-Μπροστά στον Κύριο συσσωρεύονται οι αμαρτίες των ανθρώπων σαν τα βότσαλα της θάλασσας. Δεν υπάρχει όμως αμαρτία που να υπερβαίνει τη μετάνοια. Αν συναντήσεις έναν φονιά ή μία πόρνη ή έναν μεθύστακα, μην τον κατηγορήσεις. Είναι πλάσματα του Θεού, των οποίων τα λουριά τα έχει αφήσει ο Κύριος. Έτσι καλούνται να βρουν οι ίδιοι, μόνοι τους, τον σωστό δρόμο με τη μετάνοια. Το δικό σου όμως λουρί το κρατάει ο Κύριος και, αν το αφήσει, εσύ θα περιπέσεις σε χειρότερη κατάσταση και θα καταστραφείς. Ο Κύριος ελέησε την πόρνη και τον ληστή. Η Μαρία η Αιγυπτία ήταν μια πόρνη – τί να κάνουμε; Αλλά με τη χάρη του Θεού, την ακραία άσκηση στην έρημο, τη νηστεία και την αδιάλειπτη προσευχή νέκρωσε τα πάθη της και αξιώθηκε της Βασιλείας των Ουρανών. Ο Κύριος ταπεινώνει και ο Κύριος υψώνει. Όταν εγώ νιώθω πως είμαι καλύτερος, ανώτερος από κάποιον άλλον, τότε βάζω τη «χρυσή» κορόνα και βγαίνω στους δρόμους ξυπόλυτος κάνοντας τους ανθρώπους να με περιφρονούν. Τότε ταπεινώνομαι και βλέπω τι σκουπίδι είμαι.
Μια μέρα ο π. Γαβριήλ κατέβηκε από το κελί του κρατώντας ένα μπουκάλι κρασί. Όταν βαρέθηκε να πίνει μόνος, κοίταξε γύρω του και προσκάλεσε κάποιον προσκυνητή να πιεί μαζί του. Εκείνος, μόλις ήπιε, ξαφνιάστηκε, γιατί το κρασί είχε τη γεύση χυμού. Έτσι συνέχισε να πίνει μαζί με τον Γέροντα, και γρήγορα άρχισε κι αυτός τα παιδιαρίσματα σαν να ήταν μεθυσμένος. Ο π. Γαβριήλ χάρηκε που ο άλλος μπήκε αμέσως στο νόημα. Ένας άγνωστος που παρακολουθούσε τη σκηνή σάστισε που έβλεπε να μεθούν μέσα στο μοναστήρι. Ο Γέροντας τότε τον φώναξε και του πρόσφερε να πιεί. Ο άγνωστος πήρε δειλά το ποτήρι και δοκίμασε. Τα ‘χασε και κοκκίνισε μόλις διαπίστωσε ότι αυτό που έπιναν ήταν απλός χυμός. Ο π. Γαβριήλ του είπε ήρεμα:
-Κάθε αμαρτία συγχωρείτε στον άνθρωπο, εκτός από την προσβολή του Αγίου Πνεύματος. Κάποτε ο Θεός θα επιτρέψει και σε σένα να πέσεις στην ίδια αμαρτία. Όταν εγώ σε κατηγορήσω και νιώσω ανώτερός σου, δεν είμαι άξιος ενώπιον του Κυρίου. Κι όταν εγώ πίνω κρασί μαζί σας, δεν έχει σημασία αυτό το γεγονός, αλλά η αγάπη.
-Όταν ο άνθρωπος είναι βυθισμένος στην αμαρτία και δεν θέλει να βγει, μην του λες τίποτα. Όταν αμαρτάνει, σε ρωτάει; Όταν είναι σε δύσκολη κατάσταση και δεν ξέρει τι να κάνει, τότε βοήθησέ τον. Ποτέ άλλοτε! Ίσως οι συμβουλές σου του κάνουν κακό, γιατί εσύ δεν ξέρεις την πνευματική του κατάσταση. Στην πορεία προς την Ιερουσαλήμ ούτε συμβουλεύεις ούτε απαγορεύεις.
-Εγώ είμαι ένας μεγάλος αμαρτωλός και αδύναμος. Αν δεις έναν αμαρτωλό, μην τον κατηγορήσεις. Ο Κύριος λέει: «Η δίκη είναι δικό μου θέμα. Εγώ πρέπει να δικάσω. Εσύ, ο άνθρωπος, ποιός είσαι που θα τον δικάσεις για Μένα;».1 Με την κατάκριση εξυψώνεις τον εαυτό σου και ο Θεός σε αποστρέφεται. Όμως, «όστις υψώσει εαυτόν ταπεινωθήσεται, και όστις ταπεινώσει εαυτόν υψωθήσεται».2 Όταν κατακρίνεις κάποιον πεσμένο, κατακρίνεις τον Κύριο. Αν δεις στο δρόμο έναν ληστή, μία πόρνη, έναν μέθυσο, μην τον κατακρίνεις. Διότι ο Κύριος τους άφησε στις επιθυμίες τους. Αυτοί οι ίδιοι πρέπει να βρουν το δρόμο του Κυρίου και να μετανοήσουν.
