Του Οσίου πατρός ημών Νικοδήμου του Αγιορείτου.
Τω αυτώ μηνί ΙΓ΄, μνήμη του εν Αγίοις Πατρός ημών Ιωάννου Αρχιεπισκόπου Κωνσταντινουπόλεως του Χρυσοστόμου.
Μύσας ο χρυσούς Ιωάννης το στόμα,
Αφήκεν ημίν άλλο τας βίβλους στόμα.
Αμφί τρίτην δεκάτην σίγησεν χρύσεα χείλη.
Ούτος ο μέγας φωστήρ, και μεγαλόφωνος της οικουμένης διδάσκαλος, εκατάγετο από την μεγαλόπολιν Αντιόχειαν, υιός ων γονέων ευσεβών, πατρός μεν, Σεκούνδου αρχιστρατήγου, μητρός δε Ανθούσης. Ευθύς λοιπόν κατά την αρχήν της ζωής του, πολλήν αγάπην και έρωτα είχεν ο Άγιος ούτος εις τους λόγους και τα μαθήματα. Διά τούτο εις ολίγον καιρόν επέρασεν όλην την σοφίαν των Ελλήνων και των Χριστιανών, και έγινεν άκρος κατά την λογικήν και ρητορικήν τέχνην και κάθε επιστήμην. Όθεν διά την προκοπήν και αρετήν του, από μεν τον Άγιον Μελέτιον τον Πατριάρχην Αντιοχείας, έγινε κληρικός, ήτοι Αναγνώστης. Από δε τον Αντιοχείας Φλαβιανόν, έγινε Διάκονος και Πρεσβύτερος. Πολλούς δε λόγους συνέταξεν ο χρυσούς αυτού κάλαμος, σχεδόν υπερβαίνοντας αριθμόν, τόσον περί μετανοίας, όσον και περί της των ηθών ευκοσμίας και καταστάσεως. Και πάσαν σχεδόν ερμήνευσε την θεόπνευστον Γραφήν. Επειδή δε Νεκτάριος ο Κωνσταντινουπόλεως Πατριάρχης εκοιμήθη εν Κυρίω, διά τούτο με την ψήφον των Επισκόπων, και με την προσταγήν του βασιλέως Αρκαδίου, εκαλέσθη ο μακάριος ούτος Ιωάννης από την Αντιόχειαν, και έγινε κανονικώς Πατριάρχης της βασιλίδος των πόλεων. Τόσον δε πολλά επέδωκεν ο αοίδιμος τον εαυτόν του εις την άσκησιν και εγκράτειαν, εις τρόπον ότι, έτρωγε μόνον τον χυλόν του κριθαρίου. Και πάλιν από αυτόν δεν εχόρταινεν, αλλά ολίγον τι μετελάμβανε. Και ύπνον δε ολίγον εκοιμάτο, όχι επάνω εις κλίνην αναπαυόμενος, αλλά στεκόμενος και επάνω εις σχοινία βασταζόμενος. Όταν δε πολλά εκουράζετο, τότε ολίγον εκάθητο.
Τότε δε και περισσότερον εσχόλαζε και εκαταγίνετο ο θείος Πατήρ εις τας ερμηνείας των θείων Γραφών και εις τας διαλέξεις και διδασκαλίας, διά μέσου των οποίων πολλούς εις θεογνωσίαν και μετάνοιαν έφερε. Τόσην δε υπερβολικήν φιλανθρωπίαν είχεν εις τους πτωχούς και δεομένους ο Χριστού μιμητής, ώστε οπού έγινε και εις τους άλλους τύπος και παράδειγμα φιλοπτωχείας. Διά τούτο και με τους εν Εκκλησία λόγους εδίδασκεν όλους τους Χριστιανούς, να αγαπούν μεν και να ενεργούν την αρετήν αυτήν της φιλοπτωχείας, να απέχουν δε από την πλεονεξίαν.
