Πώς ενώνονται με τον Χριστό και Θεό και γίνονται όλοι οι άγιοι ένα μαζί του.
… Επειδή λοιπόν όλοι οι άγιοι αληθινά ονομάζονται μέλη του Χριστού του Θεού, ο οποίος εξουσιάζει όλα, και οφείλουν, όπως ειπώθηκε, να είναι προσκολλημένοι σ’ αυτόν και ενωμένοι με το σώμα του, ώστε εκείνος να είναι σ’ αυτούς κεφαλή,1 και οι άγιοι, που έζησαν από την αρχή του κόσμου και θα ζήσουν ως την τελευταία μέρα, να είναι μέλη του, ώστε να γίνουν οι πολλοί ένα σώμα Χριστού,2 να γίνουν δηλαδή ένας άνθρωπος, άλλοι απ’ αυτούς κατέχουν τη θέση των χεριών, με το να εργάζονται ακατάπαυστα και να κάνουν το πανάγιο θέλημά του, μεταβάλλοντας τους ανθρώπους σε άξιους από ανάξιους και διασώζοντάς τους για χάρη του˙ άλλοι κατέχουν τη θέση των ώμων, με το να σηκώνουν τα βάρη ο ένας του άλλου,3 ή και το ίδιο το χαμένο πρόβατο,4 που μόλις βρέθηκε και που προηγουμένως περιπλανιόταν5 σε όρη και σε βουνά και σε τόπους, που δεν επιβλέπει ο Κύριος, και με το να εκτελούν το νόμο του˙ άλλοι κατέχουν τη θέση του στήθους, με το να αναβλύζουν για τους διψασμένους και τους πεινασμένους τη δικαιοσύνη του Θεού,6 το διαυγέστατο δηλαδή νερό του λόγου της μυστικής σοφίας και γνώσης, και να χορηγούν σ’ αυτούς τον άρτο που τρώνε οι ουράνιες αγγελικές δυνάμεις,7 επειδή είναι επιστήθιοι φίλοι και αγαπημένοι του Χριστού˙ άλλοι κατέχουν τη θέση της κοιλιάς, με το να αγκαλιάζουν όλους με την αγάπη και να κυοφορούν μέσα στα σπλάχνα τους Πνεύμα σωτηρίας και με το να είναι ικανοί να χωρέσουν τα απόρρητα και κρυμμένα μυστήριά του˙ άλλοι κατέχουν τη θέση των μηρών με το να έχουν μέσα τους τη γονιμότητα των θεοπρεπών νοημάτων της μυστικής θεολογία και να γεννούν Πνεύμα σωτηρίας επάνω στη γη,8 τον καρπό δηλαδή και το σπόρο του Πνεύματος μέσα στις καρδιές των ανθρώπων με το λόγο της διδασκαλίας τους˙ άλλοι κατέχουν τη θέση των σκελών και των ποδιών, με το να δείχνουν την ανδρεία και την υπομονή στους πειρασμούς, όπως ο Ιώβ, και να μη σαλεύουν και να μην υποχωρούν διόλου από τη στάση τους στα καλά, αλλά απεναντίας να σηκώνουν τα βάρη των χαρισμάτων του.
