Αυτοματισμός εναντίον φύσης – Ηλία Μαγκλίνη.

«Το 1977 θεωρείται ένα έτος με ιδιαίτερη σημασία» γράφει ο Ντέιβιντ Κάγιε στο βιβλίο του «Τι ονειρεύονται τα ανδροειδή; Από την ανακάλυψη της φωτιάς στα smartphones. Μια σύντομη ιστορία της τεχνολογίας (μτφρ.: Κρίτων Ηλιόπουλος, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης).

Τι συμβαίνει το 1977; «Δυο νεαροί, ο Στιβ Τζομπς και ο Στιβ Ουόζνιακ, ανέπτυξαν τον προσωπικό υπολογιστή, που ονομάστηκε Apple II. Είναι ο πρώτος υπολογιστής που βγαίνει από το εξειδικευμένο πεδίο του στρατού, της επιστήμης και των μεγάλων εταιρειών, και φτάνει στα χέρια του απλού πολίτη. Αργότερα θα ερχόταν το PC της ΙΒΜ».

Πόσο νερό κύλησε στο αυλάκι από τότε! Σήμερα, μας λέει ο Κάγιε, ζούμε πια στην Τέταρτη Βιομηχανική Επανάσταση, η οποία διαφέρει από τις προηγούμενες τρεις ως προς το εξής: «Δεν θ’ αλλάξει μόνο το τι κάνουμε και πώς το κάνουμε· θ’ αλλάξει κι εμάς τους ίδιους».

Τι ακριβώς ζούμε; Την «εφαρμογή τεχνολογιών αιχμής, όπως η τεχνητή νοημοσύνη, το Διαδίκτυο των Πραγμάτων, η εικονική πραγματικότητα, η τρισδιάστατη εκτύπωση και τα big data στη βιομηχανία, κάτι που καταλήγει στη λεγόμενη Βιομηχανία 4». Αλλά αυτή δεν είναι μια κατάληξη· είναι και μια αρχή. Η «αλληλούχηση του γονιδιώματος, η ρομποτική, η ανάλυση δεδομένων, οι κβαντικοί υπολογιστές, η νανοτεχνολογία», όλα αυτά είναι τεχνολογικά επιτεύγματα που θα επηρεάσουν καταλυτικά το μέλλον μας.

Σαν να βρίσκεται προ των πυλών ένας «θαυμαστός νέος κόσμος», σωστά; Οχι ακριβώς. «Ανάμεσα στα πολλά προβλήματα που προκύπτουν από τις τελευταίες εξελίξεις της τεχνολογίας είναι και η μεγαλύτερη ταχύτητα με την οποία αυτές εφαρμόζονται. Σαν να μας αφήνουν εκτός παιχνιδιού».

Σε παρελθόν μας σημείωμα κλείναμε με το σχόλιο ότι πλέον είναι σαν να μην υπάρχει χρόνος. Αυτό βιώνεται ως εξής: ο χρόνος δεν μας φτάνει. Οι ίδιες οι ταχύτητες του Διαδικτύου έχουν κάτι άχρονο. Σε ένα από τα πρώτα σημειώματα αναφορικά με το παρόν βιβλίο, γράφαμε επίσης πόσο αγχωτική είναι αυτή η τρεχάλα των νέων μοντέλων, των νέων ρυθμίσεων, των νέων εφαρμογών.

Η φύση έχει χαρακτηριστικά αργούς ρυθμούς. Ο άνθρωπος δεν έχει πια καμία κατανόηση ή υπομονή απέναντι στους φυσικούς ρυθμούς. Την ίδια στιγμή, οι φυσικοί ρυθμοί είναι και μέσα του, εγγενώς. Κι όποτε τους θυμάται, παίρνοντας βαθιές αναπνοές συνήθως, … ηρεμεί και γαληνεύει.

Η τεχνολογία όμως του διευκολύνει τη ζωή, αυτό είναι το μόνο βέβαιο. Αλλά τα ζητήματα που εγείρει η αλματώδης εξέλιξη της τεχνολογίας ξέρουμε πια καλά πως σχετίζονται με τις εσωτερικές μας, κατ’ εξοχήν υπαρξιακές μας ρυθμίσεις.Τι σημαίνει η αυτοματοποίηση για τον άνθρωπο; Σε ένα βαθμό το βιώνουμε ήδη. Ο Κάγιε λέει ένα δυο πράγματα επ’ αυτού. …

Η/Υ ΠΗΓΗ:
Η Καθημερινή: 06 Σεπτεμβρίου 2025

Δημοσιεύθηκε στην Άρθρα, Γενικά, Ιστορικά, Υγεία – επιστήμη - περιβάλλον. Αποθηκεύστε τον μόνιμο σύνδεσμο.