Όθεν διά την αιτίαν ταύτην, πρώτον προσέκρουσεν εις την βασίλισσαν Ευδοξίαν, και εις έχθραν με αυτήν κατεστάθη. Επειδή, αυτή μεν άρπασε τον αμπελώνα μιάς χήρας, Καλλιτρόπης ονομαζομένης, η οποία εφώναζε ζητούσα το υποστατικόν της. Ο δε Άγιος εσυμβούλευεν αυτήν να μη κρατή το ξένον πράγμα. Και επειδή εκείνη δεν επείθετο, διά τούτο ήλεγχεν αυτήν και εθεάτριζε ο Άγιος με το παράδειγμα της Ιεζάβελ. Όθεν η Ευδοξία αγριευθείσα ως θηρίον, εκατέβασε τον Άγιον από τον θρόνον του. Το πρώτον μεν, μόνη της, το δεύτερον δε, και διά των Επισκόπων εκείνων, οι οποίοι ηκολούθουν περισσότερον εις τας δυναστείας και υπολήψεις των αξιωματικών αρχόντων, παρά εις την ευσέβειαν και εις τους θείους νόμους. Έπειτα πάλιν απεκατέστη ο Άγιος εις τον θρόνον του.
Τελευταίον δε εξωρίσθη ο Άγιος εις την Κουκουσόν της Αρμενίας. Και εκεί υπομείνας θλίψεις πολλάς και πολλούς απίστους επιστρέψας εις την θεογνωσίαν, παρέδωκε την αγίαν του ψυχήν εις χείρας Θεού εν έτει υβ΄ [402]. Ο δε κατά πλάτος Βίος του Αγίου γράφει, ότι μετά την από του θρόνου κατάβασιν και εξορίαν του θείου Πατρός, όσοι Επίσκοποι εσυνήργησαν εις αυτήν, όλοι εβασανίσθησαν πρότερον εκ Θεού με δεινάς και πολλάς ασθενείας, και έπειτα απέθανον. Η δε Ευδοξία πρώτη έπαθε τας ασθενείας ταύτας, επειδή και πρώτη αυτή επαρανόμησε, και έγινε πρόξενος απωλείας και εις τους Επισκόπους. Λέγουσι δε, ότι μετά τον θάνατόν της, διά να αποδειχθή η αδικία οπού έκαμεν εις τον μέγαν Χρυσόστομον, εκινείτο και έτρεμεν ο τάφος της εις διάστημα χρόνων ολοκλήρων τριανταδύω. Όταν δε ανεκομίσθη το λείψανον του Αγίου εις Κωνσταντινούπολιν και απετέθη, όπου τώρα είναι, τότε και ο τάφος εκείνης εστάθη και πλέον δεν έτρεμεν. (Τον κατά πλάτος Βίον αυτού όρα εις τον Νέον Θησαυρόν.)
Πρέπει να ηξεύρωμεν, ότι η του θείου Χρυσοστόμου αγία κοίμησις, έγινε κατά την δεκάτην τετάρτην του Σεπτεμβρίου μηνός, όταν τελήται η του τιμίου Σταυρού Ύψωσις. Μετετέθη δε αύτη εις την σημερινήν ημέραν, ίνα, ως νομίζω, τελεία ψάλληται η ταύτης Ακολουθία, καθώς γράφεται εν τω χειρογράφω Συναξαριστή.
Σημείωσαι, ότι εις την του Ιωάννου χρυσήν κεφαλήν βίους και εγκώμια έπλεξαν Γεώργιος ο Αλεξανδρείας, Kύριλλος ο Αλεξανδρείας, Πρόκλος, Θεοδώρητος όστις πέντε λόγους συνέγραψεν εις τον Χρυσόστομον, καθώς μαρτυρεί ο αναγνούς τούτους κριτικός Φώτιος, Συμεών ο Μεταφραστής, Λέων ο σοφός, Ανώνυμος, Παλλάδιος ο Επίσκοπος Ελενουπόλεως, Σωφρόνιος Ιεροσολύμων, Ιωάννης ο Δαμασκηνός, Μαρτύριος Πατριάρχης Αντιοχείας, Kοσμάς ο επί των χρόνων του Χρυσοστόμου Διάκονος Αποστολιτών, Nείλος, Ισίδωρος ο Πηλουσιώτης, Ευάγριος ασκητής, Kοσμάς Βεστίτωρ, Nικήτας Σκευοφύλαξ, Nικήτας ο Παφλαγών, Ευστάθιος Πρίμι, Βασίλειος ο πρωτόθρονος, Kωνσταντίνος βασιλεύς ο Πορφυρογέννητος, Σωκράτης. Άπαντες τον αριθμόν εικοσιδύω.