Έτσι λοιπόν, καθώς το σώμα της Εκκλησίας του Χριστού συναρμολογείται διαμέσου των αγίων του, που έζησαν από την αρχή του κόσμου, είναι τέλειο και ολοκληρωμένο στην ένωση των πρωτότοκων υιών του Θεού, που έχουν απογραφεί στους ουρανούς,9 στους οποίους και τώρα λέει ο Θεός: «Να χαίρεστε, διότι τα ονόματά σας γράφηκαν στους ουρανούς».10 Ότι όμως όλοι οι άγιοι, καθώς είναι μέλη του Χριστού, γίνονται το ένα σώμα του, αλλά και ότι πρόκειται ακόμη να γίνουν το ένα σώμα του, θα προσπαθήσω να το αποδείξω, αντλώντας και από τη θεία Γραφή. Και πρώτα άκουσε τον ίδιο τον Σωτήρα μας και Θεό, πως παρουσιάζει αδιάσπαστη και αχώριστη την ένωση μαζί του, όταν λέει στους αποστόλους του: «Εγώ είμαι μέσα στον Πατέρα και ο Πατέρας είναι μέσα σ’ εμένα˙ και εσείς είστε μέσα σ’ εμένα και εγώ είμαι μέσα σ’ εσάς».11 Και ακόμη όταν λέει: «Και δεν παρακαλώ μόνο γι’ αυτούς, αλλά και γι’ όλους εκείνους που θα πιστέψουν με το λόγο τους σ’ εμένα, ώστε να είναι όλοι ένα».12 Επειδή μάλιστα ήθελε να βεβαιώσει τον τρόπο της ένωσης, επαναλαμβάνοντας το λόγο, λέει: «Όπως εσύ, Πατέρα, είσαι μέσα σ’ εμένα, και εγώ είμαι μέσα σ’ εσένα, ώστε να είναι και αυτοί ένα μέσα σ’ εμάς». Και κάνοντας αυτό σαφέστερο, προσθέτει: «Και εγώ τη δόξα που μου έδωσες την έδωσα σ’ αυτούς, για να είναι ένα, όπως και εμείς είμαστε ένα˙ εγώ μέσα σ’ αυτούς και εσύ μέσα σ’ εμένα, για να είναι σε τέλεια ενότητα».13 Και ύστερα από λίγο λέει: «Πατέρα, αυτούς που μου έδωσες θέλω να είναι και εκείνοι μαζί μου, όπου είμαι εγώ, για να βλέπουν τη δική μου δόξα, που μου έδωσες».14 Και ακόμη λέει: «Ώστε η αγάπη με την οποία με αγάπησες να είναι μέσα τους, και εγώ να είμαι μέσα τους».15 Είδες το βάθος των μυστηρίων; Γνώρισες την απεριόριστη υπεροχή της αξεπέραστης δόξας; Κατανόησες τον τρόπο της ένωσης, που ξεπερνά το νου και την κάθε σκέψη;
Ω για το θαύμα, αδελφοί, ώ για την ανέκφραστη συγκατάβαση της αγάπης του φιλάνθρωπου Θεού προς εμάς! Διότι όποια ένωση έχει με τον Πατέρα του, με φυσικό τρόπο, μ’ εμάς, αλλά το ίδιο θα έχουμε και εμείς με εκείνον, αν κάνουμε τις εντολές του˙ διότι αυτό που έχει εκείνος με φυσικό τρόπο με τον Πατέρα, αυτό δίνει σ’ εμάς να έχουμε μ’ αυτόν με την υιοθεσία και τη χάρη. Ώ για τη φοβερή υπόσχεση! Διότι τη δόξα που ο Πατέρας έδωσε στον Υιό δίνει και ο Υιός σ’ εμάς με τη θεία χάρη˙ και το μεγαλύτερο μάλιστα είναι ότι, όπως ακριβώς ο Υιός είναι μέσα στον Πατέρα και ο Πατέρας είναι μέσα στον Υιό, έτσι ο Υιός του Θεού θα είναι μέσα σ’ εμάς και εμείς θα είμαστε, αν θέλουμε, μέσα στον ίδιο τον Υιό με τη χάρη. Ώ για την υπερβολική χάρη! Διότι η αγάπη, με την οποία ο Θεός και Πατέρας αγάπησε τον μονογενή του Υιό και Θεός μας, λέει ότι θα είναι αυτή μέσα σ’ εμάς, αλλά και ο ίδιος εκείνος ο Υιός του Θεού θα είναι μέσα σ’ εμάς. Και είναι λογικό˙ διότι, με το να γίνει οριστικά συγγενής μας ως προς τη σάρκα, και με το να μας κάνει συμμέτοχους της θεότητάς του, έκανε συγγενείς του όλους τους ανθρώπους. Άλλωστε και επειδή η θεότητα που μεταδόθηκε σ’ εμάς με την κοινωνία16 είναι άτμητη και αχώριστη, γι’ αυτό είναι απόλυτη ανάγκη να είμαστε και εμείς, που μετέχουμε αληθινά στη θεότητα, αχώριστοι μέσα σε ένα Πνεύμα, ώστε να είμαστε ένα σώμα με τον Χριστό.
