Η ερμηνεία στο ρητό του Ευαγγελίου: «Και έστειλε τους δούλους του, για να καλέσουν τους καλεσμένους στους γάμους, αλλά αυτοί δεν ήθελαν να έρθουν.1
… Ποιοί λοιπόν είναι οι απεσταλμένοι; Είναι, λέει, οι προφήτες. Ποιοί είναι οι καλεσμένοι; Είναι οι Ιουδαίοι˙ διότι εκείνοι ήταν οι καλεσμένοι τότε και από την αρχή, και δεν θέλησαν να τους ακούσουν. «Έστειλε ξανά άλλους δούλους λέγοντας˙ ¨Να πείτε στους καλεσμένους: Να, ετοίμασα το γεύμα μου˙ οι ταύροι μου και τα θρεφτάρια είναι σφαγμένα και όλα είναι έτοιμα˙ ελάτε στους γάμους¨. Αυτοί όμως, αδιαφορώντας, πήγαν ο ένας στον αγρό του και ο άλλος στο εμπόριό του˙ και άλλοι, αφού έπιασαν τους δούλους του, τους κακοποίησαν και τους σκότωσαν».2 Ποιούς λέει δούλους; Τους αποστόλους του. Και ποιό είναι το γεύμα; Η βασιλεία των ουρανών, που ο Θεός προετοίμασε γι’ αυτούς που είναι καλεσμένοι από την αρχή της δημιουργίας του κόσμου, σύμφωνα με την απόφασή του. Και ποιούς λέει ταύρους και θρεφτάρια; Λέει τον ίδιο τον Υιό της Παρθένου και Θεό, αυτόν δηλαδή που είναι μόσχος σιτευτός ως προς την θεότητα˙ διότι αυτός είναι και ταύρος ως προς τη δύναμη, ανίκητος πραγματικά˙ χρησιμοποιώντας όμως τον πληθυντικό, ονόμασε τον εαυτό του «ταύρους», διότι η αγία σάρκα του χωρίζεται σε πολλές μερίδες, και κάθε μία μερίδα, που προέρχεται απ’ αυτόν, είναι πάλι ολόκληρος εκείνος, και είναι τόσο δυνατός, διότι και όλους τους εχθρούς εκείνων, που τον λαμβάνουν, αποκρούει, αλλά και δίνει δύναμη σ’ εκείνους, ώστε να νικήσουν τον κόσμο3 και να μπορέσουν να γίνουν οι ίδιοι υιοί Θεού.4 Λέγεται μάλιστα αμνός, ο πανάμωμος αμνός του Θεού,5 επειδή είναι χρονιάρικος,6 λέγεται κριάρι, επειδή σηκώνει επάνω του από την αρχή σαν κέρατα τον σταυρό με τον οποίο έδωσε στον αντίπαλο7 τελειωτικό το χτύπημα, και στον οποίο εκείνοι τον σταύρωσαν και τον φόνευσαν. Και «άλλους δούλους» λέει τους αγίου αποστόλους του, τους οποίους και έστειλε, παραγγέλλοντάς τους να μην πάνε σε δρόμο που οδηγεί προς τους ειδωλολάτρες και να μην μπουν σε πόλη των Σαμαρειτών, αλλά να βαδίσουν κυρίως προς τα χαμένα πρόβατα από το έθνος του Ισραήλ˙8 οι Ισραηλίτες όμως δεν δέχθηκαν ούτε αυτούς, αλλά άλλους κακοποίησαν και χτύπησαν και άλλους φόνευσαν, που ανάμεσά τους είναι και ο Στέφανος, ο πρώτος από τους μάρτυρες.9 «Όταν όμως άκουσε ο βασιλιάς, οργίσθηκε, και αφού έστειλε τα στρατεύματά του, εξολόθρευσε εκείνους τους φονείς και έκαψε την πόλη τους»,10 εννοεί τους ασεβείς Εβραίους, που και κατέσφαξε, πραγματοποιώντας με την επίθεση των Ρωμαίων την τέλεια ερήμωσή τους.11 Αλλά στρατεύματα Θεού λέγονται και οι κακοί, που στέλνονται για την τιμωρία άλλων κακών, όπως ο Θεός λέει με τον Μωυσή: «Θα στείλω σ’ αυτούς θυμό και οργή, αποστολή και κακούς αγγέλους».12
«Τότε λοιπόν λέει στους δούλους του: «Ο γάμος βέβαια είναι έτοιμος, αλλά οι καλεσμένοι δεν ήταν άξιοι˙ πηγαίνετε λοιπόν εκεί, όπου βγάζουν οι δρόμοι, και όσους θα βρείτε να τους καλέσετε στους γάμους».13 Είδες την ακολουθία των πραγμάτων; Είδες την ακριβολογία της παραβολής; «Τότε», λοιπόν, «λέει». Τότε; Πότε; Όταν δηλαδή οι Ιουδαίοι, ενώ κλήθηκαν στη βασιλεία των ουρανών από τους αποστόλους, όχι μόνο δεν ανέχθηκαν να τους ακούσουν, αλλά και αφού τους κακοποίησαν, τους φόνευσαν˙ τότε τους έστειλε σε όλον τον κόσμο και σε όλα τα