Δεν δύναμαι εδώ να σιωπήσω εκείνο το συμβεβηκός, το οποίον προξενεί ένα άκρον και ξεχωριστόν έπαινον εις τον χρυσούν τούτον Άγιον, καθώς διηγείται τούτο εν τω κατά πλάτος Βίω αυτού ο Ανώνυμος συγγραφεύς. Αδελφειός, λέγει ούτος, ο Επίσκοπος της εν Kαππαδοκία Αραβισσού, ο πολλά δεξιωθείς εν τη εξορία τον Άγιον, ούτος λέγω παρεκάλει τον Θεόν με θερμάς δεήσεις, ίνα δείξη αυτώ, ποίας δόξης ηξιώθη εν Ουρανοίς ο θείος Χρυσόστομος. Εις καιρόν λοιπόν, οπού επροσηύχετο ο Αδελφειός, ήλθεν εις έκστασιν. Kαι ιδού βλέπει ένα φωτοειδή άνδρα, όστις έδειχνεν εις αυτόν, όλους τους Διδασκάλους και Ιεράρχας και Οσίους, και τον χορόν όλων των δικαίων, όσοι έφθασαν να μεταβούν από την γην εις τους Ουρανούς. Τότε ο Αδελφειός έβλεπεν όλους εκείνους με χαράν, επιθυμών να ιδή και τον Ιωάννην. Επειδή όμως δεν είδε τούτον εκεί, ελυπήθη. Τότε ο φωτοειδής εκείνος είπε προς τον Αδελφειόν, διατί ελυπήθης; Εκείνος απεκρίθη. Διατί δεν είδον εις το τάγμα των Ιεραρχών τον Kωνσταντινουπόλεως Ιωάννην. Ο δε φανείς λέγει αυτώ· «Τον χρυσούν, λέγεις, Ιωάννην, το στόμα του Θεού; εκείνον τον υπέρ άνθρωπον; Ήξευρε ότι αυτόν δεν είναι δυνατόν εις εσέ να ιδής, διατί αυτός ευρίσκεται εκεί, οπού είναι ο θρόνος του Δεσπότου Χριστού». Μίαν τοιαύτην οπτασίαν είδε και ο Όσιος Μάρκος ο ασκητής, και ήκουσε τα ίδια λόγια, οπού ήκουσε και ο Αδελφειός, από τον Kύπρου Επιφάνιον, όστις ωδήγει αυτόν εν τη κατ’ έκστασιν οπτασία. Kαθώς και τούτο ο Ανώνυμος διηγείται.
Σημείωσαι, ότι Γρηγόριος ο Αλεξανδρείας εν τω Βίω του Χρυσοστόμου, καλεί αυτόν της οικουμένης απάσης Διδάσκαλον και φωστήρα. Ο μικρός Θεοδόσιος καλεί αυτόν οικουμενικόν Διδάσκαλον. Λέων ο σοφός εν τω προς αυτόν εγκωμίω λέγει κοινόν της οικουμένης Πατέρα. Kαι ο Ανώνυμος εν τω Βίω αυτού ονομάζει κοινόν της οικουμένης προμηθέα και προστάτην. Ο Θεοδώρητος παρά Φωτίω λέγει αυτόν της Εκκλησίας στόμα και ευσεβείας ανθρώπων οφθαλμόν. Ο Πηλουσιώτης Ισίδωρος (τμήματι πρώτω, επιστολή ρν³΄ [156]) λέγει περί αυτού «Ο των του Θεού απορρήτων σοφός και υποφήτης Ιωάννης. Ο της εν Βυζαντίω Εκκλησίας και πάσης οφθαλμός». Εν δε τη Μεγίστη Λαύρα σώζεται Βίος ελληνικός του θείου Χρυσοστόμου, ου η αρχή· «Αγαπητοί, αψευδής ο Θεός, ο διά του Προφήτου λέγων, πολλαί αι θλίψεις των δικαίων».
