Πάσχα του καλοκαιριού έχει ονομασθεί η εορτή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου. Ενθυμούμαστε την κοίμησί της, δηλαδή τον θάνατό της, όμως πανηγυρίζουμε και ευφραινόμαστε και νιώθουμε σαν να είναι κι αυτή κοντά μας και να χαίρεται μαζί μας.
Η κοίμησί της δεν μοιάζει με τούς θανάτους των οποιωνδήποτε ανθρώπων. Είναι «αθάνατος κοίμησις», λέγει ένας ύμνος της εορτής. Είναι «ένδοξος κοίμησις», προσθέτει άλλος. Διότι από την στιγμή της «σεπτής κοιμήσεώς» της, συμπληρώνει άλλος ύμνος, Αυτή που εγέννησε Εκείνον που είναι η Πηγή της ζωής, «προς ζωήν μεταβέβηκε την αθάνατον».
Οταν μιλούμε για τον θάνατο κάποιου συγγενούς ή γνωστού μας, λέμε συνήθως λυπημένοι: «μας έφυγε», «μας άφησε», «τον χάσαμε». Για την Παναγία όμως δεν ισχύει αυτός ο τρόπος της εκφράσεως. Διότι δεν μας έφυγε, ούτε μας άφησε, ούτε την χάσαμε. Το τονίζει ενθουσιαστικά το Απολυτίκιο της εορτής• « Εν τη κοιμήσει τον κόσμον ου κατέλιπες, Θεοτόκε». Είναι κάτι το ασυνήθιστο το πρόσωπο της Θεοτόκου. Υπερβαίνει την καθημερινότητα. Ιλιγγιί ο νους μας όταν θελήση να σκεφθή βαθύτερα το τι υπήρξε η Θεοτόκος.
Σε αρχαίο πατερικό κείμενο, που αποδίδεται στον ιερό Χρυσόστομο, σημειώνεται ότι «ουδέν εν βίω, οίον η Θεοτόκος» (ΡG 59, 709). Τιποτε ανάλογο ή όμοιο προς Αυτήν δεν υπάρχει στον κόσμο. Και ο βαθυστόχαστος θεολόγος άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς γράφει ότι η Παναγία ήταν «έμπνουν (=ζωντανό) άγαλμα παντός καλού, πάσης αρετής έμψυχος εικών» (ΕΠΕ 11, 268). Ο,τι καλύτερο και ωραιότερο, ο,τι υψηλότερο και αγιώτερο υπάρχει συγκεντρώνεται στο σεπτό πρόσωπό της. « Η Θεοτόκος», γράφει και ο Αγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης, «ανεβιβάσθη εις τον υπέρτατον και υψηλότατον βαθμόν της τελειότητος, εις τον οποίον άλλο… κτίσμα ουκ ανέβη, ουδέ αναβήναι δύναται, με το να έγινε Μητηρ αληθής του προτελείου και υπερτελούς και παντελείου Λογου» («Κήπος Χαρίτων», σελ. 193).
Γι’ αυτό, όσο υπερβολικό και αν φαίνεται αυτό που γράφει ο εμπνευσμένος υμνογράφος, ότι δεν εγκατέλειψε τον κόσμο με την κοίμησί της, δεν μας παραξενεύει. Διότι γι’ Αυτήν ισχύουν άλλα μέτρα.. Το επιβεβαιώνουν άλλως τε καθημερινά τα γεγονότα. Το μαρτυρεί αδιάψευστη και η ιστορία.
Η Παναγία είναι πάντοτε παρούσα στην ζωη της Εκκλησίας και κάθε πιστού. Και γίνεται αισθητή η παρουσία της, με τα αναρίθμητα θαύματα, που επιτελούνται με την Χαρι της ως απάντησι στις θερμές ικεσίες προς Εκείνην.
Είναι παρούσα επίσης διαχρονικά και στη μαρτυρική πορεία του Γενους μας. Στις διάφορες φάσεις της ιστορίας μας, την νιώσαμε οι Ελληνες ως « Υπέρμαχον Στρατηγόν», ως «προστασίαν και σκέπην» μας, ως «τείχος ακαταμάχητον», ως «Παρηγορήτριαν», ως «Χαράν των θλιβομένων», ως «ελπίδα και στήριγμά» μας.
Το Πασχα της ανοίξεως γιορτάζουμε την νίκη του Υιού και Θεού της επί του θανάτου. Το Πασχα του καλοκαιριού έχουμε μια ανάλογη νίκη. Ενα πέρασμα από τον θάνατο στη ζωη, μια υπέρβασι του θανάτου. Διότι ο Υιός της, την παρέλαβε πλησίον Του και ζη πλέον μαζί Του ένδοξη στούς αιώνες.
Από το περιοδικό: «Η δράση μας», τεύχος Αυγούστου – Σεπτεμβρίου 2008.
