Κοινωνία Πνεύματος.

Το τραγικότερο δυστύχημα στην ανθρώπινη ιστορία είναι η πτώση στην αμαρτία. Ο άνθρωπος έπεσε μέσα στον Παράδεισο. Και έπεσε βαθιά. Εχασε την πρώτη του ωραιότητα, τη χαρά και την ευτυχία του. Ο τόπος της τρυφής έγινε πια γι’ αυτόν τόπος αγωνίας και φόβου. Ο άνθρωπος φοβήθηκε για πρώτη φορά. Φοβήθηκε τον Θεο (βλ. Γεν. γ´ 8, 10). Και δεν μπορούσε πια να μείνει εκεί που ο Θεός τον έβαλε. Η τιμωρία ήλθε σαν μια αναγκαία συνέπεια της πτώσεως. Ο άνθρωπος έχασε τον παράδεισο, έχασε τον Θεο.

Μεχρι που ήλθε στον κόσμο της πτώσεως και της φθοράς ο Θεός «ζητήσαι και σώσαι το απολωλός» (Λουκ. ιθ´ 10). Ο Χριστός είναι ο Θεός που έρχεται σε αναζήτηση του ανθρώπου. Και όλο το έργο Του επί της γης αποσκοπεί στη γεφύρωση του χάσματος, στην αποκατάσταση της επικοινωνίας του ουρανού με τη γη, στην κοινωνία του ανθρώπου με τον Θεο.

Ο Κυριος Ιησούς Χριστός με το Σταυρό Του κατέρριψε το «μεσότοιχον του φραγμού», το αδιαπέραστο χώρισμα μεταξύ Θεού και ανθρώπων. Την κοινωνία όμως των διισταμένων μερών την εργάζεται η «επιδημία» του Αγίου Πνεύματος. Η επικοινωνία του ανθρώπου με τον Θεο γίνεται δια της χάριτος του Παναγίου Πνεύματος. Γι’ αυτό «η του αγίου Πνεύματος κοινωνία την Εκείνου σημαίνει χάριν»1.

Κοινωνία λοιπόν του Αγίου Πνεύματος σημαίνει τη μετοχή στη Χάρη Του, την μετάληψη των δωρεών Του, την απόκτηση των χαρισμάτων Του.

Πολύ περισσότερο: κοινωνία του Πνεύματος είναι η κοινωνία της ζωής Του. Ο άνθρωπος μπορεί να ζει τη ζωη του Αγίου Πνεύματος, το οποίο έρχεται και σκηνώνει μέσα του. Ο Μ. Βασίλειος διδάσκει ότι η ζωη, την οποία μεταδίδει το Πνεύμα, δεν χωρίζεται από Αυτό. Χρησιμοποιεί μάλιστα ένα παράδειγμα. Η φωτιά, λέγει, έχει μέσα της τη θερμότητα. Αλλά και η θερμότητα που βγαίνει προς τα έξω και την οποία μεταδίδει η φωτιά στο νερό, ή σ’ ο,τιδήποτε άλλο θερμαίνει, και αυτή η θερμότητα, στη φωτιά ανήκει και είναι αχώριστη από τη φωτιά. Το ίδιο συμβαίνει και με το Αγιο Πνεύμα: και μέσα Του έχει τη ζωη, αλλά δεν χωρίζεται και από τη ζωη που μεταδίδει στούς άλλους. Γι’ αυτό και εκείνοι που ζουν τη ζωη του Πνεύματος, ζουν «θεοπρεπώς, ζωήν θείαν και ουράνιον κεκτημένοι»2. Το Πνεύμα το Αγιο καθιστά ικανό τον αδύναμο άνθρωπο να ζει τη θεία ζωη στη μικρή προσωπική ανθρώπινη ζωη του.