*
* Τη αυτή ημέρα μνήμη του Αγίου νέου Οσιομάρτυρος Δαμασκηνού του εκ Κωνσταντινουπόλεως όντος, και εν Κωνσταντινουπόλει μαρτυρήσαντος εν έτει αχπα΄ [1681].
+ Βλέπεις αθλητά ηδονικώς το ξίφος,
Συν τω ξίφει γαρ έβλεπες και το στέφος.
Το Μαρτύριον αυτού όρα εις το Nέον Μαρτυρολόγιον.
Ταις των σων Αγίων πρεσβείαις Χριστέ ο Θεός ελέησον ημάς.
* * *
(Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου” Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Εκδόσεις Δόμος, 2005)
Υμνολογική εκλογή.
Απολυτίκιον. Ήχος πλ. δ’. Αυτόμελον.
Η του στόματος σου καθάπερ πυρσός εκλάμψασα χάρις, την οικουμένην εφώτισεν’ αφιλαργυρίας τω κόσμω θησαυρούς εναπέθετο’ το υψος ημίν της ταπεινοφροσύνης υπέδειξεν. Αλλά σοίς λογοις παιδεύων, Πάτερ Ιωάννη Χρυσόστομε, πρέσβευε τω Λόγω Χριστώ τω θεώ, σωθήναι τας ψυχάς ημών.
Η χάρη του στόματός σου, που έλαμψε σαν πυρσός, εφώττισε όλη την οικουμένη. Άφησε στον κόσμο σαν κληρονομιά θησαυρούς αφιλαργυρίας, υπέδειξε σε μας το ύψος της ταπεινοφροσύνης. Αλλά συ Ιωάννη Χρισόστομε που μας καθοδηγείς με τους λόγους σου, πρέσβευε στον Λόγο Χριστό και Θεό μας να σώσει τις ψυχές μας.
Απολυτίκιον έτερον. Ήχος τρίτος. Θείας πίστεως. Γερασσίμου.
Στόμα πάγχρυσσον, της Εκκλησίας, ρήτωρ ένθεος της ευσεβείας, ανεδείχθης Ιωάννη Χρυσσόστομε’ καταυγασθείς γαρ τη αίγλη του Πνεύματος, λόγους ζωής αναβλύζεις τοις πέρασι. Πάτερ όσιε, Χριστόν τον Θεόν ικέτευε, δωρήσασθαι ημίν το μέγα έλεος.
Πάτερ Ιωάννη Χρισόστομε αναδείχθηκες στόμα πάγχρυσο της εκκλησίας και ρήτορας της ευσεβείας, αφού μέσα σου είχες τον Θεό. Έτσι, καταφωτίσθηκες με το λαμπρό και ωραίο φως του Αγίου Πνεύματος, αναβλύζεις στα πέρατα του κόσμου λόγους που χαρίζουν τη ζωή. Πάτερ όσιε ικέτευε τον Χριστό και Θεό να μας δωρίσει το μέγα Του έλεος.
ΕΙΣ ΤΟΝ ΟΡΘΡΟΝ
Μετά τον Πολυέλεον, Κάθισμα.
Δόξα. Έτερον. Ήχος πλ. α’. Τον συνάναρχον Λόγον.
Ούτε έχθρα συνόδου ούσα παράνομος, ούτε μίσος Αυγούστης ούσης παράφρονος, τας αρετάς τας εν σοι Πάτερ κατέσβεσεν’ άλλ’ ως χρυσός εν τω πυρί, δοκιμασθείς των πειρασμών, καθικετεύεις απαύστως, προς την Αγίαν Τριάδα, υπέρ ης ηγωνίσω, ζέων τω πνεύματι.