Και ότι αυτά έτσι είναι, άκου τον Παύλο, που λέει: «Στην ένωση με τον Ιησού Χριστό δεν υπάρχει δούλος ούτε ελεύθερος, δεν υπάρχει Ιουδαίος ούτε Έλληνας, ούτε Σκύθης, ούτε βάρβαρος, αλλά όλα και σε όλους είναι ο Χριστός».17 Βλέπεις πώς δεν είπε, «αλλά είναι όλοι Χριστιανοί», αλλά είπε «είναι ο Χριστός», όπως είναι από πολλά μέλη ένα σώμα. Και άκου πάλι τον Παύλο που το φανερώνει αυτό σε άλλο σημείο. Αφού δηλαδή είπε αρχικά, «Στον καθένα δίνεται η φανέρωση του Πνεύματος για το συμφέρον του»,18 και απαρίθμησε τα διάφορα χαρίσματα, ύστερα πάλι ο ίδιος πρόσθεσε, «Όλα αυτά άλλωστε ενεργεί το ένα και το ίδιο Πνεύμα, με το να μοιράζει ιδιαίτερα στον καθένα όπως θέλει».19 Αφού μάλιστα ο Παύλος γνώρισε σ’ εμάς τις ενέργειες που δίνονται στα ίδια τα άγια μέλη του Χριστού δια μέσου του Πνεύματος, συμπληρώνει και λέει: «Διότι όπως ακριβώς το σώμα είναι ένα, αλλά έχει πολλά μέλη, όλα όμως τα μέλη του ενός σώματος, αν και είναι πολλά, αποτελούν ένα σώμα, έτσι είναι και ο Χριστός˙ και διότι εμείς όλοι βαπτισθήκαμε με ένα Πνεύμα σε ένα σώμα, είτε Ιουδαίοι είτε Έλληνες είτε δούλοι είτε ελεύθεροι, και όλοι ποτισθήκαμε από ένα Πνεύμα˙ και μάλιστα το σώμα δεν είναι ένα μέλος, αλλά πολλά».20 Και όπως ακριβώς πάλι δίνεται από τον Θεό στον καθένα σύμφωνα με την αξία του, όπως προηγουμένως είπαμε, η κατανομή στις άσπιλες διαμονές, έτσι και στο σώμα της Εκκλησίας ο καθένας θα αριθμηθεί στο μέρος του Χριστού, στο οποίο είναι άξιος να αριθμηθεί. Και αυτό φανερώνει ο ίδιος ο Παύλος ύστερα από λίγο σ’ αυτή την επιστολή του, λέγοντας: «Τώρα όμως ο Θεός έβαλε στο σώμα τα μέλη, το καθένα απ’ αυτά όπως θέλησε˙ είναι λοιπόν πολλά μέλη, είναι όμως ένα σώμα».21 Για να παρουσιάσει λοιπόν και τις διαφορές των μελών, και ποια είναι αυτά τα μέλη, και ποιες είναι οι διαφορές τους, είπε: «Εσείς λοιπόν είστε σώμα του Χριστού και ο καθένας είστε μέλη του˙ και ο Θεός όρισε στην Εκκλησία άλλους σε πρώτη θέση αποστόλους, σε δεύτερη προφήτες, σε τρίτη διδασκάλους, έπειτα αυτούς με τις θαυματουργικές δυνάμεις, κατόπι με τα θεραπευτικά χαρίσματα˙ με το χάρισμα να βοηθούν στις ανάγκες, να διοικούν, να μιλούν διάφορες γλώσσες».22 Είδες τις διαφορές των μελών του Χριστού; Έμαθες ποιοί είναι μέλη του; Άκου και την ένωση των μελών, που φανερώνει και ο ίδιος ο Παύλος, ακολουθώντας τον Δεσπότη.
