αγαπητέ κ. Πρόεδρε,Πριν από το Πάσχα, μετά από μια έντονη διαφήμιση στα ΜΜΕ, προβλήθηκε στις αίθουσες κινηματογράφου στα Τίρανα η ταινία με τον τίτλο “Ballkan Bazar” του σκηνοθέτη Εντμοντ Μπουντίνα. Πρόκειται για μια ντροπιαστική συκοφαντία εναντίον των αλβανών ορθόδοξων κληρικών, που έχει ως επακόλουθο, την βαριά προσβολή για την Ορθόδοξη Αυτοκέφαλη Εκκλησία της Αλβανίας. Η ταινία, σαρκαστική με τον πιο ακραίο τρόπο, ξεπερνώντας κάθε όριο, παρουσιάζει τους ιερείς ως ιερόσυλους ταφών, έμπορους ανθρωπίνων οστών και τις οικογένειές τους ως ανήθικες.
1. Όπως ο ίδιος ο σκηνοθέτης της ταινίας ομολογεί, ο οποίος ζει τα τελευταία 20 χρόνια στην Ιταλία, σε μια συνέντευξη του στην (εφημερίδα Πανοράμα 14-15.4.2011), η χρηματοδότηση έγινε από το Κέντρο Κινηματογράφου της Αλβανίας ενώ υποστηρίχθηκε από την Δημόσια Αλβανική Τηλεόραση και το Υπουργείο Πολιτισμού της Ιταλίας (το κόστος τις ταινίας έφτασε τις 600000 ευρώ). Σε μία άλλη συνέντευξη του (εφημερίδα «Τελεγραφ», 13.4.2011), αφού πληροφορεί πως η ταινία έχει χρηματοδοτηθεί από το αλβανικό κράτος κατά 60% και από το Υπουργείο του Πολιτισμού της Ιταλίας, προσθέτει « γι’ αυτό είναι προσωπική μου υποχρέωση να πω ευχαριστώ στους αλβανούς φορολογούμενους που μου έδωσαν τα χρήματα για την ταινία αυτή». Αλλά παρέλειψε δυστυχώς να ευχαριστήσει και τους ιταλούς φορολογούμενους….. Κατά την περίοδο των εορτών και της προεκλογικής εκστρατείας, αποφύγαμε την δημόσια διαμαρτυρία. Αλλά τώρα πια εκφράζοντας την δυσαρέσκεια των 145 αλβανών ιερέων και των ορθόδοξων πιστών, είμαστε αναγκασμένοι να διαμαρτυρηθούμε δυναμικά, μέσω της Κρατικής Επιτροπής για τις Θρησκείες, εναντίων αυτών των κρατικών οργάνων που προαναφέρθηκαν, τα οποία και χρηματοδότησαν την ταινία αυτή, όπως και κατά του Ιταλικού Ιδρύματος Πολιτισμού. Η ομολογία του σκηνοθέτη της ταινίας, αποτελεί κυνική προσβολή για όλους τους Χιλιάδες Ορθοδόξους αλβανούς πολίτες, γιατί σε μία δημοκρατική περίοδο και με τα χρήματά τους μάλιστα, προσβάλλεται ο ορθόδοξος λειτουργός και γενικά η Ορθόδοξη Εκκλησία.
2. Σε μια άλλη συνέντευξη του (Γκαζέτα Σκιπεταρε, 18.4.2011) ο σκηνοθέτης ομολογεί πως « τα γεγονότα που εγώ φέρνω στην ταινία είναι πραγματικά». Μ’ αυτή του την δήλωση αποκαλύπτει ότι συνεχίσει μια εκστρατεία προσβολών, δυσφήμησης που έγινε πριν από πέντε χρόνια, από συγκεκριμένους κύκλους, με στόχο τον ιερέα Βασίλειο Θωμολάρη (το όνομα του οποίου το έχουν αλλάξει σε Θωμά Βασιλάρη). Ο σκηνοθέτης επιχειρεί να παρουσιάσει ως αληθή μια πονεμένη ιστορία, ότι δήθεν στο παλαιό κοιμητήριο του χωριού Κοσίνα, γίνονταν παράνομοι εκταφιασμοί από τα κοιμητήρια των παλαιών κατοίκων του χωριού, τα οστά των οποίων κάποιοι τα πουλούσαν ως οστά ελλήνων στρατιωτών. Αλλά για το συγκεκριμένο γεγονός υπάρχει