Ούτε η έχθρα της παράνομης συνόδου, ούτε το μίσος της παρανοικής αυτοκράτειρας είχαν την δύναμη να σβύσουν τις αρετές σου. Αλλά σαν χρισός που δοκιμάσθηκε στη φωτιά των πειρασμών, ικετεύεις ακατάπαυστα στην Αγία Τριάδα, για την οποία αγωνίσθηκες με πύρινο πνεύμα, για τη σωτηρία μας.
Μετά τον Ν. ψαλμόν δόξα. Ήχος β’.
Σήμερον σκιρτώσιν εν πνεύματι, αρχιερέων δήμοι, συν ημίν τιμώντές σου, την μνήμην Ιεράρχα, Χρυσόστομε Όσιε, φωστήρ της Εκ¬κλησίας.
Σήμερα σκιρτούν από πνευματική χαρά μαζί μας οι δήμοι των αρχιερέων,ιεράρχα Χρυσόστομε όσιε, τιμώντας σου την μνήμη, γιατί συ είσαι το αστέρι που φωτίζει με τη ζωή και τον λόγο του την εκκλησία.
Εις το Ελέησόν με ο θεός… το ιδιόμελον. Ήχος πλ. β’.
Εξεχύθη η χάρις εν χείλεσί σου, όσιε Πάτερ, και γέγονας Ποιμήν
της του Χριστού Εκκλησίας, διδάσκων τα λογικά πρόβατα, πιστεύειν εις Τριάδα ομοούσιον, εν μιά θεότητι.
Από τα χείλη σου ξεχύθηκε η Χάρη του Θεού, πάτερ Ιωάννη Χριςόστομε. Έτσι έγινες ποιμένας της εκκλησίας, διδάσκοντας τα λογικά πρόβατα του Χριστού, να πιστεύουν στην Αγία και ομοούσιο Τριάδα που είναι ο ένας και μοναδικός Θεός.
Κοντάκιον. Ήχος πλ. β’. Την υπέρ ημών.
Εκ των ουρανών, εδέξω την θείαν χάριν, και δια των σων, χειλέων πάντας διδάσκεις, προσκυνείν εν Τριάδι τον ένα θεόν’ Ιωάν¬νη Χρυσόστομε, παμμακάριστε Όσιε, επαξίως ευφημούμέν σε’ υπάρχεις γαρ καθηγητής, ως τα θεία σαφών.
Από τους ουρανούς δέχθηκες τη Θεία Χάρη και με τα χείλη σου όλους μας διδάσκεις να προσκυνούμε τον ένα και τριαδικό Θεό, Ιωάννη Χρισόστομε παμμακάριστε όσιε. Γι’ αυτό και άξια σε υμνούμε και σε δοξάζουμε, γιατί είσαι ο καθηγητής της πίστεως, αφού όλα τα εξηγείς με σαφήνεια.
Έτερον. Ήχος πλ. του Δ. Τη υπερμάχω. Γερασσίμου.
Τον ποταμόν της Εκκλησίας τον χρυσσόρειθρον,
και ευσεβείας την κηθάραν την χρυσσόφθογγον,
τον Χρυσσόστομον αινέσωμεν Ιωάννην’
χρυσσουργία γαρ του Λόγου κατεχρύσσωσεν,
τας καρδίας των πιστών και τα νοήματα’
τούτω λέγοντες, χαίρε θείε Χρυσσόστομε.
Ας δοξάσουμε με ύμνους τον Χρυσόστομον Ιωάννη, το ποτάμι της εκκλησίας με τα χρυσά ρείθρα, η κιθάρα που με χρισούς φθόγγους ψάλλει τα νοήματα της ευσεβείας. Γιατί εργάσθηκε το χρισάφι του Λόγου ώστε με αυτό να γίνουν χρυσές οι καρδιές και τα νοήματα των πιστών. Ας τον υμνήσουμε λέγοντάς του: Χαίρε θείε Χρισόστομε.
