– Γέροντα, ο Θεός βοηθάει τον άνθρωπο πιο πολύ στις αρχές τού πνευματικού του αγώνα;
– Ναι, στα πρώτα βήματα της πνευματικής ζωής ο Θεός βοηθάει πολύ τον άνθρωπο, όπως οι γονείς προστατεύουν τα παιδιά πιό πολύ, όταν είναι μικρά. Όσο μεγαλώνουν, δεν τα προστατεύουν τόσο, γιατί τα παιδιά αρχίζουν να χρησιμοποιούν το μυαλό τους. ο άνθρωπος στην αρχή τού αγώνα του νιώθει έντονα την Χάρη τού Θεού. Ύστερα ο Θεός τον αφήνει λίγο, για να αγωνισθή και να ανδρωθή.
Εγώ φύτεψα λίγες ντοματιές. Στην αρχή τις πότιζα κάθε μερα• μετά τις άφησα. Όταν έφθασαν να κιτρινίζουν τα φύλλα τους, τότε τις πότισα. Όσο έμεναν άπότιστες, ζορίστηκαν και αναγκάσθηκαν να ρίξουν βαθιά τις ρίζες τους, για να βρουν υγρασία, και έδεσαν και καρπό. Άν τις πότιζα συνέχεια, μόνο θα ψήλωναν και οι ρίζες τους θα έμεναν στην επιφάνεια.
– Είπατε, Γέροντα, ότι ο άνθρωπος στην αρχή τού αγώνα του αισθάνεται την Χάρη του Θεου και υστέρα τον εγκαταλείπει λίγο η θεία Χάρις.
– Ναί, παίρνει την Χάρη Του ο Θεός, για να ταπεινωθή ο άνθρωπος και για να καταλάβη την βοήθεια του Θεου.
– Αυτή η αλλαγή δεν είναι λίγο οδυνηρή;
– Όχι, γιατί δεν τον εγκαταλείπει τελείως ο Θεός. Όταν άρχίζη ο άνθρωπος να δουλεύη πνευματικά, του δίνει ο Θεός π.χ. καμμιά… σοκολάτα. Αρχίζει έτσι σιγά-σιγά και μαθαίνει να δουλεύη τρώγοντας και καμμιά… σοκολάτα. Αλλά, όταν δεν του δίνη ο Θεός σοκολάτα και αυτός σταματάη να δουλεύη και λέη «πρώτα έτρωγα σοκολάτες, τώρα δεν τρώω καμμία, ώχ τί έπαθα!», δεν κάνει προκοπή. Πρέπει δηλαδή να το χαίρεται αυτό ο άνθρωπος. να μή θέλουμε εύκολα να μας βοηθάη ο Χριστός• να μή ζητάμε οικονομίες, γιατί τότε θα είμαστε αδόκιμοι, ανεκπαίδευτοι.
Και στον στρατό, όσοι εκπαιδεύονται καλά, αυτοί δεν σκοτώνονται. Όταν ο άνθρωπος βοηθιέται συνέχεια, τελικά δεν βοηθιέται. Εμένα με συγκινεί που δεν βοηθάει συνέχεια ο Χριστός. Νιώθω σάν να είμαι μαθητής και οι καθηγητές έχουν άπό τους μαθητές απαιτήσεις. Και για να περάση κανείς στις πνευματικές εξετάσεις, είναι δύσκολο•
χρειάζεται συνεχή παρακολούθηση του εαυτού του και βία, αλλά έτσι προοδεύει πνευματικά. Μήπως ει ναι δύσκολο στον Θεό να βοηθάη συνέχεια τον κάθε άνθρωπο; Αλλά δεν βοηθιέται με αυτόν τον τρόπο ο άνθρωπος.
Ένα παιδί κακομαθημένο, που του δίνουν οι γονείς του συνέχεια σοκολάτες και θέλει όλο να του δίνουν, θα γίνη τεμπέλικο, κακορρίζικο, κακομοίρικο. το ΐδιο και ο άνθρωπος. Αν δέχεται συνέχεια την βοήθεια του Θεου, χωρίς να κοπιάζη ο ιδιος, δεν θα ωριμάση ποτέ πνευματικά.
Γι’ αυτό, ενώ στην αρχή της πνευματικής ζωής ο Θεός βοηθάει τον άνθρωπο, μετά σιγά-σιγά τραβιέται, για να καταλάβη ο άνθρωπος ότι πρέπει και ο ίδιος να κάνη ο,τι μπορεί. να, το μικρό παιδάκι δεν το κρατούν συνέχεια οί γονείς από το χεράκι, για να περπατηση• το αφήνουν και λίγο να περπατηση μόνο του Και, μόλις πάη να πέση, τάκ, το πιάνουν.
Μετά καταλαβαίνει το παιδί ότι οί δικές του δυνάμεις αρκούν μόνο για να περπατάη πιασμένο από την κουπαστή! Αν το παιδάκι περπατάη, μόνον όταν το κρατάνε από το χέρι, Και, όταν το αφήνουν, δεν πιάνεται από την κουπαστή, για να περπατηση Και σιγά-σιγά να δυναμώση, αλλά κάθεται κάτω, τότε δεν θα μάθη ποτέ να περπατάη, γιατί δεν έκανε αυτό που μπορούσε.
– Αισθάνεται ο άνθρωπος ότι πρώτα είχε την θεία βοήθεια Και υστέρα δεν την έχει;
– Αν δεν παρακολουθή ο άνθρωπος τον εαυτό του, τίποτε δεν αισθάνεται.
Από το βιβλίο: Λόγοι του Γέροντος Παισίου Β’. Πνευματική αφύπνιση.
Έκδοση: Ιερόν Ησυχαστήριον Ευαγγελιστής Ιωάννης ο Θεολόγος. Σουρωτή Θεσσαλονίκης. 1999.