απόφαση της Εισαγγελίας του Νομού Πρεμετής, η οποία ελήφθη πριν 5 χρόνια, η οποία και αποκαθιστά την αλήθεια. Η Εισαγγελέας κ. Σιλβάνα Πάνη, αφού έλαβε υπόψιν όλα τα δεδομένα που είχαν σχέση με το γεγονός και τα αποτελέσματα της ιατροδικαστικής έρευνας, κήρυξε γραπτός πως «από την έρευνα δεν προκύπτει ότι κατά τις εκσκαφές που τελέστηκαν στην περιοχή του Ναού της Παναγίας του χωριού Κοσίνα, έχουν γίνει πράξεις, οι οποίες υποβιβάζουν την τιμή προς στους νεκρούς». Επίσης, σ’ αυτή την απόφαση αναφέρετε πως «ο κύριος στόχος αυτών των εκσκαφών, ήταν όχι η παραβίαση των τάφων αλλά η εκταφή των οστών ελλήνων στρατιωτών που έπεσαν σ’ αυτή την περιοχή κατά το έτος 1940 – 1941». Από τις έρευνες της εισαγγελίας, αποδείχθηκε πως στην συγκεκριμένη περίπτωση υπολείπονται τόσο η αντικειμενική τόσο και η υποκειμενική εικόνα ενός ποινικού αδικήματος, όπως αυτό της ιεροσυλίας σε νεκροταφείο. Για το λόγο αυτό το όργανο της Εισαγγελίας αποφάσισε την παύση της ποινικής δίωξης εναντίον του ιερέως Βασιλείου Θωμολάρη (Βλέπε επισυναπτόμενη την απόφαση της Δικαστικής Εισαγγελίας Νομού Πρεμετής με αριθμ. 32/ 27.05.2006 για παύση της υπόθεσης). Παρά την απόφαση αυτή, του οργάνου της αλβανικής Εισαγγελίας ο κ. Μπουντίνα τολμά, με χρήματα του αλβανικού κράτους, να απορρίψει την απόφαση και να υποβάλει μέσο της ταινίας (που σύμφωνα με τους κριτικούς μίας κάκιστης ποιότητας) μία ψεύτικη ιστορία , προσβάλλοντας χωρίς να διστάζει ζωντανούς και νεκρούς και όχι μόνο την Ορθόδοξη Εκκλησία, αλλά και ευρύτερα τον Αλβανικό λαό.
3. Για τα γυρίσματα της ταινίας έγινε και μία φοβερή ιεροσυλία. Βεβηλώθηκε ο ιερός τόπος της ιστορικής Εκκλησίας της Κοιμήσεως της Θεοτόκου (10 αιώνα) στο χωριό Λάμποβο του Σταυρού, όπως και επίσης η Αγία Τράπεζα. Ο σκηνοθέτης ομολογεί το γεγονός, πως « οι εκκλησία τους Λαμπόβου αποτελεί ένα ιστορικό μνημείο του αλβανικού Πολιτισμού» και πως μέσα σ’ αυτήν δεν τελούνται Θείες Λειτουργίες. Πρόκειται όχι μόνο για μια ψευδή δικαιολογία, αλλά και για μια στενόμυαληκρίση….. Όπως δηλώνουν οι κάτοικοι του χωριού, η εν λόγο εκκλησία χρησιμοποιείτε για την τέλεση Ιερών Μυστηρίων και άλλων τελετών της Ορθόδοξης Εκκλησίας, και η οποία έχει ανακαινισθεί πρόσφατα με έξοδα της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Αλβανίας. Ποίος έχει πει στον κύριο Μπουντίνα πως μία εκκλησία η οποία είναι μνημείο πολιτισμού, παύει να είναι ιερός θρησκευτικός χώρος απέναντι στον οποίο πρέπει να υπάρξει απόλυτος σεβασμός ?! Αυτό το ιερό θρησκευτικό μέρος το σεβάστηκαν επί 10 αιώνες και καθεστώτα πολύ πιο εχθρικά, ενώ τώρα, εν έτι 2011, έρχεται ένας αλβανός σκηνοθέτης που ζει επί 20 χρόνια στην Ιταλία να το προσβάλλει, με τα χρήματα του Υπουργείου Πολιτισμού των Δημοκρατιών της Αλβανίας και Ιταλίας.