Όμως τις δικές σου επιθυμίες τις συγκρατεί ο Θεός, γιατί αν σε αφήσει να πέσεις σε χειρότερες αμαρτίες, δεν θα μπορέσεις να βγεις απ’ αυτές και θα καταστραφείς. Γι’ αυτό μην καυχιέσαι για τον εαυτό σου. Τον άνθρωπο που είδες ότι αμάρτησε, τον είδες ότι μετανόησε; Όπως η κλωστή πρέπει να περάσει από τη βελόνα, έτσι και ο άνθρωπος παθαίνει ό,τι ακριβώς κατέκρινε.
Όταν ένας πιστός κατηγόρησε τον πατριάρχη για κάποιο παραστράτημά του, ο π. Γαβριήλ του είπε εξοργισμένος.
-Πώς τολμάς; Κοίταξε τα γόνατά μου! Δεν βλέπεις πόσο πληγωμένα είναι, που μέρα νύχτα προσεύχομαι γι’ αυτόν; Όσα τον κατηγορείς τα λες από αγάπη; Εγώ όμως έχω το δικαίωμα, κι αν είναι απαραίτητο θα τα πω εγώ! Γιατί πέφτει ο άνθρωπος; Για να σηκωθεί. Αν δεν υπάρχει πτώση, δεν θα υπάρξει και έγερση. Αν δεν πονέσει ποτέ ο άνθρωπος, θα πει: «Τί τον θέλω τον Θεό;». Μ’ αυτό τον τρόπο ο Κύριος επιτρέπει στο πλάσμα Του να Τον προσεγγίσει περισσότερο και να επιστρέψει κοντά Του. Κι αν ο Κύριος επιτρέπει την πτώση, εσύ, που κατηγορείς τον άνθρωπο, κατηγορείς τον ίδιο τον Θεό που επέτρεψε να περιέλθει αυτός ο άνθρωπος σε μια τέτοια κατάσταση. Αν αυτός ο άνθρωπος που αμάρτησε, κι εσύ τον κατέκρινες, το βράδυ έκλαψε και μετάνιωσε για το σφάλμα του, ο Κύριος θα σου πει: «Εγώ τον συγχώρεσα! Εσύ το είδες αυτό;».
-Πουλούσαν κάποτε σε σκλαβοπάζαρο δύο παιδιά. Το ένα το πήρε κάποιος που διηύθυνε οίκο ανοχής και το μεγάλωσε έτσι που το παιδί δεν έμαθε ποτέ αν υπάρχουν μοναστήρια. Το δεύτερο παιδί, το εξαγόρασε ο ηγούμενος ενός μοναστηριού. Αυτό το παιδί μεγάλωσε έτσι που ποτέ του δεν έμαθε αν υπάρχουν οίκοι ανοχής. Πείτε μου τώρα, πού θα πάνε αυτά τα παιδιά μετά θάνατον;
-Δεν ξέρουμε, απαντήσαμε.
-Ούτε οι άγγελοι ξέρουν πως θα κρίνει ο Θεός τον άνθρωπο.
-Πόσο φοβερό είναι που στο εξωτερικό οι άνδρες μοιάζουν με τις γυναίκες, σχολίασε μια φορά με μεγάλη λύπη ο Γέροντας.
-Ναι, π. Γαβριήλ, τι φοβερό, σχολίασα γελώντας.
Κι ακούγοντάς με, εξοργίστηκε:
-Ξέρεις τώρα πόσο θύμωσε ο Κύριος γι’ αυτό; Τί νομίζεις; Πώς εσύ είσαι καλύτερος απ’ αυτούς; Εγώ το είπα με πόνο και τους λυπήθηκα. Εσύ όμως γέλασες.
Ταράχτηκα και τον παρακάλεσα να προσευχηθεί για μένα. Ο π. Γαβριήλ με καθησύχασε λέγοντάς μου:
-Με την ευχή μου ο Κύριος σε συγχώρεσε, όμως άλλη φορά μην το ξανακάνεις.
-Όταν δεις έναν μεθυσμένο να είναι ξαπλωμένος στο πεζοδρόμιο, ας είναι καλά. Θα κοιμηθεί και θα σηκωθεί. Αν είναι στη μέση του δρόμου, βαλ’ τον απλώς στην άκρη. Μερικοί πίνουν βότκα για να μην παγώσουν στο δρόμο. Αλίμονο σ’ αυτούς που τους κατηγορούν.
Διαβάζοντας την επιστολή ενός λαϊκού για κάποιον ιερέα, ο π. Γαβριήλ στενοχωρήθηκε:
-Την έγραψε χωρίς αγάπη. Τον άνθρωπο πρέπει να τον διορθώνεις, αλλά η καρδιά σου να είναι γεμάτη αγάπη. Τέτοια γράμματα μην τα διαβάζετε, μας συμβούλευε.
ΥΠΟΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ.
1. Βλ. Ρωμ. 12, 19.
2. Ματθ. 23, 12.
Από το βιβλίο: «ΜΑΛΧΑΖΙ ΤΖΙΝΟΡΙΑ, «Ο Αγιος Γαβριήλ ο δια Χριστόν σαλός και ομολογητής (1929 – 1995).
Μετάφραση ΝΑΝΑ ΜΕΡΚΒΙΛΑΤΖΕ
Γλωσσική επιμέλεια ΦΑΝΗ ΡΟΠΟΚΗ
ΑΘΗΝΑ 2013.
Η/Υ επιμέλεια Σοφίας Μερκούρη.
