(Ματθ. δ’ 12-17. Μάρκ. 14-15)
Όταν έμαθε ο Ιησούς πως συνέλαβαν τον Ιωάννη, έφυγε για την Γαλιλαία.60
Εγκατέλειψε όμως τη Ναζαρέτ και πήγε κι έμεινε στην Καπερναούμ, πόλη που βρίσκεται στις όχθες της λίμνης, στην περιοχή των φυλών Ζαβουλών και Νεφθαλείμ. Έτσι πραγματοποιήθηκε η προφητεία του Ησαϊα που λέει:
Η χώρα του Ζαβουλών και η χώρα του Νεφθαλείμ, εκεί που ο δρόμος πάει για τη θάλασσα και πέρα από τον Ιορδάνη, η Γαλιλαία που την κατοικούν ειδωλολάτρες, οι άνθρωποι που κατοικούν στο σκοτάδι, είδαν φως δυνατό. Και για όσους μένουν στη χώρα που τη σκιάζει ο θάνατος, ανέτειλε ένα φως για χάρη τους.
Από τότε άρχισε κι ο Ιησούς να κηρύττει και να λέει: «Μετανοείτε γιατί έφτασε η βασιλεία του Θεού».61
ΣΧΟΛΙΑ
(60) «Όταν έμαθε ο Ιησούς πως συνέλαβαν τον Ιωάννη, έφυγε για τη Γαλιλαία».
Ο Πρόδρομος Ιωάννης ήλεγχε τον Ηρώδην τον τετράρχην˙ καθότι αυτός, ζώντος του αδελφού αυτού Φιλίππου, συνέζη παρανόμως μετά της Ηρωδιάδος της γυναικός αυτού, και άλλας δε παρανομίας πολλάς εποίει˙ «Ουκ έξεστί σοι, έλεγε προς αυτόν ο Ιωάννης, έχειν την γυναίκα του αδελφού σου» (Μάρκ. στ’, 18). Θυμωθείς λοιπόν ο Ηρώδης, εις τας άλλας παρανομίας αυτού επρόσθεσε και ταύτην, ήτοι κατέκλεισε τον Ιωάννην εις την φυλακήν˙ «Ο δε Ηρώδης ο τετράρχης, λέγει ο Ευαγγελιστής Λουκάς, ελεγχόμενος υπ’ αυτού, δηλαδή του Ιωάννου, περί Ηρωδιάδος της γυναικός Φιλίππου του αδελφού αυτού, προσέθηκε και τούτο επί πάσι, και κατέκλεισε τον Ιωάννην εν τη φυλακή» (Λουκ. γ, 19-20). Μετά ταύτα, ότε εώρταζε τα γενέσια αυτού, απεκεφάλισεν αυτόν (Ματθ. ιδ’ 10).
Ότε λοιπόν ήκουσεν ο Θεάνθρωπος Ιησούς, ότι ο Ηρώδης παρέδωκε τον Ιωάννην εις την φυλακήν, τότε ανεχώρησεν από της Ιουδαίας, και ήλθεν εις την Γαλιλαίαν, όπου κατώκουν τότε και Ιουδαίοι και εθνικοί. Σημείωσαι δε ενταύθα δύο τινά, πρώτον μεν, ότι μιμητής του Ηρώδου γίνεται εκείνος, όστις μισεί και κατατρέχει εκείνον τον άνθρωπον, όστις από θείον ζήλον κινούμενος, χωρίς καμμίαν κολακείαν νουθετών αυτόν, ελέγχει τας παρανομίας αυτού, σκοπόν έχων και επιθυμών την διόρθωσιν τούτου: δεύτερον δε, ότι ο Ιησούς Χριστός φεύγει από της Ιουδαίας ουχί φοβούμενος τον κίνδυνον και την καταδρομήν˙ διότι ποίον εφοβείτο εκείνος, τον οποίον φρίττουν και τρέμουν τα επουράνια, και τα επίγεια, και τα καταχθόνια; Φεύγει αυτός, αν και είναι Θεός παντοδύναμος, όχι επειδή εφοβήθη μήπως οι φθονούντες αυτόν Ιουδαίοι παραδώσωσιν αυτόν εις τας χείρας του Ηρώδου, ο δε Ηρώδης κατακλείση αυτόν εις την φυλακήν, καθώς και τον Ιωάννην˙ διότι, όταν αυτός ηθέλησε, τότε, αυτεξουσίως παραδοθείς εις τας χείρας αυτών, και έπαθε, και
εσταυρώθη, και απέθανεν: αλλά φεύγει, ίνα και δια των έργων δείξη εκείνο, όπερ δια λόγου εδίδαξεν˙ Όταν δε διώκωσιν υμάς, είπεν, εν τη πόλει ταύτη, φεύγετε εις την άλλην» (Ματθ. ι’, 23)˙ φεύγει ίνα μάθωμεν, ότι πρέπον είναι ίνα διδώμεν τόπον εις την οργήν, φεύγοντες εκείθεν, όπου υπάρχει κίνδυνος ψυχής ή ζωής. (Αρχιερεύς, Νικηφόρος Θεοτόκης.)