Διότι ο Δεσπότης, από τη μία, μας δίδαξε παρόμοια να έχουμε τέτοια ένωση προς αυτόν, όποια ένωση έχει ο ίδιος με τον Πατέρα του, ο μαθητής του και απόστολος, από την άλλη, μας δίδαξε να έχουμε προς αυτόν όποια ένωση έχει ο άνδρας προς τη γυναίκα του και η γυναίκα προς τον άνδρα της. Γι’ αυτό και λέει: «Οι γυναίκες να υποτάσσεσθε στους άνδρες σας όπως στον Κύριο, διότι ο άνδρας είναι κεφαλή της γυναίκας, όπως και ο Χριστός είναι κεφαλή της Εκκλησίας, και ο ίδιος είναι σωτήρας του σώματος».23 Και πάλι λέει: «Οι άνδρες, να αγαπάτε τις γυναίκες σας, όπως και ο Χριστός αγάπησε την Εκκλησία και παρέδωσε τον εαυτό του γι’ αυτή, για να την αγιάσει και να την βάλει να σταθεί δίπλα του σαν νύφη ένδοξη, χωρίς να έχει ψεγάδι ή ρυτίδα ή κάτι τέτοιο, αλλά να είναι αγία και άμεμπτη».24 Και μετά από λίγα, λέει: «Εκείνος που αγαπά τη γυναίκα του» – πρόσεχε, παρακαλώ, το βάθος του λόγου- , «αγαπά τον εαυτό του˙ διότι κανείς δεν μίσησε ποτέ τη σάρκα του, αλλά την τρέφει και την περιποιείται, όπως και ο Κύριος την Εκκλησία, διότι είμαστε μέλη του σώματός του, από τη σάρκα του και από τα οστά του»,25
Βλέπεις πώς έδειξε σ’ εμάς ότι, όπως η Εύα ελήφθη από τη σάρκα και από τα οστά του Αδάμ, και όπως οι δύο ήταν μία σάρκα,26 έτσι και ο Χριστός, προσφέροντας σ’ εμάς τον εαυτό του, για να μεταλάβουμε από τη σάρκα του και από τα οστά του, που έδειξε στους αποστόλους μετά την ανάστασή του από τους νεκρούς, λέγοντας τα εξής: «Ψηλαφήστε με και δείτε, διότι το πνεύμα δεν έχει σάρκα και οστά, όπως βλέπετε εμένα να έχω»27˙ από εκείνα τα ίδια δηλαδή δίνει σ’ εμάς να τρώμε,28 και κάνει και εμάς με την κοινωνία αυτή ένα μαζί του. Και ακόμη, θέλοντας να δείξει με υπερβολικό τρόπο τη συνάφειά μας προς τον Θεό, προσθέτει, λέγοντας: «Γι’ αυτό ο άνθρωπος θα εγκαταλείψει τον πατέρα του και τη μητέρα», για τον Χριστό, εννοεί, θα τους εγκαταλείψει, «και θα προσκολληθεί στη γυναίκα του», δηλαδή στην Εκκλησία, «και θα ενωθούν οι δύο σε μία σάρκα».29 Πραγματικά λοιπόν είναι και θα είναι μεγάλο και υπέροχο το μυστήριο αυτό, διότι όποια κοινωνία και ένωση, όποια οικειότητα και συγγένεια έχει η γυναίκα με τον άνδρα και ο άνδρας με τη γυναίκα, τέτοια, με τρόπο θεοπρεπή και που ξεπερνά κάθε σκέψη και λόγο, έχει και ο Δεσπότης και Δημιουργός του παντός με ολόκληρη την Εκκλησία, σαν με μία γυναίκα, με το να ενώνεται μ’ αυτή με τρόπο άμεμπτο και ανέκφραστο, και με το να είναι και να συνυπάρχει μ’ αυτή με τρόπο αδιάσπαστο και αχώριστο, επειδή είναι αγαπητή και ποθητή σ’ αυτόν. Κατά τον ίδιο τρόπο μάλιστα