Τοτε ο,τι πράττει ο άνθρωπος το πράττει εν Πνεύματι Αγίω. «Πνεύματι λαλεί μυστήρια», δηλαδή με την ψυχή του, που εμπνέεται από το Πνεύμα το Αγιο, λαλεί τις μυστηριώδεις αλήθειες της Πιστεως (Α´ Κορ. ιδ´ 2). « Υπό Πνεύματος Αγίου φερόμενοι, ελάλησαν άγιοι Θεού άνθρωποι», με την έμπνευση δηλαδή και το φωτισμό του Αγίου Πνεύματος και όχι μόνο με το ανθρώπινο θέλημά τους, οι άγιοι άνθρωποι του Θεού ελάλησαν προφητείες (Β´ Πετρ. α´ 21). Αλλά και ο Κυριος δίδαξε στους Αποστόλους Του, όταν οι εχθροί της Πιστεως τούς παραδίδουν σε δικαστήρια, να μη στενοχωρούνται και αγωνιούν για το τι θα πρέπει να απολογηθούν. Αλλά να λαλούν ο,τι τους δοθεί εκείνη την ώρα. Και πρόσθεσε: «ου γαρ υμείς εστε οι λαλούντες, αλλά το Πνεύμα το Αγιον» (Μαρκ. ιγ´ 11).

Δεν λαλεί λοιπόν ο άνθρωπος, αλλά το Πνεύμα το Αγιο. Αυτό εμπνέει, φωτίζει, καθοδηγεί τα τέκνα του Θεού, αυτό κράζει στις καρδιές τους «αββά ο πατήρ» (Γαλ. δ´ 6). Προσεύχεται ο άνθρωπος, και η προσευχή του είναι η κραυγή του Παρακλήτου στα βάθη της ψυχής του. Δεν είναι συνεπώς μόνον ότι ο άνθρωπος μπορεί να ομιλεί, να πράττει και ενεργεί δια του Πνεύματος του Αγίου. Είναι μάλλον ότι το Πνεύμα το Αγιο ενεργεί δια του ανθρώπου, μέσα από μία θαυμαστή σχέση εν ελευθερία συνεργίας. Ωστε η ζωη του Πνεύματος φανερώνεται στη ζωη του πιστού ανθρώπου, ο πιστός γίνεται κοινωνός της θείας ζωής.

Ολα αυτά συμβαίνουν βέβαια, όταν ο άνθρωπος υποτάσσει τον εαυτό του στις επιταγές του Πνεύματος. Οταν χωρίς επιφυλάξεις, χωρίς προσωπικά θελήματα, χωρίς αμφιταλαντεύσεις, άνευ όρων, παραδίδεται στη ζείδωρη πνοη του αγαθού Παρακλήτου. «Δίδωμι τα εμαυτού πάντα, και εμαυτόν τω Πνεύματι», λέγει ο άγιος Γρηγόριος ο θεολόγος. Προσφέρω όλα τα δικά μου και τον ίδιο τον εαυτό μου στο Πνεύμα, «και πράξιν, και λόγον, και απραξίαν, και σιωπήν». Μονον αυτό να με κατακτά και να με οδηγεί και να κινεί και χέρι και νου και γλώσσα σ’ αυτό που πρέπει και θέλει. Και πάλι να με αποσπά από αυτά που πρέπει και είναι αυτό το καλύτερο. Και καταλήγει με μια θαυμάσια εικόνα: « όργανον ειμί θείον, όργανον λογικόν, όργανον καλώ τεχνίτη τω Πνεύματι αρμοζόμενον και κρουόμενον». Είμαι όργανο θείο και λογικό, στα χέρια καλού μουσικού, που με ρυθμίζει και κρούει τις χορδές μου3. Η ζωη μου, παραδομένη στις εμπνεύσεις του Πνεύματος, γίνεται υπέροχη, ουράνια μελωδία!

Στην πρόσκαιρη επίγεια ζωη του, με όλους τούς κόπους του αγώνα του, παλεύει ο πιστός να αποκτήσει τη χάρη του Αγίου Πνεύματος, να στολίσει την ψυχή του με τα θεία Του χαρίσματα, να την πλουτίσει με τη δική Του δύναμη και ζωη, να ζει την κοινωνία Του. Ολα αυτά θα αποτελούν στην αιωνιότητα το φωτεινό και ένδοξο ένδυμα που θα περιβληθούν τα άφθαρτα σώματα των δικαίων. Το λέγει ο άγιος Μακάριος ο Αιγύπτιος: « έκαστος όσον κατηξιώθη δια της πίστεως και σπουδής μέτοχος αγίου Πνεύματος γενέσθαι, τοσούτον εν εκείνη τη ημέρα δοξασθήσεται αυτού και το σώμα: ο γαρ νυν εναπεθησαύρισεν ένδον η ψυχή, τότε αποκαλυφθήσεται και φανήσεται έξωθεν του σώματος»4.