(61) «Από τότε άρχισε κι ο Ιησούς να κηρύττει και να λέει: «Μετανοείτε γιατί έφτασε η βασιλεία του Θεού».
«Από τότε», λέγει˙ άλλ’ από πότε; Αφότου ο Ιωάννης παρεδόθη εις την φυλακήν˙ «Άλλα δια τι από τότε;» διότι αναγκαίον ήτο ίνα πρώτον κηρύξη και μαρτυρήση περί του Χριστού ο Ιωάννης, ο προφήτης και πρόδρομος και βαπτιστής αυτού˙ επειδή, εάν και μετά τας τοσαύτας μαρτυρίας του Ιωάννου περί του Χριστού, οι Φαρισαίοι, κινούμενοι από φθόνον, ήλεγχον τον Χριστόν, λέγοντες: «Συ περί σεαυτού μαρτυρείς˙ η μαρτυρία σου ουκ έστιν αληθής» (Ιωάν. η’, 13), τι δεν θα έλεγον, εάν ο Ιωάννης δεν εμαρτύρει παρρησία μεταξύ των πολλών άλλων μαρτυριών και ταύτην την επίσημον μαρτυρίαν˙ «Ίδε ο αμνός του Θεού ο αίρων την αμαρτίαν του κόσμου» (Ιωάν. α’, 29)μ δι’ ης ανεκήρυξεν αυτόν Υιόν Θεού και Σωτήρα του ανθρωπίνου γένους;
Εσιώπα λοιπόν ο Ιησούς Χριστός το κήρυγμα της μετανοίας, εν όσω ο Ιωάννης εκήρυττε τούτο, ίνα, αυτός πρώτον εκπληρώσας το προφητικόν και προδρομικόν αυτού επάγγελμα, προδιαθέση τας καρδίας των ανθρώπων εις την υποδοχήν του ευαγγελικού κηρύγματος. Όταν δε ο Ιωάννης, παραδοθείς εις φυλακήν και θάνατον, ετελείωσε το έργον αυτού, έπαυσε δε παντελώς η νομική προφητεία και του νόμου το κήρυγμα: επειδή πάντες οι προφήται και ο νόμος έως Ιωάννου προεφήτευσαν, τότε ήρξατο ο Ιησούς να κηρύττη και να λέγη: Άνθρωποι, μετανοείτε, επιστρέψατε εκ της πλάνης της απιστίας, και ανάστητε εκ του βυθού των αμαρτιών σας.
Δια τι δε είπεν «Ήγγικε γαρ η βασιλεία των ουρανών;» διότι πριν της ενανθρωπήσεως αυτού και του ευαγγελικού αυτού κηρύγματος, μακράν απείχεν από των ανθρώπων η βασιλεία των ουρανών, και ουδείς εκληρονόμει αυτήν, έστω και αν ήτο δίκαιος, έστω και αν ήτο άγιος. (Αρχιερεύς, Νικηφόρος Θεοτόκης.)
Από το βιβλίο: «Ιησούς Χριστός: Βίος, Διδασκαλία, Θαύματα», Α’ τόμος, του Ιερομονάχου Κοσμά του Δοχειαρίτου.
Ιερόν Δοχειαρίτικον Κελλίον, Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου. Αγιον Ορος 2011.
Η/Υ επιμέλεια Σοφίας Μερκούρη.