και η Εκκλησία, με το να ενωθεί με τον Θεό, που η ίδια ποθεί, έχει κολληθεί όπως ένα ολόκληρο σώμα στην ίδια τη κεφαλή του. Διότι όπως ακριβώς δεν μπορεί διόλου να ζει το σώμα χωρίς την κεφαλή, που είναι προσαρμοσμένη σ’ αυτό, κατά τον ίδιο τρόπο και η Εκκλησία των πιστών, εννοώ των υιών του Θεού και απογραμμένων στους ουρανούς,31 δεν μπορεί διόλου να γίνει για τον Θεό άρτιο και ολόκληρο σώμα χωρίς την κεφαλή, χωρίς δηλαδή τον ίδιο τον Χριστό και Θεό, ούτε μπορεί να ζει την πραγματική και άφθαρτη ζωή, χωρίς να τρέφεται καθημερινά απ’ αυτόν με τον επιούσιο άρτο,32 από τον οποίο προστίθεται σε όλους αυτούς, που τον αγαπούν, η ζωή και η αύξησή τους σε άνδρα τέλειο στο μέτρο της τελειότητας του αναστήματος του Χριστού.33
Αλλά όμως, εφόσον αυτά παρουσιάσθηκαν έτσι φανερά, και το ζήτημα που θέσαμε αναπτύχθηκε με το λόγο μας, πώς δηλαδή οι άγιοι, που έζησαν από την αρχή του κόσμου ως τώρα, και αυτοί, που θα εμφανισθούν ως την συντέλεια του κόσμου, θα γίνουν ένα σώμα με τον Χριστό και μέσα στον Χριστό, εμπρός λοιπόν, ας φιλοσοφήσουμε και για το πώς πρέπει να συμπληρωθεί ο ουράνιος κόσμος. Αλλά, επειδή ο λόγος μας σε κάθε ζήτημα, που θα ειπωθεί, αναφέρεται σε θεία πράγματα, ανοίξτε τα αυτιά σας και προστάξτε τον ηγεμόνα νου να προσέχει στα λόγια, που θα ειπωθούν.
Υποσημειώσεις.
1. Πρβ. Κολ. 1, 18
2. Πρβ. Α’ Κορ. 12, 27
3. Πρβ. Γαλ. 6, 2
4. Πρβ. Λουκ. 15, 4-5
5. Πρβ. Ματθ. 18, 12
6. Πρβ. Ματθ. 5, 6
7. Πρβ. Ψαλμ. 77, 25
8. Πρβ. Ησ’. 26, 18
9. Εβρ. 12, 23
10. Λουκ. 10, 20
11. Ιω. 14, 20
12. Ιω. 17, 20-21
13. Ιω. 17, 22-23
14. Ιω. 17, 24
15. Ιω. 17, 26
16. Εννοεί τη θεία κοινωνία˙ βλ. τρίτη παράγραφο πιο κάτω.
17. Κολ. 3, 11
18. Α’ Κορ. 12, 7
19. Α’ Κορ. 12, 11
20. Α’ Κορ. 12, 12-14
21. Α’ Κορ. 12, 18 και 20
22. Α’ Κορ. 12, 27-28
23. Εφ. 5, 22-23
24. Εφ. 5, 25-27
25. Εφ. 5, 28-30
26. Πρβ. Γέν. 2, 21 και 23
27. Λουκ. 24, 39
28. Πρβ. Ιω. 6, 56
29. Εφ. 5, 31
30. Εφ. 5, 32
31. Εβρ. 12, 23
32. Πρβ. Ματθ. 6, 11
33. Εφ. 4, 13
Από το βιβλίο: Αγίου Συμεών του Νέου Θεολόγου – Έργα (Νεοελληνική απόδοση).
Εκδόσεις: Περιβόλι της Παναγίας. Μάιος 2017
Η/Υ επιμέλεια Σοφίας Μερκούρη.
Παράβαλε και:
Φυσιολογία για τη δημιουργία και την προοπτική του κόσμου (Α’) – Αγίου Συμεών του νέου Θεολόγου.
Φυσιολογία για τη δημιουργία και την προοπτική του κόσμου (Β’) – Αγίου Συμεών του νέου Θεολόγου.
Φυσιολογία για τη δημιουργία και την προοπτική του κόσμου (Γ’) – Αγίου Συμεών του νέου Θεολόγου.
Φυσιολογία για τη δημιουργία και την προοπτική του κόσμου (Δ’) – Αγίου Συμεών του νέου Θεολόγου.
