«Και εξέβαλον αυτόν έξω. Και ήκουσεν ο Ιησούς ότι εξέβαλον αυτόν έξω, και ευρών αυτόν, είπεν αυτώ˙ Συ πιστεύεις εις τον Υιόν του Θεού; Απεκρίθη εκείνος, και είπε˙ Και τις εστί, Κύριε, ίνα πιστεύσω εις αυτόν;».
Οι δια την αλήθειαν και την εις Χριστόν ομολογίαν πάσχοντές τι δεινόν και υβριζόμενοι, ούτοι μάλιστά εισίν οι τιμώμενοι˙ ώσπερ γαρ ο χρήματα απολλύς δι’ αυτόν, ούτος μάλιστά εστίν ο ευρίσκων, και ο την ψυχήν αυτού μισών, αυτός μάλιστα εστίν ο φιλών, ούτω και ο υβριζόμενος, ούτος μάλιστα εστίν ο τιμώμενος˙ όπερ και επί του τυφλού γεγένηται. Εξέβαλον ουν αυτόν εκ του ιερού οι Ιουδαίοι, και εύρεν αυτόν ο Δεσπότης του ιερού. Απηλλάγη του συνεδρίου του λοιμικού, και περιέτυχε τη σωτηρίω πηγή˙ ητιμάσθη παρά των τον Χριστόν ατιμασάντων, και ετιμήθη παρά του των αγγέλων Δεσπότου (τοιαύτα τα της αληθείας έπαθλα). Ούτω και ημείς, αν ενταύθα αφώμεν τα χρήματα, ευρίσκομεν εκεί παρρησίαν˙ αν ενταύθα δώμεν τοις θλιβομένοις, αναπαυσόμεθα, εν τοις ουρανοίς˙ αν υβρισθώμεν δια τον Θεόν, τιμώμεθα και ενταύθα και εκεί.
Ως δε εξέβαλον αυτόν εκ του ιερού, εύρεν αυτόν ο Ιησούς. Δείκνυσιν ο Ευαγγελιστής ότι επί τούτω ήλθεν, ώστε αυτώ συντυχείν. Και όρα τίσιν αυτόν αμείβεται, τω κεφαλαίω των αγαθών˙ και γαρ εαυτόν εγνώρισεν αυτώ, πρότερον αγνοούντι, και εις τον των οικείων μαθητών εγκατέλεξε χορόν. Συ δε σκόπει, πώς την ακρίβειαν ο Ευαγγελιστής εξηγείται˙ ειπόντος γαρ αυτού˙ «Συ πιστεύεις εις τον Υιόν του Θεού;», λέγει˙ «Κύριε, και τις εστίν;»˙ ουδέπω γαρ αυτόν ήδει, καίτοι τεθεραπευμένος˙ τυφλός γαρ ην, πριν ή προς τον ευεργέτην ελθείν, και μετά την ίασιν υπό των κυνών εκείνων περιείλκετο. Καθάπερ ουν τις αγωνοθέτης, αθλητήν πολλά καμόντα και στεφανωθέντα δέχεται. Και τι φησίν˙ «Πιστεύεις εις τον Υιόν του Θεού;». Τι τούτο; Μετά τοσαύτην αντίρρησιν, την προς τους Ιουδαίους, μετά τοσαύτα ρήματα ερωτά, «Ει πιστεύεις», ουκ αγνοών, αλλά βουλόμενος εαυτόν γνωρίσαι, και δεικνύς ότι πολλού τιμάται την αυτού πίστιν. Ύβρισέ με δήμος τοσούτος, φησίν, άλλ’ ουδείς εμοί λόγος εκείνων˙ ενός μοι μέλει, του σε πιστεύσαι˙ κρείττων γαρ εις, ποιών το θέλημα του Κυρίου, ή μυρίοι παράνομοι˙ «συ πιστεύεις εις τον Υιόν του Θεού;». Ως και παρών, και αποδεχόμενος τα ειρημένα, ούτως αυτόν ερωτά, και πρότερον αυτόν εις πόθον εαυτού κατέστησεν˙ ου γαρ είπεν, ¨Ευθέως πίστευσον¨, αλλά κατ’ ερώτησιν.
