που μελετώμεν τα λόγια του Θεού, ημάς εννοούμεν. Διότι, αν δεν είναι άνθρωπος της αγάπης, της δικαιοσύνης, της τιμιότητος, της αρετής, της ηθικής ένας άπιστος, το πράγμα είναι βέβαια λυπηρόν, αλλά δεν είναι ανεξήγητον. Χωρίς Θεόν όλα πεθαίνουν. Αλλά να παρουσιάζεται ένοχος εις τοιαύτα ή και άλλα θέματα, εκείνος που κάμνει τον πιστόν οπαδόν του Χριστού, που κόπτεται δια την αρετήν, που είναι, ίσως, και άνθρωπος της Εκκλησίας, με υπεύθυνον θέσιν, αυτό είναι μια θλιβερή κηλίδα στο πάλλευκο και αριστοτεχνικό κομψοτέχνημα των χριστιανικών αληθειών.
Διότι, να λέγη ψέματα ο μακράν του Χριστού άνθρωπος, είναι κακό. Να λέγη όμως και ο ευσεβής; Να διαστρέφη την αλήθειαν ο θεοφοβούμενος! Να συκοφαντή ο εξομολογούμενος! Να μην έχη αγάπην ο κοινωνών το Σώμα και το Αίμα του θυσιασθέντος δια την αγάπην Θεού! Να είναι άδικος και σκληρός ο χριστιανός! Να είναι ασυνεπής και κακόπιστος, να είναι ανειλικρινής και δόλιος, να είναι χλιαρός και άνθρωπος των ενόχων ελιγμών, να μην συγκινήται από τα δάκρυα του άλλου, να είναι φθονερός και ζηλότυπος, να είναι θυμώδης και οργίλος, να είναι φιλάργυρος και καιροσκόπος, να είναι αχόρταγος και ανικανοποίητος, να είναι αρχομανής και εγωιστής, να είναι πικρός και είρων, να είναι στριμμένος και οχιά αληθινή, να είναι χωρίς πνευματικό λιβάνι, εκείνος που διαρκώς κρατάει το λιβάνι της κολακείας και «λιβανίζει» τους ισχυρούς και τους κατέχοντας, να είναι…, να είναι…, αυτό αποτελεί ράπισμα κατά του Χριστιανισμού. Βλέπετε, οι άλλοι δεν ημπορούν να ξεχωρίσουν πρόσωπα και ιδέες. Όπως τα πρόσωπα ανυψώνουν τις ιδέες, έτσι πάλιν και τα πρόσωπα καταρρίπτουν τις Ιδέες. Δίδομεν, λοιπόν, το δικαίωμα ημείς οι χριστιανοί, οι άνθρωποι της Εκκλησίας, να υβρίζεται το όνομα του Θεού, να κατηγορήται, χωρίς διόλου να πταίει δι’ αυτό ο Χριστιανισμός, να βλασφημηται ο Κύριος. «Δι’ υμάς διαπαντός το όνομά μου βλασφημείται εν τοις έθνεσι», λέγει με παράπονον ο Θεός.

Εξ αιτίας σας! Τρομερή αυτή η ευθύνη μας, αδελφέ! Υπάρχουν περιπτώσεις που το κακό παράδειγμα ενός χριστιανού, που ίσως είναι γνωστός και ως παράγων χριστιανικών προσπαθειών, εσκανδάλισε πολλούς αδυνάτους εις την πίστιν και τους απεμάκρυνεν οριστικά από την Εκκλησίαν. Ή ακόμη έδωσεν εις τους εχθρούς αφορμήν και όπλα να κατηγορούν και να λένε. «Τέτοιοι είναι όλοι αυτοί, όσοι κάνουν μεγάλους σταυρούς και ανάβουν λαμπάδες». Και γινόμεθα ημείς αφορμή να εμπαίζεται η πίστις. Τρομερόν!

