Τα Μοναστήρια μας είναι πρώτιστα τόπος ασκήσεως, προσευχής, περισυλλογής, πνευματικής καταρτίσεως και τελειότητος. Το πνεύμα, ξεκάθαρο από την καθημερινή πάλη, τους θορύβους και τις μέριμνες, απηλλαγμένο από τις μικρότητες και αδυναμίες, ανεβαίνει όλο και ψηλότερα, στις κορυφές της αρετής και αγιότητος. Ένα τέτοιο Μοναστήρι ήταν και είναι η Παναγία η Κουτσουριώτισσα.
Η Παναγία διάλεξε ένα βραχώδη, απόκρημνο λόφο ύψους 850 μέτρων περίπου από την θάλασσα, πλησίον του χωρίου Αμυγδαλιά Δωρίδος, για να κτισθεί το Μοναστήρί της. Πριν από το κτίσιμο του Μοναστηριού, περί το 1648, προηγήθηκε ένα θαύμα της Παναγίας μας:
Η εύρεση της Αγίας Εικόνος της.
Το θαύμα ξεκίνησε από την Ιερά Μονή Ταξιαρχών Αιγίου.
Ένας μοναχός της Μονής έβλεπε ένα φως ξεχωριστό για την ζωηράδα και την λαμπρότητά του, στην ίδια πάντοτε θέση. Ασφαλώς του γεννήθηκε η απορία και η περιέργεια, τί να είναι το φως αυτό. Δεν άργησε και πολύ για να λυθεί η απορία του. φαίνεται ότι ήταν πρόσωπο φωτισμένο από τον Θεό, χαρισματούχο.
Είδε στο όνειρό του την Παναγία η οποία του είπε: Στο σημείο ακριβώς που βλέπεις το φως, είναι η εικόνα μου και θέλω να κατοικήσω εκεί. Λόγια λίγα, σύντομα, αλλά αποκαλυπτικά, ότι δηλαδή έπρεπε να ενεργήσει αμέσως.
Ξεκίνησε, πέρασε τον Κορινθιακό, και μέσω Ερατεινής ήλθε στο σημείο όπου έβλεπε το φως. Κατέβηκε στον απόκρημνο βράχο, όπου συνάντησε μια σπηλιά, και στην είσοδό της ένα δένδρο, όπου στο κούφιο κορμό του βρέθηκε η εικόνα της Παναγίας. Από τότε πήρε το όνομα: Παναγία η Κουτσουριώτισσα, από το κούτσουρο-κοίλο δένδρο. Λίγο πιο μέσα από την είσοδο κτίσθηκε ναΐδριο που υπάρχει και σήμερα, όπου τοποθετήθηκε η Αγία και θαυματουργός Εικόνα. Το θαύμα έγινε γνωστό, και άρχισαν να έρχονται πολλοί προσκυνητές.
Για την εξυπηρέτηση των πιστών, αργότερα, στην κορυφή του λόφου κτίστηκε Ναός, περί το 1670 με κελλιά γύρω του.
Αργότερα επανδρώθηκε η Ιερά Μονή, και είχε ικανοποιητική πρόοδο μέχρι το 1825, που καταστράφηκε από τους Τούρκους και το 1835 ανοικοδομήθηκε με τα πέριξ κελιά. Προσέφερε μεγάλες υπηρεσίες στους γύρω κατοίκους, που κατά περιόδους κυνηγημένοι από τους Τούρκους, Αλβανούς και αντάρτες, κατέφευγαν στο Μοναστήρι για προστασία.
Ο Ναός και τα κελιά υπέστησαν εκτεταμένες ζημιές από τον σεισμό της 15ης Ιουνίου του 1995, του Αιγίου. Η δε εικόνα, αρκετές δεκαετίες πριν, είχε κλαπεί από χέρια ιερόσυλων.
Σήμερα, νέο καθολικό και νέα κτίρια περιβάλλουν την Μονή, η οποία είναι επανδρωμένη από μια μικρή γυναικεία αδελφότητα 3 μοναστριών και 1 δόκιμης, υπό την ηγουμένη Θεογνωσία Μοναχή (Τσιομπάνογλου), εκ Μακεδονίας ορμώμενη.
Ας δοξάζουμε τον Θεό για το ταπεινό τούτο Μοναστήρι και ας το αναδεικνύει τόπο προσευχής και σωτηρίας ψυχών.