Ο Οίκος
Τω των όλων Ποιητή κλίνω το γόνυ, τω προαιωνίω Λόγω χείρας εκτείνω, λόγου ζητών χάρισμα, ίνα υμνήσω τον Όσιον, ον αυτός εμεγάλυνε’ φυσί γαρ τω Προφήτη ο ζών εις τους αιώνας’ Δοξάζω τους εν πίστει δοξάζοντας με. ο συν εν τοις πάλαι τον Σαμουήλ ανυψώσας, εδόξασε νυν τον Ιεράρχην’ το τάλαντον γαρ ο επιστεύθη, καλώς εμπορευσάμενος, τω Βασιλεί προσήγαγε’ διό και υπερύψωσεν αυτόν ο Υπερούσιος. Τούτου χάριν αιτώ ο ανάξιος εγώ λόγον δοθήναί μοι, ίνα ισχύσω ευσεβώς ανυμνήσαι αυτόν. Των περά¬των γαρ υπάρχει καθηγητής, ως τα θεία σαφών.
Λυγίζω τα γόνατα μπροστά στον ποιητή των όλων, απλώνω τα χέρια προς τον προαιώνιο Λόγο ζητώντας το χάρισμα του λόγου, για να υμνήσω τον όσιο, που Αυτός ο Θεός ανέδειξε μέγα. Γιατί λέγει στον προφήτη: Εγώ ο Θεός που ζω αιώνια, θα δοξάζω όσους με πίστη με δοξάζουν. Αυτός που παλιά δόξασε μαζί με τους προφήτες και τον Σαμουήλ, δόξασε και τον ιεράρχη τώρα, γιατί το τάλαντο που του εμπιστεύθηκε αφού καλά το εργάσθηκε, το προσέφερε στον Βασιλέα. Γι’ αυτό και τον υπερύψωσε ο Υπερούσιος Θεός. Χάριν αυτού τώρα λοιπόν εγώ ο ανάξιος ζητώ να μου δοθεί το χάρισμα του λόγου, για να μπορέσω να τον υμνήσω με ευσέβεια, γιατί είναι ο καθηγητής των περάτων της γης, αφού όλα του Θεού μας τα εξηγεί καθαρά και με σαφήνεια.
Συναξάριον
Τη ΙΓ’ του αυτού μηνός (Νοεμβρίου), μνήμη του εν Αγίοις Πατρός ημών Ιωάννου, Αρχιεπισκόπου Κωνσταντινουπόλεως, του Χρυσοστόμου.
Στίχοι.
Μύσας ο χρυσούς Ιωάννης το στόμα,
αφήκεν ημίν άλλο τας βίβλους στόμα.
Αμφί τρίτην δεκάτην σίγησεν χρύσεα χείλη.
Αφού ο Ιωάννης έκλεισε το στόμα του, άφησε σε μας σαν άλλο στόμα τα βιβλία του.
Κατά την δεκάτη Τρίτη του μηνός σίγησαν τα χρυσά του χείλη.
Μνήμη του Αγίου νέου Οσιομάρτυρος Δαμασκηνού του Κωνσταντινουπολίτου, του εν Κωνσταντινουπόλει μαρτυρήσαντος εν έτει ,αχπα’ (1681).
Στίχοι.
Βλέπεις, αθλητά, ηδονικώς το ξίφος»
Συν τω ξίφει γαρ έβλεπες και το στέφος.
Βλέπεις, αθλητή του Χριστού με ευχαρίστηση το ξίφος, γιατί μαζί με το ξίφος βλέπεις και το στεφάνι.
Ταις του Χρυσορρήμονος πρεσβείαις, Χριστέ ο θεός, ελέησον και σώσον ημάς.
Αμήν.
Εξαποστειλάριον. Εν Πνεύματι τω Ιερώ.
Τοις χρυσαυγέσι λόγοις σου, η Χριστού Εκκλησία, φαιδρύνεται λαμπρύνεται, ώ Χρυσόστομε Πάτερ» ψυχαί δε κατευφραίνονται, των πιστών γεραίρουσαι, την παναγίαν σου μνήμην’ συ γαρ πάσι εφάνης, σωτηρίας οδηγός, και κήρυξ της μετανοίας.