Τι ουν εκείνος; «Και τις εστί, Κύριε, ίνα πιστεύσω εις αυτόν;». Ποθούσης και σφόδρα επιζητούσης ψυχής το ρήμα. Υπέρ ου τοσαύτα διελέχθη, τούτον αγνοεί, ίνα μάθης αυτού το φιλάληθες˙ ούτω γαρ ην αυτόν εωρακώς. «Λέγει αυτώ Και εώρακας αυτόν, και ο λαλών μετά σου, εκείνός εστίν». Ουκ είπεν, ¨Εγώ ειμί¨, αλλά μέσως τι και υπεσταλμένως˙ «Και εώρακας αυτόν». Τούτο έτι άδηλον ην˙ διο το σαφέστερον επήγαγεν˙ «Ο λαλών μετά σου, εκείνός εστί. Λέγει˙ Πιστεύω, Κύριε˙ και προσεκύνησεν αυτώ ευθέως»˙ Και ουκ είπεν˙ ¨Εγώ ειμί ο τεθεραπευκώς σε, ο ειπών σοι, «Ύπαγε, νίψαι εις τον Σιλωάμ», αλλά, πάντα εκείνα σιγήσας, φησί˙ «Πιστεύεις εις τον Υιόν του Θεού;». Είτα, την πολλήν διάθεσιν εμφαίνων, προσεκύνησεν ευθέως, όπερ ολίγοι των τεθεραπευμένων εποίησαν, οίον οι λεπροί, και ει τις άλλος, δια τούτου εμφαίνων αυτού την θείαν δύναμιν. Ίνα γαρ μη τις νομίση ρήμα μόνον είναι το λεχθέν, και το έργον προσέθηκε.
ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ ΤΟΥ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ
ΟΜΙΛΙΑ ΝΘ’
Ιω. 9, 34-10, 13
«Και τον ωδήγησαν βιαίως έξω. Και ήκουσεν ο Ιησούς ότι τον εξεδίωξαν και όταν τον ηύρεν, είπεν εις αυτόν˙ Συ πιστεύεις εις τον Υιόν του Θεού; Απεκρίθη εκείνος και είπε˙ Και ποίος είναι, Κύριε, δια να πιστεύσω εις αυτόν;».
Εκείνοι που πάσχουν κάποιο κακόν και υβρίζονται δια την αλήθειαν και την ομολογίαν των δια τον Χριστόν, αυτοί προ πάντων είναι εκείνοι που τιμώνται˙ διότι όπως ακριβώς εκείνος που έχασε χρήματα δι’ αυτόν, αυτός προ πάντων είναι εκείνος που ευρίσκει αυτά, και αυτός που αγαπά αυτόν, έτσι και αυτός που υβρίζεται, αυτός είναι εκείνος που κατ’ εξοχήν τιμάται, πράγμα που συνέβη και εις την περίπτωσιν του τυφλού. Τον εξεδίωξαν λοιπόν οι Ιουδαίοι από το ιερόν και ηύρεν αυτόν ο Κύριος του ιερού. Απηλλάγη από το θανατηφόρον δικαστήριον και συνήντησε την σωτήριον πηγήν˙ ητιμάσθη από εκείνους που ητίμασαν τον Χριστόν και ετιμήθη από τους αγγέλους του Κυρίου (τέτοια είναι τα έπαθλα της αληθείας). Έτσι και ημείς, αν περιφρονήσωμεν εδώ τα χρήματα, ευρίσκομεν εκεί παρρησίαν˙ αν τα δώσωμεν εις τους θλιβομένους, θα αναπαυθώμεν εις τους ουρανούς˙ αν υβρισθώμεν χάριν του Θεού, τιμώμεθα και εις την εδώ ζωήν και εις την εκεί.
Μόλις δε εξεδίωξαν αυτόν από το ιερόν, ηύρεν αυτόν ο Ιησούς. Δείχνει ο Ευαγγελιστής ότι δι’ αυτόν τον σκοπόν ήλθεν, δια να τον συναντήση. Και πρόσεχε με τι τον αμείβει, με το αποκορύφωμα των αγαθών˙ καθ’ όσον και τον εαυτόν του εφανέρωσεν εις αυτόν που προηγουμένως δεν τον εγνώριζε, και κατέταξεν αυτόν εις τον χορόν των μαθητών του. Συ όμως πρόσεχε, πως ο Ευαγγελιστής περιγράφει την ακρίβειαν ης συνομιλίας˙ διότι όταν είπεν ο Ιησούς˙ «Συ πιστεύεις εις τον Υιόν του Θεού;», λέγει ο τυφλός˙ «Κύριε, και ποίος είναι;»˙ διότι δεν τον εγνώριζεν ακόμη, αν και είχε θεραπευθή υπ’ αυτού˙ καθ’ όσον τυφλός ήτο πριν έλθη προς τον ευεργέτην, και μετά την θεραπείαν εσύρετο έδώ και εκεί από εκείνους τους σκύλους. Όπως ακριβώς λοιπόν κάποιος αγωνοθέτης τον δέχεται ωσάν αθλητήν που εκοπίασε πάρα πολύ και εστεφανώθη. Και τι λέγει˙ «Πιστεύεις εις τον Υιόν του Θεού;». Τι σημαίνει αυτό; Μετά την τόσην αντίρρησίν του