Διαμαρτυρόμαστε δυναμικά ενάντια στα υπεύθυνα όργανα του Υπουργείου Πολιτισμού της Αλβανίας, γιατί έδωσαν την άδεια στον προαναφερθέντα κύριο να γυρίσει, μέσα στο θρησκευτικό μνημείο, την προσβλητική ταινία για την Ορθόδοξη Εκκλησία, πράγμα το οποίον εκθέτει άσχημα γενικά την θρησκεία στην σύγχρονη Αλβανία. Καταγγέλλουμε συγχρόνως την ξεκάθαρη καταπάτηση του Νόμου 10057/22.1.2009 ( Συμφωνία μεταξύ του Υπουργικού Συμβουλίου της Δημοκρατίας της Αλβανίας και της Ορθόδοξης Αυτοκέφαλης Εκκλησίας της Αλβανίας για την ρύθμιση των αμοιβαίων σχέσεων). Ο νόμος, στο άρθρο 23, παράγραφος 2, λέει : « το κράτος μπορεί να χρησιμοποιήσει ένα θρησκευτικό μνημείο μόνο για ανώτερα συμφέροντα, και μόνο αφού έχει συμφωνήσει προκαταρκτικά και η Ορθόδοξη Αυτοκέφαλη Εκκλησία της Αλβανίας». Ασφαλώς δεν αποτελεί «ανώτερο συμφέρων» το να κοροϊδεύεις έναν αλβανό ορθόδοξο ιερέα. Ούτε καν πάρθηκε προκαταρτικά η «σύμφωνη γνώμη» της Ορθόδοξης Αυτοκέφαλης Εκκλησίας της Αλβανίας. Επιπλέον υπενθυμίζουμε πως στο ίδιο άρθρο, παράγραφος 1 γράφετε πως:
«Τα θρησκευτικά μνημεία που έχουν την ιδιότητα του μνημείου πολιτισμού, πρέπει: να επιστραφούν στην ιδιοκτησία της Ορθόδοξης Αυτοκέφαλης Εκκλησίας της Αλβανίας, να προστατευθούν και να αντιμετωπίζονται από το νόμο της πολιτιστικής κληρονομιάς». Έχουν περάσει δύο χρόνια από την ισχύ του νόμου και το Υπουργείο Πολιτισμού, αντί να επιστρέψει αυτά τα θρησκευτικά μνημεία, τα δίνει σε σκηνοθέτες που αποσκοπούν στην ανατίναξη της αυθεντίας της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Αλβανίας. Εδώ θα πρέπει να τονίσουμε πως αυτή η ταινία έχει ξεπεράσει σε πολλά σημεία τις ακραίες προπαγανδιστικές ταινίες που έγιναν κατά τους χρόνους του αθεϊστικού καθεστώτος.
Εν κατακλείδι, παρακαλούμε την Κρατική Επιτροπή για τις Θρησκείες:
α. να κάνει γνωστή την διαμαρτυρία μας στα κρατικά όργανα που στήριξαν και χρηματοδότησαν αυτή την ταινία, την γεμάτη συκοφαντίες,
β. να μεριμνήσει για την αποφυγή παρόμοιων διαστρεβλώσεων στο μέλλων,
γ. να μεριμνήσει για την εφαρμογή του νόμου 10057/29.1.2009, για την προστασία των ιερών χώρων, όπως και για την επιστροφή τους στην Ορθόδοξη Εκκλησία που τα έχει δημιουργήσει και στην οποία ανήκουν.
Τέλος είναι λυπηρό , για την εικόνα της ίδιας της Αλβανίας, το γεγονός πως αυτή η ταινία έχει προβληθεί και στο Φεστιβάλ της Σόφιας και όπως έχει γίνει γνωστό, ο σκηνοθέτης προσβλέπει να το παρουσιάσει και σ’ άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Για τον λόγο αυτό θα κοινοποιήσουμε την διαμαρτυρία μας αυτή και στους διεθνής θρησκευτικούς οργανισμούς, μέλος των οποίων είναι και η Ορθόδοξη Αυτοκέφαλη Εκκλησία της Αλβανίας. Θεωρήσαμε πως είμαστε υπόχρεοι να σας στείλουμε την διαμαρτυρία αυτή, μια και η σαρκαστική προσβολή των κληρικών μίας παραδοσιακής θρησκευτικής κοινότητος της Αλβανίας, δεν αποτελεί έκφραση πολιτισμού που αξίζει την χρηματοδότηση από τα δημόσια ταμεία. Απεναντίας η ταινία “Ballkan Bazar” προσβάλλει την χώρα και αμαυρώνει την πολιτιστική εικόνα της αλβανικής κοινωνίας, μάλιστα σε μια στιγμή που η Αλβανία έχει σκοπεύσει στην ένταξή της στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Η Ορθόδοξη Αυτοκέφαλη Εκκλησία της Αλβανίας.
Εις διαταγή της Ιεράς Συνόδου.
Αρχιγραμματεύς,
Πρωτοπρεσβύτερος
Ιωάννης Τρεμπίτσκα».
Σας επισυνάπτουμε:
1. Απόφαση της Δικαστικής Εισαγγελίας Νομού Περμετής.
2. Την διαμαρτυρία των 145 κληρικών της Ορθόδοξης Αυτοκέφαλης Εκκλησίας της Αλβανίας.
3. Την διαμαρτυρία των κληρικών της Μητροπόλεως Αργυροκάστρου.
4. Την δήλωση των πιστών της Ενορίας Κοιμήσεως της Θεοτόκου, στο Λάμποβο του Σταυρού.