Εκτός από την Μάρθα, την αδελφή της Μαρίας και του Λαζάρου, υπάρχη και μία άλλη Αγία Μάρθα. Έχομε ακόμη και την Οσία Μάρθαν, την μητέρα του Αγίου Συμεών του Στυλίτου. Κρίνομεν καλόν να παραθέσωμεν επί τη ευκαιρία και τον βίον των δύο αυτών.
Από αυτές η πρώτη είχε επίσης αδελφή, που την λέγανε Μαρία. Δεν μας είναι γνωστό που έζησαν και από πού κατάγοντο. Βέβαιον είναι μόνον, ότι ζούσαν κατ’ ιδίαν και οι δύο μαζί, για να αλληλοβοηθούνται στον πνευματικόν αγώνα. Κατά τους πρώτους αιώνες του χριστιανισμού, που δεν είχαν ακόμη οργανωθή τα Μοναστήρια, έτσι ζούσαν όσες ψυχές ήθελαν να αφιερωθούν τελείως στο Χριστό. Ζούσαν δηλ. μαζί δύο – τρείς ή και περισσότερες σε ένα σπίτι μέσα στις πόλεις.
Και αυτές, λοιπόν, ζούσαν στο σπίτι τους σαν μοναχές. Είχαν τάξει να φυλάξουν παρθενίαν για να βρεθούν εν ημέρα Κρίσεως νύμφες του Χριστού πάναγνες. Ειργάζοντο για να έχουν τα προς συντήρησιν και για να βοηθούν και όσους είχαν ανάγκη. Ζούσαν με προσευχή και νηστεία. Είχαν πνευματικόν καθοδηγητήν κάποιον γέροντα Μοναχόν, Λυκαρίωνα ονομαζόμενον.
Η ομολογία τους.
Ζούσαν την εποχή εκείνη, κατά την οποίαν οι ειδωλολάτρες κατεδίωκαν τους χριστιανούς. Οι χριστιανοί όμως είχαν πίστι ζωντανή και δεν τους εφοβούντο, ούτε τον θάνατο τον λογάριαζαν.
Εκείνο τον καιρόν περνούσε κάτω από το σπίτι της ο ηγεμόνας. Η Μάρθα βρήκε την ευκαιρία, και μπροστά του ωμολόγησε, ότι ήταν Χριστιανή. Παρουσιάσθηκε μπροστά του και τον ήλεγξε, διότι κατεδίωκε τους χριστιανούς.
-Μάθε, του λέγει, ότι κακό του εαυτού σου κάνεις. Εμάς τους χριστιανούς καλό μας κάνεις, διότι γίνεσαι αιτία να κερδήσωμε την Βασιλεία του Θεού.
-Τί ανοησίες είναι αυτές, που λες, της είπε ο ηγεμόνας. Έλα στα συγκαλά σου. Θα πεθάνης.
-Ευχαρίστως, για το Χριστό μας να πεθάνωμε, αποκρίθηκαν και οι τρεις τους, η Μάρθα, η Μαρία και ο Λυκαρίων.
Αυτός ελεεινολόγησε τις χριστιανές αυτές παρθένες, για τον θάνατον, που τις περιένει.
-Ο θάνατος, για τον Χριστό δεν είναι θάνατος, του είπαν, αλλά ζωή αιώνιος, που δεν έχει τέλος ποτέ. την ομολογίαν αυτήν την έκαμαν και η Μαρία μαζύ με τον Λυκαρίωνα.
Η σταύρωσίς τους.
Όταν άκουσε αυτά ο ηγεμόνας έγινε έξω φρενών. Διατάσσει να τους καρφώσουν και τους τρεις επάνω σε τρεις σταυρούς. Τρομερό το μαρτύριον! Συνέλαβαν αμέσως τους μάρτυρες. Ετοίμασαν τους τρεις τεράστιους σταυρούς. Τους ξάπλωσαν κάτω και άρχισαν το απάνθρωπο έργον. Καρφώσανε τα χέρια πρώτα της Μάρθας και έπειτα τα πόδια. Το αίμα πετιώταν σαν βρύση. Αυτή προσευχόταν και το υπέμεινε με καρτερίαν. Κατόπιν σηκώσανε το σταυρό, μαζί με το σώμα και τον μπήξανε στη γη. Ο σταυρός ετραντάζετο και οι πληγές άνοιξαν και πόνοι εγίνοντο αφόρητοι.
Εν συνεχεία εσταύρωσαν και την Μαρία και τον πνευματικό τους Λυκαρίωνα. Οι πόνοι τους ήταν αβάσταχτοι. Αλλά οι Μάρτυρες δοξολογούσαν τον Χριστόν, που τους αξίωσεν να σταυρωθούν, όπως και Εκείνος για μας. Από εκεί ψηλά λέγανε στον ηγεμόνα να μετανοήση και στα πλήθη να πιστέψουν στο Χριστό.
Τέλος διέταξε και τους αποκεφάλισαν με ξίφος και τους τρεις μαζύ.
Έτσι έλαβαν τον στέφανον του μαρτυρίου.
Είναι αλήθεια ότι επόνεσαν πολύ. Αλλά τί ήταν ο πόνος αυτός μπροστά στην παντοτεινή ευτυχία; Με το μαρτύριό τους αυτό το προσωρινό κερδίσανε την αιωνιότητα, την Βασιλείαν του Θεού παντοτεινά.
Την μνήμην τους την εορτάζει η Εκκλησία την 8ην Φεβρουαρίου.
Παράβαλε και:
08 Φεβρουαρίου, Μνήμη του Αγίου Μεγαλομάρτυρος Θεοδώρου του Στρατηλάτου και του αγίου Προφήτου Ζαχαρίου: Συναξάριον, Υμνολογική εκλογή.
08 Φεβρουαρίου, ο Άγιος Θεόδωρος ο στρατηλάτης – λόγος του Μακαριστού Μητροπ. Κοζάνης, Διονυσίου Ψαριανού.