έθνη. «Και αφού βγήκαν», λέει, «οι δούλοι εκείνοι στους δρόμους, σύναξαν όλους όσους βρήκαν, κακούς και καλούς, και γέμισε ο γάμος από ομοτράπεζους».14 Διότι οι απόστολοι, αφού περιόδευσαν όλη την οικουμένη, κήρυξαν το λόγο του Θεού, και όλους εκείνους που πίστεψαν τους σύναξαν σε μία πίστη θεογνωσίας, τους κακότροπους μαζί με τους καλούς, αυτούς δηλαδή που αλλάζουν και οδηγούνται στην αρετή. Διότι αυτό φανερώνει το ρήμα «σύναξαν», αλλά όμως αυτό το ίδιο διδασκόμαστε πάλι και από τη συνέχεια. Διότι λέει: «Όταν μπήκε ο βασιλιάς να δει τους ομοτράπεζους, είδε εκεί κάποιον που δεν είχε ένδυμα γάμου και του είπε, ¨Φίλε, πώς μπήκες εδώ μέσα, χωρίς να έχεις ένδυμα γάμου;¨ Και αυτός έμεινε άφωνος. Τότε ο βασιλιάς είπε στους υπηρέτες. ¨Αφού του δέσετε τα χέρια και τα πόδια, πάρτε τον και ρίξτε τον στο εξώτερο σκότος¨˙ διότι πολλοί είναι οι καλεσμένοι, αλλά λίγοι είναι οι εκλεκτοί».15 Βλέπεις, πώς λέει να συναχθούν στους γάμους αυτοί που αλλάζουν τη συμπεριφορά τους, αυτοί όμως που διατηρούν κάποια πονηρία ή κακία, και αν ακόμη μπουν στους γάμους, να διωχθούν πάλι ντροπιασμένοι από τους αγγέλους, που τους ονομάζει και υπηρέτες;
Οι ομοτράπεζοι λοιπόν στους γάμους είναι οι άγιοι. Αυτόν πάλι, που δεν έχει ένδυμα γάμου, γνωρίζω ότι κάποιοι θεωρούν ότι είναι εκείνοι που μόλυνε το σώμα του με την πορνεία και τη μοιχεία και το φόνο. Αλλά δεν είναι αυτό, δεν είναι˙ διότι εννοεί τον καθένα που μολύνθηκα από οποιοδήποτε πάθος ή κακία. Και ότι αυτό είναι αληθινό, άκου τον Παύλο που λέει: «Μην πλανάσθε˙ ούτε πόρνοι, ούτε μοιχοί, ούτε θηλυπρεπείς, ούτε αρσενοκοίτες, ούτε κλέφτες, ούτε πλεονέκτες», που είναι δηλαδή και ειδωλολάτρες,16 «ούτε μέθυσοι, ούτε υβριστές,», θα προσθέσω μάλιστα, ούτε αυτοί που έχουν μίσος ή φθόνο προς κάποιο αδελφό, «θα κληρονομήσουν τη βασιλεία του Θεού»,17 ούτε έχουν μερίδα στην ευφροσύνη του Κυρίου μας Ιησού Χριστού. Βλέπεις πώς μολύνει το ένδυμα της ψυχής κάθε πονηρία και αμαρτία, και πώς κάνει να διωχθούμε από τη βασιλεία του Θεού;
Υποσημειώσεις.
1. Ματθ. 22, 3
2. Ματθ. 22, 4-6
3. Πρβ. Α’ Ιω. 5, 4
4. Πρβ. Ιω. 1, 12
5. Ιω. 1, 29. Α’ Πέτρ. 1, 19
6. Λευϊτ. 12, 6. Ιεζ. 46, 13 (χρονιάρικος˙ συνεκδοχικά, ο τέλειος).
7. Αντίπαλος˙ ο διάβολος.
8. Ματθ. 10, 5-6
9. Πράξ. 7, 58-60
10. Ματθ. 22, 7
11. Αναφέρεται στην καταστροφή της Ιερουσαλήμ (70 μ. Χ.)
12. Ψαλμ. 77, 49
13. Ματθ. 22, 8-9
14. Ματθ. 22, 10
15. Ματθ. 22, 11-14
16. Πρβ. Κολ. 3, 5
17. Ματθ. Α’ Κορ. 6, 9-10
Από το βιβλίο: Αγίου Συμεών του Νέου Θεολόγου – Έργα (Νεοελληνική απόδοση).
Εκδόσεις: Περιβόλι της Παναγίας. Μάιος 2017
Η/Υ επιμέλεια Σοφίας Μερκούρη.
Παράβαλε και:
Φυσιολογία για τη δημιουργία και την προοπτική του κόσμου (Α’).
Φυσιολογία για τη δημιουργία και την προοπτική του κόσμου (Β’) – Αγίου Συμεών του νέου Θεολόγου.
Φυσιολογία για τη δημιουργία και την προοπτική του κόσμου (Γ’) – Αγίου Συμεών του νέου Θεολόγου.
Φυσιολογία για τη δημιουργία και την προοπτική του κόσμου (Δ’) – Αγίου Συμεών του νέου Θεολόγου.
Φυσιολογία για τη δημιουργία και την προοπτική του κόσμου (Ε’) – Αγίου Συμεών του νέου Θεολόγου.
Φυσιολογία για τη δημιουργία και την προοπτική του κόσμου (ΣΤ’) – Αγίου Συμεών του νέου Θεολόγου.
Φυσιολογία για τη δημιουργία και την προοπτική του κόσμου (Ζ’) – Αγίου Συμεών του νέου Θεολόγου.