προς τους Ιουδαίους, μετά τους τόσους λόγους του τον ερωτά, «Εάν πιστεύη», όχι επειδή το αγνοεί, αλλά επειδή θέλει να του φανερώση τον εαυτόν του και να του δείξη ότι εκτιμά πάρα πολύ την πίστιν του. ¨Με εξύβρισε, λέγει, τόσον πλήθος, άλλ’ εμένα δεν με ενδιαφέρουν εκείνοι˙ ένα μόνον με ενδιαφέρει, το να πιστεύσης συ, διότι είναι προτιμότερος ένας που εκτελεί το θέλημα του Κυρίου, παρά οι μύριοι παράνομοι1˙ «συ πιστεύεις εις τον Υιόν του Θεού;». Ωσάν να ήτο παρών και να εδέχετο τα λόγια των Ιουδαίων, έτσι τον ερωτά, και κατ’ αρχήν εδημιούργησεν εις τον τυφλόν τον πόθον δι’ αυτόν˙ διότι δεν είπε, πίστευσε αμέσως, αλλά τον οδηγεί εις αυτό με τας ερωτήσεις την μίαν κατόπιν της άλλης. Τι λέγει λοιπόν εκείνος; «Και ποίος είναι, Κύριε, δια να πιστεύσω εις αυτόν;». Η φράσις φανερώνει ψυχήν που ποθεί και επιθυμεί πάρα πολύ να τον γνωρίση. Αυτόν, περί του οποίου τόσα είπεν, αυτόν τον αγνοεί, δια να μάθης την φιλαλήθειαν αυτού˙ διότι ακόμη δεν τον είχεν ιδεί. «Λέγει εις αυτόν˙ Και τον έχεις ιδεί και αυτός που συνομιλεί μαζί σου, αυτός είναι». Δεν είπεν, ¨εγώ είμαι¨, αλλά έμμεσα ακόμη και καλυμμένα˙ «Και τον έχεις ιδεί». Αυτό ακόμη δεν ήτο γνωστόν εις αυτόν˙ δια τούτο επρόσθεσε το σαφέστερον˙ «Αυτός που συνομιλεί μαζί σου, εκείνος είναι. Λέγει˙ Πιστεύω, Κύριε˙ και αμέσως τον επροσκύνησεν». Και δεν είπεν, ¨Εγώ είμαι αυτός που σε εθεράπευσεν, αυτός που σου είπε, «Πήγαινε και πλύσου εις την κολυμβήθραν του Σιλωάμ», αλλά, αφού τα απεσιώπησεν αυτά, λέγει˙ «Πιστεύεις εις τον Υιόν του Θεού;». Εις την συνέχειαν δια να φανερώση την μεγάλην διάθεσίν του τον επροσκύνησεν αμέσως, πράγμα που ολίγοι από τους θεραπευμένους το έκαμαν, όπως οι λεπροί και ίσως κάποιος άλλος, δηλώνων με αυτό την θείαν δύναμίν του. Δια να μη νομίση λοιπόν κανείς ότι αυτό που είπεν ότι είναι μόνον λόγια, επρόσθεσεν και την πράξιν.
1. Πρβλ. Σοφ. Σειράχ 16, 3.
Η/Υ επιμέλεια: Ελένης Χρήστου, Σοφίας Μερκούρη.
Παράβαλε και:
Κυριακή του Τυφλού: Η Ευαγγελική περικοπή της Θ. Λ., ομιλία του Οσ. Αστερίου Επισκόπου Αμασείας, εις τον εκ γενετής τυφλόν.
Κυριακή του τυφλού: Μνήμη και πάντων των Αιτωλοακαρνάνων Αγίων: Συναξάριον, Ασματική Ακολουθία – Χαραλάμπους Μπούσια.
Κυριακή του τυφλού: Υμνολογική εκλογή.
Για Την Υπομονή και «πόσο είναι το κέρδος από τις θλίψεις» – Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου.
κυριακή του τυφλού: Το Αποστολικόν Ανάγνωσμα της Θ. Λ., «Τίνα φοβηθήσομαι», λόγος του αειμνήστου Μητροπ. Νικαίας Γεωργίου Παυλίδου
Ακολουθία των από δημίων και δεσμοφυλάκων Αγίων – Γερασίμου μοναχού του Μικραγιαννανείτου (Αποσπάσματα).
Κυριακή του τυφλού (videos).
Κυριακή του τυφλού: περί Θείου Φωτισμού και πνευματικώς τυφλών – γέροντος Παϊσσίου του Αγιορείτου.
Κυριακή του Τυφλού: συ διδάσκεις ημάς; – Αρχιμ. Θεμιστοκλέους Μουρτζανού.
Κυριακή του τυφλού: Προσοχή στα μάτια μας! – Μητροπ. Νέας Σμύρνης Συμέων.
Του Οσίου πατρός ημών Ιωάννου του Χρυσοστόμου – ομιλία ΝΣΤ’, κατά Ιωάννην Θ. 9 – 15, «Και παράγων ο Ιησούς είδεν άνθρωπον τυφλόν εκ γενετής.».
Του Οσίου πατρός ημών Ιωάνου του Χρυσοστόμου – ομιλία ΝΖ’ εις το κατά Ιωάννην, Θ’ 6-16 «Ταύτα ειπών ο Ιησούς, έπτυσε χαμαί…».