Με τα χρυσά σου λόγια που λάμπουν σαν την αυγή, η εκκλησία του Χριστού χαίρεται ευτυχισμένη και λαμπρύνεται, Χρισόστομε πάτερ. Οι ψυχές επίσης των πιστών γνωρίζουν την τέλεια ευφροσύνη και χαρά, τιμώντας και δοξάζοντας την μνήμη σου την πανάγια, γιατί εσύ φανερώθηκες για όλους οδηγός προς την σωτηρία και κήρυκας της μετανοίας.
Έτερον. Γυναίκες ακουτίσθητε.
Τον μεγαλοφωνότατον, της μετανοίας κήρυκα, τον θησαυρόν των πενήτων, το στόμα της Εκκλησίας, το χρυσέον και εύλαλον, των Γραφών την σαφήνειαν, Ιωάννην τον πάνσοφον, ανευφημήσωμεν πάντες, ως ύπ’ αυτού στηριχθέντες.
Ας υμνήσουμε με δοξαστικούς ύμνους τον Ιωάννη τον πάνσοφο, που όλους μας στήριξε στη ζωή μας. Ας τον υμνήσουμε γιατί είναι ο κήρυκας που με μεγάλη φωνή, χωρίς δισταγμό και φόβο, κήρυξε την μετάνοια, γιατί είναι ο θησαυρός των πτωχών, το στόμα της εκκλησίας το χρυσό και εύλαλο, γιατί είναι αυτός που εξηγεί με σαφήνεια τις αγίες γραφές.
Δόξα των αίνων. Ήχος πλ. δ’. Ανατολίου.
Χρυσέοις έπεσι, και θεοφθόγγοις διδάγμασι, κατακοσμήσας την του θεού εκκλησίαν, πλούτον πνευματικόν εθησαύρισας εν αυτή, τα σά θεοπαράδοτα λόγια» διό στέφανον εξ ακηράτων ανθέων, πλεξαμένη τοις άσμασι, τη ιερά σου προσφέρει μνήμη, πάγχρυσε τη ψυχή συν τη γλώττη, Ιωάννη θεόσοφε. Αλλ’ ως έχων παρρησίαν Όσιε, πρέσβευε υπέρ των ψυχών ημών.
Αφού με χρυσά λόγια και κηρύγματα που μοιάζουν να λέγονται από τον ίδιο τον Θεό καταστόλισες την εκκλησία του Χριστού, σαν άλλο πλούτο πνευματικό θησαύρισες σε αυτήν τα Θεοπαράδοτα λόγια σου. Γι’ αυτό τώρα αφού έπλεξε στέφανο από αθάνατα και άφθαρτα άνθη, δηλαδή από ύμνους, τα προσφέρει στην ιερή σου μνήμη, πάγχρυσε στην ψυχή και στη γλώσσα, Θεόσοφε Ιωάννη. Τώρα λοιπόν που έχεις παρρησία προς τον Χριστό και Θεό μας, πρέσβευε, όσιε, για τη σωτηρία των ψυχών μας.
Μεγαλυνάριον. (Εκ του ενιαυσίου στεφάνου. Γερασσίμου.)
Χαίροις ο χρυσσόρειθρος ποταμός, ο την οικουμένην, καταρδεύων νάμα χρυσσούν’ χαίροις
ο την γλώτταν, χρυσσούς και την καρδίαν, Χρυσσόστομε τρισμάκαρ, πατριαρχών η κριπίς.
Χαίρε Ιωάννη συ το χρυσόρειθρο ποτάμι που καταποτίζει όλη την οικουμένη με χρυσά νάματα, αφού κηρύττεις παντού τον λόγο του Χριστού. Χαίρε συ χρυσόγλωσσε και χρυσόκαρδε, Χρυσόστομε τρισευτυχησμένε, η βάση των ορθοδόξων πατριαρχών.
Απόδοση, Ελένης Χρήστου.
Παράβαλε και:
13 Νοεμβρίου, Βίος, ήθος και επιστολή – άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος.