Πράγματι, η ψυχή του πιστού, καθώς με τον αγώνα της καθαίρεται, αναδεικνύεται κάτοπτρο πνευματικό που δέχεται και αντανακλά τη δόξα του Θεού. Και έτσι ο εξαγιαζόμενος άνθρωπος μεταμορφώνεται και λαμβάνει την ίδια ένδοξη εικόνα του Κυρίου και προοδεύει «από δόξης εις δόξαν», από μια δόξα σ’ άλλη ανώτερη, «καθάπερ από Κυρίου Πνεύματος» (Β´ Κορ. γ´ 18). Αυτό το θαυμαστό έργο στα βάθη του ανθρώπου το εργάζεται με τον άρρητο φωτισμό Του το Αγιο Πνεύμα, το οποίο είναι ο Κυριος. Στους ταπεινούς δούλους του Θεού, που το οστράκινο σκεύος της υπάρξεώς τους, το υλικό και φθαρτό σώμα τους, μπορεί να είναι ασθενικό και καχεκτικό, να καταβάλλεται με την πάροδο των ετών και να γερνά, συμβαίνει μια υπερφυής και θαυμαστή εσωτερική διεργασία. Ο «έσωθεν άνθρωπος ανακαινούται ημέρα τη ημέρα» (Β´ Κορ. δ´ 16). Μερα με τη μέρα λάμπει, όλο και περισσότερο η εσωτερική και πνευματική του όψη, φωτίζεται το πρόσωπο της ψυχής, καθώς ο άνθρωπος εξαγιάζεται και εξομοιούται, όλο και περισσότερο προς την εικόνα του Κυρίου.

Το Πνεύμα το Αγιον έρχεται και σκηνώνει μέσα μας και μας καθαρίζει «από πάσης κηλίδος». Εργάζεται στις ψυχές των αγίων την παράδοξη και ευπρεπεστάτη αλλοίωση, τις υπερφυείς εσωτερικές μεταβολές, που τώρα δεν γίνονται αντιληπτές στούς σωματικούς οφθαλμούς μας. Τοτε όμως, στην ουράνια βασιλεία του Θεού, όταν θα φανερωθούν εν δόξη οι άγιοι του Θεού, όλος αυτός ο άρρητος εσωτερικός θησαυρισμός θα γίνει γι’ αυτούς «ένδυμα, βρώσις, πόσις, αγαλλίασις, χαρά, ειρήνη, άμφιον, ζωή αιώνιος: πάσα γαρ καλλονή λαμπρότητος και ωραιότητος ουρανίου, εις αυτούς το Πνεύμα της θεότητος γίνεται τότε, όπερ από του νυν δέξασθαι κατηξιώθησαν»5.

Η κοινωνία του Πνεύματος στο παρόν, θα γίνει θεία δόξα και άρρητη ωραιότητα για τα τέκνα του Θεού στο αιώνιο και μακάριο μέλλον τους.

1. Βλ. Νικολάου Καβάσιλα, Ερμηνεία της θείας Λειτουργίας, κεφ. ΙΕ´, Φιλοκαλία των Νηπτικών και Ασκητικών, ΕΠΕ 22, 92.
2. Μ. Βασιλείου, Κατά Ευνομίου, Λογος Ε´, PG 29, 772Β.
3. Γρηγορίου Θεολόγου, Λογος ΙΒ´, Εις τον πατέρα εαυτού…, ΕΠΕ 1, 308.
4. Μακαρίου του Αιγυπτίου, Ομιλίαι Πνευματικαί, Εκδ. « Αγιορειτικής Βιβλιοθήκης», Βολος 1984, σελ. 41.
5. Μακαρίου Αιγυπτίου, ενθ. ανωτ., σελ. 41 εξ.

Από το περιοδικό: «η δράσις μας», τεύχος Ιουνίου, Ιουλίου, Αυγούστου, 2005.

Παράβαλε και:
Ο Χαριτοδότης.

Κατηγορίες: Αγιολογικά - Πατερικά, Άρθρα. Προσθήκη στους σελιδοδείκτες.