Έλεγε προ καιρού, κάπου, ένας επιστήμων με ασθενικήν πίστιν. «Αρχίζω να χάνω τελείως την πίστιν μου, εξ αιτίας μερικών τέτοιων χριστιανών». Και, δυστυχώς, είχε δίκαιον. Η εκπροσώπησις του Χριστιανισμού δεν γίνεται επαξίως από ορισμένους, και προκαλούνται έτσι σκάνδαλα, και τραυματίζονται ψυχαί και απομακρύνονται πολλοί από την πίστιν. Αφάνταστη η ευθύνη! Δι’ αυτό και ο Κύριος σημειώνει. Ουαί τω ανθρώπω εκείνω δι’ ου το σκάνδαλον έρχεται». Ουαί. «Συμφέρει εις αυτόν να κρεμασθή γύρω από τον λαιμόν του μυλόπετρα και να βουλιάξη εις την ανοικτήν θάλασσαν». Πώς θα ξεφύγωμεν, αδελφοί, από την οργήν του Θεού; Όσον υψηλά ανεβάζει ο Θεός τους αξίους, τόσον συντρίβει και εξουθενώνει τους αναξίους και κιβδήλους χριστιανούς!

Η φωτεινή σφραγίδα εις αιωνίαν δόξαν!
Η θλιβερή όμως κηλίδα εις όνειδος και καταδίκην!

Αγαπητοί,

Η σκηνή στο Νοσοκομείον. Η αδελφή, με το χαμόγελο της καλοσύνης, προσφέρει ένα ζεστό σε κάποιον άπιστον, που είναι άρρωστος από καιρό. Ο απότομος όμως και αναιδής ασθενής αρπάζει το φλιτζάνι και της πετά το ζεστό στο πρόσωπο. Ήρεμη η αδελφή σκύβει το κεφάλι και απομακρύνεται χωρίς να πη λέξι. Σε λίγο ξαναπαρουσιάζεται με νέο ζεστό. Ο άπιστος γίνεται θηρίο και επαναλαμβάνει την ίδια πράξη. Αλλά η αδελφή σιωπά. Αλλάζει τα μουσκεμένα ρούχα της, κι έπειτα επιστρέφει στο προσκέφαλο του αρρώστου, εις τον οποίον και απευθύνει λόγια καλωσύνης και στοργής. Ο σκληρός άνθρωπος συγκινείται. Κοιτάζει με θαυμασμό την αδελφή και της λέγει: «Σεις δεν εισθε πλάσμα της γης αυτής… Ποιος σας εδίδαξε να φέρεσθε έτσι;»
Η αδελφή, πολύ συγκινημένη, του δείχνει με απλότητα και γλυκύτητα τον Εσταυρωμένον που είχε κρεμασμένο στον λαιμό της. Ο άπιστος δεν κρατήθηκε. Ξέσπασε σε δάκρυα και εζήτησε με συντριβήν να φιλήση τον Εσταυρωμένον… Την άλλην ημέραν εξωμολογήθη…
Στο βιβλίο της ζωής του ανθρώπου αυτού, το παράδειγμα της αδελφής είχε γίνει η πιο φωτεινή σφραγίδα!…
Ας το ξαναγράψωμεν. Η πιο φωτεινή σφραγίδα!

Από το βιβλίο «Φως ταις τρίβοις μου», του Μητροπολίτου Νικαίας, Γεωργίου Παυλίδου, σελίς 234 και εξής.

Επιμέλεια κειμένου, Δημήτρης Δημουλάς.

Παράβαλε και:
Κυριακή της απόκρεω – η Ευαγγελική Περικοπή της Θ. Λ., ομιλία του Αγ. Κυρίλλου Αρχιεπ. Ιεροσολύμων, υμνολογική εκλογή.

Κατηγορίες: Λειτουργικά, εορτολογικά, Νεοελληνική απόδοση Ύμνων, Συναξάρια. Προσθήκη στους σελιδοδείκτες.