Ένας παντοτινός πόλεμος είναι η ζωή μας, διαπιστώνει ο πολύαθλος Ιώβ: «Πειρατήριόν εστιν ο βίος του ανθρώπου». Και σε αυτόν τον πόλεμο, άμα ταραχθεί η καρδιά, ο νους παραστρατίζει – όπως και το καράβι όταν παραφερθεί το τιμόνι – και ευγαίνει από το μέτρο και το ορθό. Τότε και ο διάβολος με το αμάξι της σύγχυσης, καταποντίζει την ψυχή εκείνη που βρίσκεται σε ταραχή, λένε οι Πατέρες. Γιατί, όταν είμαστε ανειρήνευτοι, δεν μπορούμε να διακρίνουμε την ασφαλή στράτα της αρετής.
Γι᾽ αυτό και κανένα συμβεβηκός του κόσμου – όπως ασθένειες, λοιμοί, λιμοί, σεισμοί, θάνατοι συγγενών, πόλεμοι, πυρκαγιές και άλλες παρόμοιες συμφορές, ακόμη και η αμαρτία – δεν είναι δίκαιο να συγχύζει και να ταράζει την ειρήνη της καρδίας, τονίζει ο άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης. Αντίθετα, είναι ανάγκη να αγρυπνεί και να αγωνίζεται παντοτινά ο άνθρωπος, για να έχει βιγλάτορα της καρδιάς του την ειρήνη του Θεού.
Στον «Αόρατο Πόλεμο» βρίσκουμε την τεχνική για να στερεώνεται και να φυλάσσεται η καρδιά με την υπερέχουσα πάντα νουν ειρήνη:
Λοιπόν, προτήτερα από κάθε άλλο, έχε αυτήν την ειρήνην και συστολήν, αδελφέ, εις τας πέντε αισθήσεις σου: ήγουν, εις το να μη βλέπης, ή να λαλής, ή να κινής τας χείρας, ή να περιπατής τεταραγμένα, αλλ᾽ ειρηνικά και εύτακτα. Διατί, όταν συνηθίσης να φυλάττης την ειρήνην ταύτην εις τα έξω κινήματα, εύκολα, και χωρίς κόπον, θέλεις οδηγηθή να ειρηνεύης και εις τα έσω. Επειδή, κατά τους Πατέρας, ο έσω άνθρωπος συσχηματίζεται μαζή με τον έξω.
Συνήθιζε να αγαπάς όλους τους ανθρώπους, και να είσαι με όλους ειρηνικός, αν ήναι δυνατόν, καθώς λέγει ο Παύλος: «ει δυνατόν το εξ υμών, μετά πάντων ανθρώπων ειρηνεύοντες» (Ρωμ. ιβ 18).
Φύλαττε την συνείδησίν σου να μη σε κατηγορή πως παρέβλεψες καμμίαν εντολήν του Θεού. Διατί η φύλαξις αύτη της συνειδήσεως, γεννά την ειρήνην της καρδίας• «ειρήνη, φησί, πολλή τοις αγαπώσι τον νόμον σου, και ουκ έστιν αυτοίς σκάνδαλον» (Ψαλ. ριη 164).
Συνήθιζε να υποφέρης τας ύβρεις, χωρίς ταραχήν και θέλει μένει η ψυχή σου πολλά παρηγορημένη εις κάθε εναντιότητα, οπού θα της συνέβη.
Εις κάθε σου ενόχλησιν και θλίψιν, καταφύγιον να έχης την προσευχήν.
Εάν αγαπάς, αδελφέ, την ειρήνην της καρδίας, αγωνίσου να εισέλθης εις αυτήν δια της θύρας της ταπεινώσεως˙ διότι, άλλη είσοδος εις αυτήν δεν είναι από την ταπείνωσιν1.
Χριστούγεννα!
«…και επί γης ειρήνη», ψάλλουμε ευφρόσυνα.
Ο Άρχων της ειρήνης στη γη μας!
Και η καρδιά που θέλει να Τον δεχθεί
κάμνει χρεία να ήναι ειρηνική και ατάραχος,
καθώς είπεν ο Δαβίδ:
«εγενήθη εν ειρήνη ο τόπος αυτού»2.
Κ.Μ.
1. Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου, Αόρατος Πόλεμος.
2. Ψαλμός οε 3.
Από το περιοδικό: “Η δράση μας”, τεύχος Δεκεμβρίου 2009.